Jest ulga na badania i rozwój, tylko nie wiadomo, kiedy z niej korzystać

Jest problem z ustaleniem momentu odliczania wydatków na badania i rozwój. Ministerstwo Finansów twierdzi, że liczy się rok ujęcia ich w kosztach podatkowych. Inaczej uważa dyrektor warszawskiej izby skarbowej.

Zasady korzystania z ulgi B+R / Dziennik Gazeta Prawna

Ten ostatni wyjaśnił w interpretacji indywidualnej, że liczy się moment poniesienia wydatku (nr IPPB5/4510-813/16-2/MR).

Chodzi o obowiązującą od 2016 r. ulgę na badania i rozwój (B+R). Od przyszłego roku ma być ona zmieniona na skutek tzw. małej ustawy o innowacyjności (czeka na ogłoszenie w Dzienniku Ustaw). Nowelizacja nie rozwieje jednak dotychczasowych wątpliwości, w którym momencie odliczyć wydatki na B+R.

Sprzeczne przepisy

Z jednej strony, zgodnie z art. 18d ust. 1 ustawy o CIT (i art. 22e ust. 1 ustawy o PIT), można odliczyć wydatki na innowacyjność, które są zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Inny przepis tej samej ustawy (art. 15 ust. 4a) wyraźnie zaś stanowi, że wydatki na prace rozwojowe mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów:

● w miesiącu, w którym zostały poniesione, albo począwszy od tego miesiąca w równych częściach w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy, albo

● jednorazowo w roku podatkowym, w którym zostały zakończone, albo

● poprzez odpisy amortyzacyjne.

Trzeba czasu by przygotować się do zmian w podatkach. Czy politycy o tym wiedzą?

Z drugiej strony, przepisy o uldze na B+R (konkretnie art. 18d ust. 8) wskazują, że „odliczenia dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono koszty kwalifikowane”.

Problem powstaje, gdy momenty wynikające z obu przepisów są różne. Przykładowo chodzi o sytuację, gdy spółka faktycznie poniesie wydatki w grudniu 2016 r., ale w świetle art. 15 ust. 4a będzie je zaliczać do kosztów uzyskania przychodów dopiero od stycznia 2017 r.

Taki sam problem pojawia się, gdy spółka zaliczy koszty prac rozwojowych jednorazowo w roku podatkowym, w którym prace zostały zakończone. W tym momencie staną się one kosztem uzyskania przychodu, mimo że wydatki zostały poniesione w latach wcześniejszych.

Stanowisko MF

Jak więc rozumieć przepisy o uldze B+R, które nakazują odliczać koszty (kwalifikowane) w zeznaniu za rok podatkowy, w którym je poniesiono?

W odpowiedzi na pytanie DGP Ministerstwo Finansów twierdzi, że decyduje moment ujęcia wydatków w kosztach uzyskania przychodów. Zatem – jak podkreśla – możliwość odliczenia odnosi się wyłącznie do tej kategorii wydatków, które są już kosztem podatkowym.

W przypadku prac rozwojowych ustawodawca wskazuje moment (datę) podatkowego rozliczenia ich w kosztach uzyskania przychodów – przypomina MF, odsyłając do art. 15 ust. 4a ustawy o CIT.

– Jeżeli więc podatnik ponosi koszty prac rozwojowych, które stanowią w danym roku podatkowym koszty uzyskania przychodów, to w rozliczeniu za ten rok podatkowy może skorzystać z ulgi na działalność badawczo-rozwojową (po spełnieniu warunków wynikających z przepisów) – twierdzi MF.

Dyrektor IS uważa inaczej

Tak samo uważał podatnik, który wystąpił o interpretację podatkową, mimo że wykładnia ta nie była dla niego korzystna.

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie był jednak innego zdania. Stwierdził, że przepisy prawa podatkowego należy wykładać ściśle i zgodnie z ich literalnym brzmieniem. A z art. 18d ust. 8 ustawy o CIT wynika wprost, że odliczenia kosztów kwalifikowanych dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym je poniesiono.

Bez znaczenia jest zatem, kiedy wydatki te będą mogły zostać potrącone jako koszty uzyskania przychodu – stwierdził dyrektor izby.

Korzystna wykładnia

– Stanowisko dyrektora warszawskiej IS jest korzystniejsze dla podatników, ale nie znajduje odzwierciedlenia w przepisach – uważa Jakub Makarewicz, doradca podatkowy w Grant Thornton. – Wiązanie pojęcia poniesienia wydatku z zapłatą należności wynikającej np. z faktury wystawionej przez kontrahenta nie wydaje się mieć uzasadnionych podstaw – komentuje ekspert.

Przypomina, że obowiązujące do końca 2015 r. przepisy o poprzedniej uldze – na nabycie nowych technologii – wprost uzależniały prawo do skorzystania z niej od terminu zapłaty. – Gdyby w przypadku ulgi B+R wolą ustawodawcy było również wiązanie prawa do odliczenia wydatku z datą uiszczenia płatności, to zapisałby to wprost – uważa Jakub Makarewicz.

Konstytucja dla biznesu: Fiskus złagodnieje, obciążenia dla przedsiębiorców spadną

Jego zdaniem jednak, użyte w przepisach o uldze pojęcie poniesienia kosztu kwalifikowanego sugeruje konieczność odwołania się do art. 15 ust. 4a ustawy o CIT.

Wszystkim tak samo

Ekspert zauważa, że stanowisko MF premiuje firmy ponoszące wydatki, które są kosztami uzyskania przychodów na bieżąco. Z kolei w gorszej sytuacji stawia podatników, którzy rozliczają wydatki na prace rozwojowe w formie odpisów amortyzacyjnych lub zaliczają je do kosztów podatkowych dopiero po zakończeniu (nawet po kilku latach).

Dlatego właśnie – zdaniem Makarewicza – dyrektor IS w Warszawie przyjął w interpretacji inną wykładnię. Taką, która zrównuje sytuację podatników rozliczających wydatki na różnych zasadach.

– Powinno to jednak wynikać wprost z treści przepisów, a nie tylko z interpretacji – twierdzi ekspert.