Podstawową formą darowizny jest akt notarialny. Z przepisu wynika jednak, że umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy też jest ważna, pod warunkiem że przyrzeczone świadczenie zostało spełnione, czyli że darowizna została przekazana obdarowanemu. Oznacza to, że pan Jakub nie musi płacić notariuszowi za sporządzenie umowy darowizny, jeśli jego rodzice chcą przekazać mu pieniądze. Taką umowę rodzice z synem mogą sami spisać i wykonać darowiznę, czyli przekazać środki na zakup mieszkania.
Co więcej, darowizna wchodzi co do zasady do majątku osobistego małżonka (a nie wspólnego małżonków). Zgodnie z przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego do majątku osobistego każdego z małżonków należą: przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca postanowił inaczej. Jeśli zatem umowa nie będzie przewidywała innej możliwości, to darowizna wejdzie do majątku osobistego pana Jakuba.
Ostatnia kwestia dotyczy podatków. W grę wchodzi podatek od spadków i darowizn. Co do zasady obowiązek jego zapłaty ciąży na obdarowanym. Może jednak go uniknąć – skorzystać ze zwolnienia dotyczącego darowizn przekazywanych przez członków najbliższej rodziny, do których zalicza się m.in. rodziców i dzieci.
Aby nie zapłacić podatku:
● rodzice pana Jakuba muszą przelać pieniądze na konto bankowe, rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazać środki przekazem pieniężnym oraz
● on sam musi zgłosić nabycie darowizny (na formularzu SD-Z2) do urzędu skarbowego w ciągu 6 miesięcy od otrzymania pieniędzy (dnia powstania obowiązku podatkowego).
Dodajmy, że pieniądze nie muszą zostać przekazane bezpośrednio na konto obdarowanego. Również wtedy, gdy zostaną przelane na konto dewelopera, od którego pan Jakub kupuje mieszkanie, darowizna będzie zwolniona z podatku od spadków i darowizn.
Takie korzystne dla podatników stanowisko potwierdzają sądy administracyjne oraz minister finansów w interpretacji ogólnej z 15 lutego 2012 r.
Podstawa prawna
Art. 4a ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 205). Art. 33 pkt 2 ustawy z 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2082). Art. 890 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 380). Wyroki NSA z 7 kwietnia 2010 r. (sygn. akt II FSK 1952/08 i II FSK 2018/08). Interpretacja ogólna ministra finansów z 15.02.2012. r. (nr PL/LM/834/10/BNJ/12/41).
