Przychód ze sprzedaży nieruchomości powstaje w momencie podpisania aktu notarialnego określającego cenę sprzedaży. To, że kupujący nie uregulował należności, nie ma znaczenia – przypomniał NSA.
Sprawa dotyczyła małżonków, którzy sprzedali swój udział w działce. Pozostałą część zbyło inne małżeństwo. Nabywcą była spółka, która w akcie notarialnym zobowiązała się do zapłaty za działkę w określonym terminie. Problem polegał na tym, że tego nie zrobiła.
Spór z fiskusem sprowadzał się do tego, czy mimo nieotrzymania zapłaty małżonkowie mieli obowiązek uiścić PIT od dochodu ze sprzedaży.
Organy podatkowe nie miały co do tego wątpliwości. Stały na stanowisku, że przychód ze sprzedaży nieruchomości, jej części oraz udziału w niej jest opodatkowany niezależnie od tego, czy sprzedawca otrzymał należność wynikającą z umowy.
Rząd idzie na wojnę z wyłudzaniem podatku: Organy ścigania nie pozwolą odzyskać VAT
Rząd idzie na wojnę z wyłudzaniem podatku: Organy ścigania nie pozwolą odzyskać VAT

Zobacz również
Małżonkowie twierdzili, że nie ma znaczenia samo zawarcie umowy sprzedaży. Przychód powstanie dopiero w dniu, w którym otrzymają zapłatę lub gdy pieniądze zostaną im postawione do dyspozycji. W związku z tym uważali, że w ich przypadku nie ma zastosowania art. 19 ustawy o PIT, który mówi, co jest przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych. Powoływali się za to na art. 11 ustawy o PIT, zgodnie z którym przychodem są pieniądze otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu przyznał jednak rację organom podatkowym. Wyjaśnił, że skutki podatkowe sprzedaży nieruchomości, jej części oraz udziału w niej powstają w momencie zawarcia umowy przenoszącej własność. Nie ma znaczenia to, czy w wyniku sprzedaży podatnicy otrzymali swoją należność.
Sąd powołał się także na wyrok NSA z 18 maja 1999 r. (sygn. akt III SA 7/98). Z niego również wynikało, że przychodem ze sprzedaży nieruchomości jest jej wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Wystarczy więc samo zawarcie umowy sprzedaży, w której określono cenę. NSA wyjaśnił, że art. 19 ust. 1 ustawy o PIT zawiera specyficzną konstrukcję określającą powstanie przychodu. Wyłącza przez to zastosowanie art. 11 ust. 1 ustawy o PIT.
Ze stanowiskiem poznańskiego WSA w pełni zgodził się NSA. Sędzia Grażyna Nasierowska wyjaśniła, że o skutkach podatkowych zawartej umowy sprzedaży nieruchomości nie może decydować to, że małżonkowie nie otrzymali zapłaty wynikającej z umowy.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 28 października 2016 r., sygn. akt II FSK 2412/14. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia