Nieskuteczne jest przedłużenie terminu zwrotu podatku, jeżeli nastąpiło już po zakończonym postępowaniu lub kontroli – orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu.
Sprawa dotyczyła podatnika, który w deklaracji VAT za luty 2014 r. wykazał nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym do zwrotu na rachunek bankowy w terminie 60 dni. Termin zwrotu upływał więc pod koniec maja. Tuż przed jego upływem organ podatkowy wszczął kontrolę podatkową i wydał postanowienie, na mocy którego przedłużył termin zwrotu nadwyżki do czasu zakończenia kontroli.
W czerwcu kolejnego roku organ doręczył podatnikowi protokół kontroli, a miesiąc później – w lipcu – wszczął postępowanie podatkowe dotyczące VAT za luty 2014 r. Wydał też kolejne postanowienie przedłużające termin zwrotu VAT, tym razem do czasu zakończenia postępowania podatkowego.
Podatnik zakwestionował kolejne przedłużenie terminu zwrotu. Uważał, że organ nie przedłużył go skutecznie, bo postanowienie doręczył po upływie terminu. W efekcie termin na zwrot VAT minął.
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu zgodził się z podatnikiem. Przypomniał, że zgodnie z art. 87 ust. 2 ustawy o VAT organ podatkowy ma prawo zbadać zasadność zwrotu VAT, ale przepis określa też ramy, w których organ może się poruszać. Przede wszystkim postanowienie o przedłużeniu terminu zwrotu może być wydane w toku czynności sprawdzających, kontroli podatkowej, postępowania podatkowego lub kontrolnego. Ponadto, termin na zwrot można przedłużyć nie do zakończenia weryfikacji rozliczenia podatnika, ale do zakończenia jednego z powyższych trybów postępowania bądź kontroli. – Jeśli rozliczenia byłyby weryfikowane poza wymienionymi postępowaniami, to nie mogłoby to być podstawą przedłużenia terminu zwrotu podatku – stwierdził WSA.
Sąd zwrócił też uwagę na to, że przedłużyć można tylko termin, który jeszcze nie upłynął. Organy nie mogą stosować tej procedury w taki sposób, który prowadziłby do systematycznego podważania prawa do odliczenia VAT – stwierdził sąd, przywołując również wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE (w wyrokach o sygn. akt C-177/99 i C-181/99).
W tej sprawie – jak stwierdził WSA – kluczowe było to, że weryfikacja zwrotu VAT następowała w trybie kontroli podatkowej, która kończy się w dniu doręczenia protokołu podatnikowi. Z tym dniem upłynął więc termin do dokonania zwrotu VAT. W rezultacie organ nie mógł po miesiącu od tego zdarzenia wydać kolejnego postanowienia o przedłużeniu terminu. Termin na zwrot VAT nie został więc skutecznie przedłużony.
Wyrok jest nieprawomocny.
Mirosław Siwiński radca prawny i doradca podatkowy w Kancelarii Prof. W. Modzelewskiego / DGP
Tylko sąd może zmusić organy do działania
Organy rzeczywiście od jakiegoś czasu zwlekają z wszczęciem postępowania podatkowego po zakończonej kontroli podatkowej (z nie do końca jasnych powodów). Z chwilą jej zakończenia podatnicy powinni żądać natychmiastowego zwrotu. Będzie to jednak prawdopodobnie nieskuteczne, bo organ w najlepszym razie odmówi albo po prostu będzie milczał (art. 120 ordynacji jest przepisem martwym dla fiskusa). Jeśli podatnikowi nie spodoba się postępowanie organu, może on oczywiście szukać sprawiedliwości – w toku wszczętego postępowania wymiarowego albo próbując ponaglenia bądź innych środków (wezwania do usunięcia naruszenia prawa). W efekcie znów podatnik może liczyć na pozytywne rozstrzygnięcie dopiero w sądzie.
Uzasadnienie wyroku wrocławskiego WSA wskazuje, że sąd traktuje art. 87 ust. 2 ustawy o VAT jako regulację szczególną w stosunku do innych przepisów. Artykuł 87 ust. 2 szczegółowo bowiem określa, do kiedy można wstrzymać zwrot VAT, a nie kiedy można wszcząć postepowanie podatkowe po zakończonej kontroli podatkowej. Urząd weryfikujący zwrot po wyroku WSA powinien więc albo go wypłacić po zakończeniu kontroli i niezależnie od tego wszcząć postępowanie podatkowe (jeżeli są podstawy do zastosowania art. 165b ordynacji), albo zweryfikować zwrot od razu w drodze postępowania podatkowego, jeżeli uzna, że może pominąć etap kontroli podatkowej.
ORZECZNICTWO
Wyrok WSA we Wrocławiu z 15 lutego 2016 r., sygn. akt I SA/Wr 1770/15. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia