Sam fakt, że rolnik jest podatnikiem VAT, nie przesądza o opodatkowaniu sprzedaży działek. Ważne jest to, na jaki cel przeznaczone będą pieniądze ze sprzedaży.
ORZECZENIE
Naczelny Sąd Administracyjny uwzględnił skargi kasacyjne dwóch podatników, którzy sprzedawali działki wydzielone z majątku prywatnego. Sąd nie zgodził się, że sprzedaż działek przez rolnika w każdym przypadku będzie podlegała opodatkowaniu VAT.
Zdaniem NSA nie można uznać, że o konieczności opodatkowania VAT takich transakcji przesądza samo to, że rolnik jest przedsiębiorcą. Sprzedaż działki musi mieścić się w zakresie danej działalności (np. handlowej, produkcyjnej, rolnej). Jeśli taka transakcja wykracza poza zakres danej profesji (w tym przypadku rolniczej) nie powstanie obowiązek opodatkowania jej VAT.
W ocenie NSA przemawia za tym nie tylko orzecznictwo polskich sądów administracyjnych, lecz także Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Z wyroków Trybunału wynika, że nawet jeśli to podatnik VAT sprzedaje grunt, to sprzedaż nie będzie opodatkowana VAT, gdy zysk zostanie przeznaczony na cele niezwiązane z działalnością.
Tym samym w ocenie NSA o opodatkowaniu sprzedaży gruntu z majątku prywatnego przez podatnika VAT (w tym rolnika) decydują dwie kwestie. Po pierwsze, czy sprzedaż mieści się w zakresie danej działalności, np. handlowej, rolniczej. Po drugie, ważne jest to, na co zostaną przeznaczone pieniądze ze sprzedaży działek. VAT wystąpi tylko, gdy podatnik pieniądze uzyskane ze sprzedaży przeznaczy na działalność. Jeżeli wyda je na cele osobiste (prywatne) podatku nie będzie.
Sąd kasacyjny podkreślił, że nie zgadza się z radykalną, restrykcyjną linią orzeczniczą prezentowaną przez m.in. sąd, który wydał zaskarżone wyroki. Przypomnijmy, sprawy dotyczyły działek, które pierwotnie wchodziły w skład gospodarstw rolnych. Po latach samorządy zmieniły ich przeznaczenie i przekwalifikowały na działki budowlane.
Po wejściu Polski do UE i objęciu VAT sprzedaży gruntów od 1 maja 2004 r. pojawił się problem, czy kolejna sprzedaż takich działek podlega opodatkowaniu. W przypadku tych podatników wojewódzki sąd administracyjny zgodził się z interpretacją organów podatkowych, że podatnicy rolnicy, zbywający wydzielone z gospodarstw rolnych działki, muszą płacić VAT.
Wyroki są prawomocne.
Sygn. akt I FSK 546-547/08
Ważne!
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy