Podatnicy, którzy w wyniku rozliczenia rocznego za 2008 rok spodziewają się zwrotu podatku (nadpłaty), powinni pomyśleć o szybkim złożeniu zeznania PIT. Teoretycznie można tego dokonać już w piątek 2 stycznia. W praktyce wcześniej konieczne jest zgromadzenie wszystkich potrzebnych do tego dokumentów, tak by możliwe było ustalenie wysokości uzyskanych w 2008 roku dochodów opodatkowanych PIT. Pospieszyć powinny się przede wszystkim te osoby, które będą korzystać z ulgi prorodzinnej, która zapewnia obecnie największe korzyści podatkowe.
Podatnicy, którym już ze wstępnego rozliczenia za 2008 rok wynika nadpłata podatku, mogą uzyskać szybciej jej zwrot, wtedy gdy szybko złożą zeznanie podatkowe. Co prawda urząd skarbowy na zwrot nadpłaty podatku wynikającej z rocznego PIT ma trzy miesiące od momentu złożenia zeznania, jednak w praktyce jest tak, że im szybciej zeznanie z nadpłatą do urzędu wpłynie, tym szybciej jest ona zwracana.
Wato też pamiętać, że tylko w sytuacji gdy składamy zeznanie z nadpłatą po terminie (a zatem w przypadku pracowników najemnych po 30 kwietnia), do formularza PIT trzeba dołączyć dodatkowo wniosek o stwierdzenie nadpłaty podatku i jej zwrot. Wniosek taki będzie potrzebny również wtedy, gdy składamy korektę zeznania rocznego, w wyniku której wykazuje się nadpłatę podatku. Takie pismo nie jest natomiast potrzebne wówczas, gdy nadpłata wynika bezpośrednio ze składanego zeznania.
Jeśli skorygowane zeznanie nie budzi wątpliwości fiskusa, zwraca on nadpłatę podatku bez wydania decyzji stwierdzającej nadpłatę.

Dopłata nawet w czterech ratach

Również te osoby, które mogłyby się rozliczyć z PIT za 2008 rok już w styczniu, ale zwlekają z tym dlatego, że do podatku będą musiały dopłacić, nie powinny czekać ze złożeniem zeznania. Po pierwsze dlatego, że nie musimy wpłacać takiej dopłaty w tym samym momencie, w którym składamy zeznanie PIT. Wpłaty trzeba dokonać do końca kwietnia. To dla dopłat podatku termin nieprzekraczalny. Z tego wynika, że można zrobić tak, że zeznanie składamy 2 stycznia, a wyliczoną w niej kwotę do zapłaty (dopłatę) wpłacimy 15 marca albo 29 kwietnia, w zależności od tego, na co pozwolą nam nasze możliwości finansowe. Po drugie, w ten sposób możemy rozłożyć sobie zapłatę podatku na raty.
Wyliczywszy kwotę do zapłaty już w styczniu, możemy sobie wpłacać wymaganą kwotę w czterech miesięcznych ratach (na uzyskanie takiego rozłożenia na raty ze strony fiskusa nie ma co liczyć, mimo że teoretycznie wniosek taki złożyć można). To z pewnością bardziej przyjazne dla naszego budżetu rozwiązanie niż jednorazowa wpłata. Przedstawicieli fiskusa interesuje zaś tylko to, czy cała wymagana kwota wpłynie na odpowiedni rachunek urzędu skarbowego przed końcem kwietnia, a nie to, ile i w jakiej wysokości będzie wpłat dokonanych na ten cel między drugim stycznia a 30 kwietnia. Jeżeli podatnik jest obowiązany sam obliczyć i wpłacić podatek (a tak jest w przypadku rocznego rozliczenia PIT, i to niezależnie od tego, że za niektórych podatników rozliczenia dokonuje płatnik), za termin płatności uważa się ostatni dzień, w którym, zgodnie z przepisami prawa podatkowego, wpłata powinna nastąpić. Na wpłacenie pieniędzy mamy zatem teoretycznie czas do północy 30 kwietnia.
Przy dokonywaniu wpłaty warto tylko pamiętać, że dla fiskusa terminem wpłaty jest dzień obciążenia naszego rachunku przez bank, gdy płacimy za pośrednictwem banku, lub dzień nadania przelewu na poczcie. W myśl bowiem Ordynacji podatkowej za termin dokonania zapłaty podatku uważa się - przy zapłacie gotówką - dzień wpłacenia kwoty podatku w kasie organu podatkowego lub na rachunek tego organu w banku, w placówce pocztowej, w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej albo dzień pobrania podatku przez płatnika lub inkasenta, zaś w obrocie bezgotówkowym - dzień obciążenia rachunku bankowego podatnika lub rachunku podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej na podstawie polecenia przelewu.
To ważne zastrzeżenie. Składając bowiem dyspozycję w banku internetowym tuż przed północą 30 kwietnia, nie mamy co liczyć na to, że bank obciąży nasz rachunek 30 kwietnia. Nastąpi to dopiero następnego dnia. A to będzie oznaczać, że wpłata nastąpiła już po terminie.

Nie dla wszystkich kwiecień

Dla większości podatników okres rozliczeniowy trwa od 2 stycznia do 30 kwietnia roku następującego po tym, za który się rozliczamy, a zatem w przypadku rozliczenia za 2008 rok do końca kwietnia 2009 roku.
Kwietniowy termin rozliczenia dotyczy podatników rozliczających się z dochodów z pracy najemnej, z kapitałów pieniężnych oraz z działalności gospodarczej opodatkowanej na zasadach ogólnych, czyli według skali podatkowej, oraz liniową stawką PIT. Znacznie mniej czasu mają osoby opodatkowane ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Dla nich ostatecznym terminem rozliczenia jest 31 stycznia. Z tym jednak, że w 2009 roku dzień ten przypada na sobotę, to zaś oznacza, że termin jest przesuwany - zgodnie z regułami art. 12 Ordynacji podatkowej - na najbliższy tej daty dzień roboczy. Takim dniem będzie zatem poniedziałek 2 lutego. Do tego też dnia zmuszeni będą rozliczyć się ryczałtowcy. W ich przypadku oznacza to obowiązek złożenia zeznania PIT-28 wraz z niezbędnymi załącznikami.
W stosunkowo najlepszej sytuacji są podatnicy karty podatkowej. W ich przypadku nie ma mowy o składaniu zeznania rocznego. Nie muszą oni rozliczać się z fiskusem ze swoich dochodów ani też martwić niedopłatą czy nadpłatą podatku. Przez cały rok podatek uiszczany jest na takim poziomie, jaki ustalony został w decyzji w sprawie wysokości karty podatkowej na dany rok podatkowy. Nie ma zatem potrzeby dokonywania dodatkowego rozliczenia rocznego tego podatku. Nie oznacza to jednak, że osoby takie nie mają żadnych obowiązków związanych z rocznym rozliczeniem. Muszą oni bowiem złożyć specjalną informację o wysokości zapłaconej i odliczonej w danym roku podatkowym składki na ubezpieczenie zdrowotne. Informację taką składa się na formularzu PIT-16A w takim samym terminie, w jakim rozliczają się podatnicy ryczałtu, czyli do 31 stycznia danego roku za rok poprzedni. Z tym, że w 2009 roku 31 stycznia - o czym była już mowa - to sobota, a zatem termin ten jest przedłużany do najbliższego dnia roboczego, czyli poniedziałku 2 lutego.



Korzyści z posiadania dzieci

O wcześniejszym rozliczeniu warto pomyśleć szczególnie wtedy, gdy mamy prawo do korzystania z ulgi na dzieci (tzw. ulgi prorodzinnej).
Ulga na dzieci jest korzystna podwójnie. Po pierwsze, odliczana jest od podatku. Jej efekt jest zatem odczuwalny wprost, a nie poprzez zmniejszenie dochodu do opodatkowania, co zawsze oznacza mniejszy zysk, niż wynikałoby to z limitów odliczenia. Po drugie, jest stosunkowo wysoka. Każdy podatnik ma w rozliczeniu za 2008 rok prawo do odliczenia podwójnej kwoty zmniejszającej podatek w pierwszym przedziale skali, na każde dziecko. A zatem ulga ta wynosi 1173,70 zł na każde dziecko. Tyle odliczymy też w przypadku jednego dziecka bezpośrednio od podatku. I to bez względu na to, czy wychowujemy je przez cały rok czy tylko przez część. Ulga przysługuje jednak obojgu rodzicom. Nie ma zatem mowy o tym, by w przypadku gdy przez część roku dziecko wychowuje jedno spośród rozwiedzionych małżonków, a przez część drugie, ulgę tę mnożyć. W takim przypadku ulga przysługuje tylko jednemu z małżonków, temu, który rzeczywiście wychowuje dziecko. Ulga przysługuje w wysokości wspomnianego limitu na każde dziecko. A to oznacza, że w przypadku dwójki dzieci jest to już 2347,40 zł, trójki - 3521,10 zł, czwórki - 4694,50 zł. Niestety, zwrot z urzędu bez względu na wysokość przysługującej nam ulgi obejmie tylko kwotę, jaką wcześniej wpłaciliśmy w formie zaliczek. Jeśli zatem mamy czwórkę dzieci, a w formie zaliczek wpłaciliśmy do urzędu w 2008 roku 1800 zł, to, mimo że przysługuje nam ulga w wysokości 4694,50 zł, urząd zwróci nam tylko 1800 zł.
Korzystając z ulgi prorodzinnej, możemy też rozliczyć się z niej po raz ostatni za pośrednictwem płatnika. Nie warto tego robić, gdy zależy nam na szybkim zwrocie nadpłaty. Na dokonanie rozliczenia w naszym imieniu płatnik (zakład pracy) ma czas do końca lutego. Stracimy zatem nawet dwa miesiące.
Przy rozliczaniu ulgi na dzieci trzeba pamiętać, że pewne zasady regulujące jej funkcjonowanie zostały zmienione przy okazji nowelizacji ustawy o PIT z 6 listopada 2008 r. (zob. Dz.U. z 2008 r. nr 209, poz. 1316). Część z tych zmian musi być stosowana już w zeznaniu składanym za 2008 rok. I tak, już od najbliższych rozliczeń podatkowych zmienią się zasady ustalania limitu zarobków pełnoletnich, uczących się dzieci (do ukończenia 25 lat). Zgodnie z dotychczasowymi przepisami, jeżeli dzieci takie uzyskiwały dochody, rodzice zachowywali prawo do ulgi, pod warunkiem że nie przekraczały one wysokości powodującej obowiązek zapłaty podatku. Z tym że nie było jasne, czy chodzi o kwotę łącznie ze składkami ZUS czy też bez tych składek. Od rozliczenia za 2008 rok poczynając, rodzic nie straci ulgi, jeżeli dziecko uzyska dochody opodatkowane według skali lub ze zbycia papierów wartościowych nieprzekraczające kwoty stanowiącej iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej. Dla roku 2008 jest to zatem kwota 3088,68 zł (586,85 zł/19 proc.). Do kwoty tej nadal nie będzie się wliczać renty rodzinnej.
Warto też wiedzieć, że rozliczenie za 2008 rok to ostatnie, w którym ulgę rodzinną będzie rozliczał za nas pracodawca, po złożeniu przez nas odpowiedniego wniosku (PIT-12, który składany jest przed 10 stycznia). Ostatni zatem raz będzie można z niej skorzystać bez konieczności składania zeznania PIT samodzielnie, czyli poprzez rozliczenie przez pracodawcę na druku PIT-40.
Prawo do ulgi przysługuje podatnikowi, który w roku podatkowym wychowywał własne lub przysposobione:
• dzieci małoletnie,
• dzieci, bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek pielęgnacyjny,
• dzieci do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej.
Jak z tego wynika, w zeznaniu za 2008 rok możliwe będzie również odliczenie ulgi na dzieci studiujące za granicą. Rodzice takich dzieci będą mieli prawo do odliczenia ulgi niezależnie od tego, czy dziecko, w trakcie nauki za granicą, pozostaje nadal uczniem lub studentem polskiej placówki. Trzeba jednak pamiętać, że odliczenie ulgi w Polsce uzależnione jest od przepisów regulujących zagraniczny system oświaty.
Odliczenie przysługuje z tytułu wychowywania dzieci do ukończenia przez nie 25 roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie.



Ulga na rehabilitację

Drugą cieszącą się dużą popularnością ulgą po uldze na dzieci jest ulga rehabilitacyjna. Wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesione w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne, podlegają odliczeniu od dochodu (art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT). Za takie wydatki uważa się wydatki poniesione na:
• adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,
• przystosowanie pojazdów mechanicznych do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,
• zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego,
• zakup wydawnictw i materiałów (pomocy) szkoleniowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,
• odpłatność za pobyt na turnusie rehabilitacyjnym,
• odpłatność za pobyt na leczeniu w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, za pobyt w zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne,
• opłacenie przewodników osób niewidomych I lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa - w kwocie nieprzekraczającej w roku podatkowym 2280 zł,
• utrzymanie przez osoby niewidome I lub II grupy inwalidztwa psa przewodnika - w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym 2280 zł,
• opiekę pielęgniarską w domu nad osobą niepełnosprawną w okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie się oraz usługi opiekuńcze świadczone dla osób niepełnosprawnych zaliczonych do I grupy inwalidztwa,
• opłacenie tłumacza języka migowego,
• kolonie i obozy dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25 roku życia,
• leki - w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł, jeżeli lekarz specjalista stwierdził, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki stale lub czasowo,
• odpłatny, konieczny przewóz na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne: osoby niepełnosprawnej - karetką transportu sanitarnego; a osoby niepełnosprawnej, zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa, oraz dzieci niepełnosprawnych do lat 16 - również innymi środkami transportu niż karetką transportu sanitarnego,
• używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną zaliczoną do I lub II grupy inwalidztwa albo dzieci niepełnosprawne, które nie ukończyły 16 roku życia, dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne - w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym 2280 zł,
• odpłatne przejazdy środkami transportu publicznego związane z pobytem: na turnusie rehabilitacyjnym; w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych; na koloniach i obozach dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25 roku życia.
Odliczeniu nie podlegają te z ww. wydatków, które zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. Jeżeli wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie. Warunkiem odliczenia wydatków jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:
• orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach.
• decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną,
• orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów,
• orzeczenia o niepełnosprawności, wydanego przez właściwy organ na podstawie odrębnych przepisów obowiązujących do 31 sierpnia 1997 r.
Przy czym ilekroć jest mowa o osobach zaliczonych do I grupy inwalidztwa, należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono: całkowitą niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji albo znaczny stopień niepełnosprawności. Ilekroć zaś jest mowa o osobach zaliczonych do II grupy inwalidztwa, należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono: całkowitą niezdolność do pracy albo umiarkowany stopień niepełnosprawności.
Odliczeń z tytułu wydatków poniesionych na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych mogą dokonywać również podatnicy, na których utrzymaniu są następujące osoby niepełnosprawne: współmałżonek, dzieci własne i przysposobione, dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbowie, rodzice, rodzice współmałżonka, rodzeństwo, ojczym, macocha, zięciowie i synowe - jeżeli w roku podatkowym dochody tych osób niepełnosprawnych nie przekroczyły kwoty 9120 zł.



Premiowany internet

Trzecią pod względem popularności ulgą jest ulga na internet. Odliczeniu podlegają wydatki poniesione przez podatnika z tytułu użytkowania sieci internet w lokalu (budynku) będącym miejscem zamieszkania podatnika. Ulga jest limitowana. Maksymalne odliczenie podatnika w skali całego roku nie może przekroczyć 760 zł. Odliczenie stosuje się, jeżeli wysokość wydatków została udokumentowana fakturą w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług.
W celu skorzystania z odliczeń z tytułu użytkowania sieci internet podatnik musi posiadać fakturę potwierdzającą uiszczenie należności, z widniejącym na niej jego imieniem i nazwiskiem (jako nabywcy usługi). W przypadku regulowania należności za użytkowanie internetu za pomocą przelewu potwierdzenie faktu poniesienia wydatku będzie stanowić faktura VAT wraz z dowodem wpłaty potwierdzonym przez bank lub pocztę, dyspozycje przelewów lub wyciągi bankowe, na których przelewy będą widniały jako zrealizowane. Dowód wpłaty powinien zawierać kwotę dokonanej wpłaty, imię i nazwisko wpłacającego, datę zapłaty oraz że zapłata została dokonana tytułem użytkowania sieci internet.

Trzeba wybrać właściwy druk

Nasze rozliczenie tradycyjnie zacząć musimy od wyboru właściwych formularzy zeznania (lub zeznań) i załączników. Formularzy zeznań podobnie jak w roku ubiegłym mamy do wyboru pięć: są to kolejno: PIT-28 (służący do rozliczenia ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych), PIT-36 (służący do rozliczenia wszystkich tych dochodów opodatkowanych według skali podatkowej, od których musieliśmy samodzielnie wpłacać zaliczki), PIT-36L (służący do rozliczenia dochodów, które opodatkowane były liniową stawką PIT w wysokości 19 proc.), PIT-37 (służący do rozliczenia wszystkich tych dochodów opodatkowanych według skali podatkowej, od których zaliczki odprowadzał za nas płatnik) oraz PIT-38 (służący do rozliczenia dochodów kapitałowych).
Musimy też pamiętać, że w niektórych przypadkach czeka nas składanie więcej niż jednego zeznania. W skrajnych przypadkach takich zeznań może być nawet kilka. Wszystko zależy od tego, z jakich źródeł czerpaliśmy nasze dochody. Jeśli np. prowadzimy małą firmę, z której przychody opodatkowane są ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, pracujemy równocześnie na pół etatu na podstawie umowy o pracę i do tego inwestujemy na giełdzie, zmuszeni będziemy złożyć trzy zeznania. Pierwsze pozwoli nam rozliczyć dochody z firmy. Będzie to złożony do 2 lutego 2009 r. formularz PIT-28 wraz z potrzebnymi załącznikami. Drugie posłuży do rozliczenia dochodów z pracy. Posłużymy się w tym celu formularzem PIT-37 i odpowiednimi dla niego załącznikami. Trzecie umożliwi nam zaś rozliczenie dochodów giełdowych. W tym ostatnim przypadku odpowiedni będzie formularz PIT-38. Przy okazji warto przypomnieć, że samodzielnie rozliczamy jedynie inwestycje giełdowe i dokonywane poza rynkiem publicznym (np. zakup i sprzedaż akcji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością). Nie musimy natomiast w PIT-38 rozliczać się z tzw. podatku Belki, czyli podatku płaconego od odsetek od rachunków bankowych, lokat i obligacji. To samo dotyczy zresztą inwestycji dokonywanych za pośrednictwem funduszy inwestycyjnych.

Nie każda poczta dobra

Zeznanie można złożyć bezpośrednio w urzędzie skarbowym lub przesłać listem poleconym. Za datę złożenia zeznania nadanego w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego uważa się datę stempla pocztowego. Zwróćmy uwagę, że mowa jest o operatorze publicznym. Taki status ma dziś tylko Poczta Polska. A zatem tylko nadając list polecony zawierający zeznanie w jej placówkach, mamy gwarancję dochowania terminu. Taką samą gwarancję daje nam w przypadku pobytu za granicą nadanie zeznania za pośrednictwem polskiej placówki konsularnej. To niestety kosztuje więcej niż nadanie poleconego na zagranicznej poczcie, jednak jest zwyczajnie bezpieczne. Jeśli list z zeznaniem nadajemy inną drogą niż za pośrednictwem Poczty Polskiej lub polskiej placówki konsularnej, za datę jego złożenia uważa się dzień, w którym zeznanie to dotarło do urzędu skarbowego. W praktyce jest to zatem dzień zaewidencjonowania takiej przesyłki w rejestrze poczty przychodzącej urzędu skarbowego. Od tej daty liczone są wszystkie terminy, w tym termin do zwrotu ewentualnej nadpłaty. Warto o tym pamiętać, gdy będziemy się zastanawiać nad tym, dlaczego urząd nie zwrócił jeszcze nadpłaconych kwot.
Na szczęście tymi niedogodnościami przesyłek pocztowych musimy się przejmować tylko wtedy, gdy zeznanie składamy w ostatniej chwili, wysyłając je ostatniego dnia. Jeśli robimy to wcześniej, nie ma obaw, że nasze zeznanie spóźni się w drodze do urzędu.
Składając zeznanie osobiście w biurze podawczym urzędu, warto zrobić sobie jego kopię i poprosić o potwierdzenie jego złożenia na tejże właśnie kopii. Czasem taka kopia bardzo się nam przydaje. Zdarza się, że czasem formularz ginie w czeluściach archiwów urzędu. Łatwiej go wtedy odtworzyć. W przypadku gdy zeznanie składamy za pomocą tzw. pitomatów (automatów do składania deklaracji), potwierdzenie takie drukowane jest automatycznie.



Do jakiego urzędu z PIT-em

Jeżeli podatnicy niemający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania (podlegający ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu), osiągnęli w roku podatkowym dochody ze źródeł przychodów położonych w Polsce bez pośrednictwa płatników lub za pośrednictwem płatników nieobowiązanych do dokonania rocznego obliczenia podatku, również muszą złożyć zeznanie roczne. Jeżeli zamierzają opuścić terytorium RP przed terminem, muszą to zrobić jeszcze przed wyjazdem lub zakończeniem prowadzenia w Polsce działalności. Podatnicy ci składają zeznanie do urzędu skarbowego właściwego w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.
Podatnicy mający miejsce zamieszkania na terytorium Polski, czyli podlegający nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, składają zeznanie do urzędu skarbowego ustalonego według miejsca zamieszkania w ostatnim dniu roku podatkowego. A gdy zamieszkanie ustało przed tym dniem, według ostatniego miejsca zamieszkania na jej terytorium.
Pamiętajmy, że miejsce zamieszkania nie musi pokrywać się z miejscem zameldowania. Nie są to pojęcia tożsame. Właściwość urzędu ustala się według miejsca zamieszkania. Zeznanie należy zatem wysłać (lub je złożyć) do urzędu właściwego nie dla miejsca zameldowania, ale tego, gdzie podatnik przebywa z zamiarem stałego pobytu, czyli miejsca zamieszkania.

Na zwrot trzeba poczekać

Podatnik, któremu z rozliczenia rocznego PIT wynika nadpłata podatku, powinien jak najszybciej złożyć zeznanie w urzędzie skarbowym. Im szybciej roczny PIT wpłynie do urzędu, tym podatnik szybciej odzyska nadpłacone pieniądze.
Za nadpłatę uważa się kwotę: nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku; podatku pobraną przez płatnika nienależnie lub w wysokości większej od należnej; zobowiązania zapłaconego przez płatnika lub inkasenta, jeżeli w decyzji o odpowiedzialności podatkowej płatnika lub inkasenta określono je nienależnie lub w wysokości większej od należnej; zobowiązania zapłaconego przez osobę trzecią lub spadkobiercę, jeżeli w decyzji o ich odpowiedzialności lub decyzji ustalającej zobowiązanie podatkowe spadkodawcy określono je nienależnie lub w wysokości większej od należnej.
Jeśli zatem w jakikolwiek sposób trafi z naszej strony na konto urzędu skarbowego więcej pieniędzy niż powinno, będziemy mieli do czynienia z nadpłatą, którą urząd będzie nam musiał zwrócić. Również wtedy, gdy owa nadpłacona kwota pojawia się w związku z uwzględnieniem dopiero w rozliczeniu rocznym ulgi, która powoduje obniżenie należnego za ten rok podatku.
Nadpłata podlega zwrotowi w terminie trzech miesięcy od dnia złożenia zeznania lub deklaracji.
Ale, uwaga. Trzy miesiące są liczone od chwili, gdy zeznanie zostanie - w pewnym sensie - przyjęte przez urząd. Co to znaczy? Otóż oznacza to, że jeżeli w zeznaniu popełniliśmy jakikolwiek błąd, chociażby był to tylko błąd rachunkowy, urząd termin do zwrotu liczył będzie od momentu kiedy ten błąd poprawimy. Jeżeli zatem zdarzy nam się - a to rzecz zdarzająca się nadal nagminnie - że zeznania zapomnimy podpisać, urzędnik wezwie nas w tym celu do urzędu skarbowego. Dopiero od dnia, w którym podpis pod zeznaniem złożymy, zacznie biec trzymiesięczny termin do zwrotu nadpłaty. Przepisy wyraźnie bowiem przewidują, że w przypadku skorygowania deklaracji (w tym zeznania rocznego) w trybie określonym w art. 274 par. 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej (czyli korekty dokonywanej z urzędu) nadpłata podlega zwrotowi w terminie trzech miesięcy od dnia upływu terminu do wniesienia sprzeciwu. W przypadku zaś skorygowania zeznania przez podatnika - nadpłata podlega zwrotowi w terminie trzech miesięcy od dnia jej skorygowania, przy czym termin ten liczony jest zgodnie z ogólnymi zasadami liczenia terminów podatkowych, tzn. termin trzymiesięczny kończy się z upływem dokładnie tego samego dnia po upływie trzech miesięcy, który był pierwszym dniem tego terminu, czyli złożenia zeznania lub jego skorygowania.

Urzędowa korekta

W pewnych przypadkach urząd skarbowy może samodzielnie skorygować nasze zeznanie. Otóż, jak przewiduje to Ordynacja podatkowa w razie stwierdzenia, że deklaracja zawiera błędy rachunkowe lub inne oczywiste omyłki bądź że wypełniono ją niezgodnie z ustalonymi wymaganiami, organ podatkowy, w zależności od charakteru i zakresu uchybień, koryguje deklarację, dokonując stosownych poprawek lub uzupełnień, jeżeli zmiana wysokości zobowiązania podatkowego, kwoty nadpłaty, kwoty zwrotu podatku lub wysokości straty w wyniku tej korekty nie przekracza kwoty 1 tys. zł lub zwraca się do składającego deklarację o jej skorygowanie oraz złożenie niezbędnych wyjaśnień, wskazując przyczyny, z powodu których informacje zawarte w deklaracji podaje się w wątpliwość.
Organ podatkowy uwierzytelnia kopię skorygowanej przez siebie deklaracji (zeznania), a następnie doręcza ją podatnikowi wraz z informacją o związanej z korektą deklaracji zmianie wysokości zobowiązania podatkowego, kwoty nadpłaty lub zwrotu podatku lub wysokości straty bądź informację o braku takich zmian. Na taką korektę podatnik może wnieść sprzeciw do organu, który dokonuje korekty. Ma na to 14 dni od dnia doręczenia uwierzytelnionej kopii skorygowanej deklaracji. Wniesienie sprzeciwu anuluje korektę. Natomiast w razie niewniesienia sprzeciwu w terminie, korekta deklaracji wywołuje skutki prawne jak korekta deklaracji złożona przez podatnika.



Nie zawsze zwrot gotówki

Podatnik, który w swoim rozliczeniu podatkowym wykaże nadpłatę podatku, nie zawsze będzie mógł otrzymać zwrot gotówki. Nadpłaty wraz z ich oprocentowaniem podlegają zaliczeniu z urzędu na poczet zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę, odsetek za zwłokę wynikających z decyzji fiskusa oraz bieżących zobowiązań podatkowych, a w razie ich braku podlegają zwrotowi z urzędu, chyba że podatnik złoży wniosek o zaliczenie nadpłaty w całości lub w części na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych.
Także nadpłaty, których wysokość nie przekracza wysokości kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym, podlegają z urzędu zaliczeniu na poczet zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę, odsetek za zwłokę wynikających z decyzji urzędu skarbowego oraz bieżących zobowiązań podatkowych, a w razie ich braku - na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych, chyba że podatnik wystąpi o ich zwrot.
Dla kogo jaki formularz
PIT-28 - podatnicy opodatkowani ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (działalność gospodarcza, niektóre wolne zawody oraz najem i umowy pokrewne)
PIT-36 - ten formularz składają podatnicy, którzy niezależnie od liczby źródeł przychodów:
1) prowadzili:
- pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej,
- działy specjalne produkcji rolnej opodatkowane na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej,
2) uzyskali przychody:
- z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub z innych umów o podobnym charakterze, opodatkowane na ogólnych zasadach, od których byli obowiązani samodzielnie opłacać zaliczki na podatek,
- ze źródeł przychodów położonych za granicą,
- z innych źródeł opodatkowanych na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej, od których ani płatnik, ani podatnik w ciągu roku podatkowego nie miał obowiązku odprowadzania zaliczek,
3) korzystają ze zwolnienia na podstawie art. 44 ust. 7a ustawy o PIT (tzw. kredyt podatkowy),
4) są obowiązani dokonać doliczenia na podstawie art. 44 ust. 7f ustawy o PIT,
5) sporządzili remanent likwidacyjny w grudniu roku podatkowego,
6) są obowiązani doliczyć do swoich dochodów dochody małoletnich dzieci,
7) obniżają dochód o straty z lat ubiegłych,
8) wykazują należny zryczałtowany podatek dochodowy, o którym mowa w art. 29, 30 i 30a ustawy o PIT, jeżeli podatek ten nie został pobrany przez płatnika,
9) wykazują należny podatek dochodowy, o którym mowa w art. 30e ustawy.
PIT-36L - jest przeznaczony dla podatników, którzy prowadzili pozarolniczą działalność gospodarczą lub działy specjalne produkcji rolnej opodatkowane na zasadach określonych w art. 30c ustawy o PIT, czyli opodatkowanych stawką liniową tego podatku.
PIT-37 - jest przeznaczony dla podatników, którzy w roku podatkowym:
1) wyłącznie za pośrednictwem płatnika uzyskali przychody ze źródeł położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegające opodatkowaniu na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej, tj. w szczególności z tytułu:
- wynagrodzeń i innych przychodów ze stosunku służbowego, stosunku pracy (w tym spółdzielczego stosunku pracy) oraz pracy nakładczej,
- emerytur lub rent krajowych (w tym rent strukturalnych, rent socjalnych),
- świadczeń przedemerytalnych, zasiłków przedemerytalnych,
- należności z tytułu członkostwa w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych lub innych spółdzielniach zajmujących się produkcją rolną,
- zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego,
- stypendiów,
- przychodów z działalności wykonywanej osobiście (m.in. z umów zlecenia, kontraktów menedżerskich, zasiadania w radach nadzorczych, pełnienia obowiązków społecznych, działalności sportowej),
- przychodów z praw autorskich i innych praw majątkowych,
- świadczeń wypłaconych z funduszu pracy lub z funduszu gwarantowanych świadczeń pracowniczych,
- należności za pracę przysługujących tymczasowo aresztowanym oraz skazanym,
- należności z umowy aktywizacyjnej,
2) nie prowadzili pozarolniczej działalności gospodarczej oraz działów specjalnych produkcji rolnej opodatkowanych na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej,
3) nie są obowiązani doliczać do uzyskanych dochodów, dochodów małoletnich dzieci,
4) nie obniżają dochodów o straty z lat ubiegłych.
PIT-38 - jest przeznaczony dla podatników, którzy w roku podatkowym uzyskali przychody z tytułu:
1) odpłatnego zbycia:
- papierów wartościowych,
- pożyczonych papierów wartościowych (sprzedaż krótka),
- pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacji praw z nich wynikających,
- udziałów w spółkach mających osobowość prawną;
2) objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część.
Powstanie nadpłaty
Nadpłata powstaje z dniem:
• złożenia zeznania rocznego - dla podatników podatku dochodowego;
• złożenia deklaracji podatku akcyzowego - dla podatników podatku akcyzowego;
• złożenia deklaracji o wpłatach z zysku za rok obrotowy - dla jednoosobowych spółek Skarbu Państwa i przedsiębiorstw państwowych.
• zapłaty przez podatnika podatku nienależnego lub w wysokości większej od należnej;
• pobrania przez płatnika podatku nienależnego lub w wysokości większej od należnej;
• zapłaty przez płatnika lub inkasenta należności wynikającej z decyzji o jego odpowiedzialności podatkowej, jeżeli należność ta została określona nienależnie lub w wysokości większej od należnej;
• wpłacenia przez płatnika lub inkasenta podatku w wysokości większej od wysokości pobranego podatku;
• zapłaty przez osobę trzecią lub spadkobiercę należności wynikającej z decyzji o odpowiedzialności podatkowej lub decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego spadkodawcy, jeżeli należność ta została określona nienależnie lub w wysokości większej od należnej;
• złożenia korekty deklaracji w podatku od towarów i usług obniżającej wysokość zobowiązania podatkowego, w związku ze zwiększeniem kwoty podatku naliczonego lub obniżeniem kwoty podatku należnego w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług.
Koszty pracownicze w 2008 roku
Pracownicze koszty uzyskania przychodów uwzględniane w rozliczeniu za 2008 rok wynoszą:
• 111 zł 25 gr miesięcznie, a za rok podatkowy nie więcej niż 1335 zł, w przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody z tytułu jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej,
• nie mogą przekroczyć łącznie 2002 zł 05 gr za rok podatkowy, w przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody równocześnie z tytułu więcej niż jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej,
• 139 zł 06 gr miesięcznie, a za rok podatkowy łącznie nie więcej niż 1668 zł 72 gr, w przypadku gdy miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę,
• nie mogą przekroczyć łącznie 2502 zł 56 gr za rok podatkowy, w przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody równocześnie z tytułu więcej niż jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej, a miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę.
Jeżeli wyżej wymienione roczne koszty uzyskania przychodów ze stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej są niższe od wydatków na dojazd do zakładu lub zakładów pracy środkami transportu autobusowego, kolejowego, promowego lub komunikacji miejskiej, w zeznaniu koszty te mogą być przyjęte przez pracownika - zamiast wyżej wymienionych - w wysokości wydatków faktycznie poniesionych, udokumentowanych wyłącznie imiennymi biletami okresowymi. Powyższej zasady nie stosuje się w przypadku, gdy pracownik otrzymuje zwrot kosztów dojazdu (z wyjątkiem gdy zwrócone koszty zostały zaliczone do przychodów podlegających opodatkowaniu).
Podatnikowi uzyskującemu przychody ze stosunku pracy i korzystającemu w stosunku do tych przychodów z praw autorskich lub z praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, przysługują koszty uzyskania przychodów w wysokości 50 proc. Koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone w danym miesiącu przez płatnika - ze środków podatnika - składki na ubezpieczenia społeczne, których podstawę wymiaru stanowi ten przychód. Jednocześnie należy pamiętać, iż koszty uzyskania przychodów w wyżej określonej wysokości mogą być zastosowane jedynie do tej części uzyskanego przychodu, który korzysta z praw autorskich lub z praw pokrewnych.
Podstawa prawna
• Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
Składki zdrowotne i na ubezpieczenia społeczne / DGP
Limity odliczeń w podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązujące w 200 r. / DGP