Stosownie do art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn (dalej: u.p.s.d.) podatkowi temu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny. Określony w art. 1 ust. 1 i 2 u.p.s.d. katalog tytułów nabycia podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn jest zamknięty. Wobec tego jedynie wymienione w nim tytuły nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych stanowią przypadki podlegające opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.
Czym jest darowizna?
Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia darowizny, dlatego w tym zakresie należy sięgnąć do odpowiednich przepisów kodeksu cywilnego (dalej: k.c.). Zgodnie z art. 888 par. 1 k.c. przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.
Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie złożone przez obie strony kontraktu. Dochodzi ona do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny. Należy zaznaczyć, że ustawodawca nie wymaga żadnej szczególnej formy oświadczenia obdarowanego o jej przyjęciu.
Uwaga! Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione (art. 890 par. 1 k.c.).
Zatem daną czynność można uznać za darowiznę, jeżeli ma cechy tegoż zobowiązania, tzn.:
- gdy zostanie złożone oświadczenie darczyńcy o przekazaniu darowizny oraz oświadczenie obdarowanego o jej przyjęciu i
- czynność ta musi polegać na nieodpłatnym świadczeniu darczyńcy (kosztem jego majątku) na rzecz obdarowanego.
Jak potraktować przelewy od partnera?
Skoro w istocie przelewy, jakie czytelniczka otrzymała od partnera, są dokonane tytułem pokrycia jej wydatków na nieruchomość partnera (partycypowanie w kosztach remontów, wyposażenia oraz rat kredytu na mieszkanie) oraz tytułem wyrównania jej wkładu we wspólne gospodarstwo domowe, to nie sposób uznać je za darowizny w rozumieniu art. 888 k.c. Zatem należy przyjąć, że otrzymane w formie przelewów od partnera środki pieniężne nie skutkują powstaniem po stronie czytelniczki obowiązku podatkowego określonego w u.p.s.d., wobec czego nie będzie miała obowiązku zapłaty podatku od spadków i darowizn. Zaprezentowane stanowisko podzielają organy podatkowe (interpretacja indywidualna dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 9 lipca 2025 r., sygn. 0111-KDIB2-3.4015.178.2025.1.JKU).
Podstawa prawna
ustawa z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1837; ost.zm. Dz.U. z 2025 r. poz. 769)
art. 888 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 1071)