rozwiń ›

Chodziło o kobietę, która prowadzi działalność gospodarczą i jest uczestnikiem konsorcjum utworzonego wraz z fundacją. W ramach umowy konsorcjum są organizowane i prowadzone rozgrywki piłkarskie dla dzieci. Fundacja jest organizatorem całego projektu, a kobieta jako uczestnik działa w charakterze partnera.

Na co się umówiono w konsorcjum

Umowa określa zasady współpracy przy organizowaniu piłkarskich rozgrywek, a także wzajemne prawa, obowiązki i rozliczenia między uczestnikami konsorcjum. Na tej podstawie kobieta zobowiązała się do udostępnienia autorskiego oprogramowania (stworzonego na potrzeby konsorcjum), które jest niezbędne do zarządzania ligą sportową i monitorowania rozgrywek sportowych.

Fundacja natomiast, jako lider konsorcjum, została upoważniona do wystawiania faktur, przyjmowania płatności od odbiorców końcowych oraz przyjmowania poleceń, zawiadomień i oświadczeń na rzecz i w imieniu członków konsorcjum. W umowie przewidziano podział wynagrodzenia pomiędzy członków konsorcjum po zakończeniu każdej edycji ligi piłkarskiej dla dzieci. Kobieta miała dostawać połowę dochodu brutto.

Z fakturą czy bez?

Kobieta była przekonana, że przekazując oprogramowanie w ramach realizacji umowy konsorcjum, nie świadczy z tego tytułu żadnych usług w rozumieniu ustawy o VAT. Nie powinna więc wystawić faktury. Kwoty, które otrzyma w ramach rozliczeń od fundacji jako lidera konsorcjum, powinny być udokumentowane notą księgową – twierdziła.

To opodatkowana sprzedaż

Nie zgodził się z nią dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. W interpretacji z 14 kwietnia 2025 r. (sygn. 0114-KDIP4-2.4012.43.2025.2.SKJ) stwierdził, że kobieta będzie musiała wystawić fakturę dokumentującą usługę na rzecz fundacji. Mamy tu bowiem do czynienia ze skonkretyzowanym świadczeniem - udostępnieniem autorskiego oprogramowania - w zamian za określone wynagrodzenie. Wynagrodzeniem tym jest połowa dochodu brutto, którą kobieta dostaje po realizacji każdej edycji ligi piłkarskiej – wyjaśnił dyrektor KIS.

W konsorcjum nie ma VAT

Jego interpretację uchylił WSA w Gdańsku. Sąd wskazał na specyfikę i cel umowy konsorcjum, którymi jest osiągnięcie wspólnego rezultatu przez członków konsorcjum, czyli realizacja określonych świadczeń na rzecz podmiotu trzeciego.

W tym wypadku - jak podkreśliła w uzasadnieniu wyroku sędzia Elżbieta Rischka - oba podmioty (kobieta i fundacja) podzieliły między siebie zakres obowiązków, czyli działań na rzecz podmiotu trzeciego. Nie sposób zatem uznać, że kobieta jako członek konsorcjum świadczy określone usługi na rzecz lidera konsorcjum. - Nie jest to wynagrodzenie za świadczenie przez nią, jako członka konsorcjum, określonych usług na rzecz lidera. Jest to wynagrodzenie, które otrzymuje konsorcjum za zorganizowanie rozgrywek piłkarskich - wyjaśniła sędzia Rischka.

Tak już orzekały sądy i trybunał …

Sędzia przywołała orzecznictwo unijnego trybunału, w tym tezę z wyroku z 29 kwietnia 2024 r. (C-77/01). Wynikało z niej, że działania wykonywane przez członków konsorcjum na podstawie umowy ustalającej ich zasady działania oraz zgodnie z ustalonym udziałem w konsorcjum każdego przedsiębiorcy, nie stanowią dostawy towarów ani świadczenia usługi za wynagrodzeniem w rozumieniu dyrektywy VAT.

Dodajmy, że identycznie orzekł Naczelny Sąd Administracyjny m.in. 13 października 2021 r. (I FSK 1898/18) i 28 stycznia 2021 r. (I FSK 1685/20).

… a nawet dyrektor KIS

Co więcej, w tym duchu wypowiedział się również dyrektor KIS w interpretacji z 25 maja 2022 r. (0112-KDIL1-1.4012.123.2022.2.WK). Stwierdził w niej, że „rozliczenie ustalonej części wynagrodzenia przypadającego na lidera i partnera w ramach konsorcjum nie będzie stanowić świadczenia usług w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy, które podlegałoby opodatkowaniu. Partner nie wykonuje na rzecz lidera żadnej usługi, ponieważ (…) wszystkie czynności zrealizowane w ramach konsorcjum na podstawie powyższego zamówienia zostały wykonane wspólnie przez lidera i partnera bezpośrednio na rzecz klienta.”

Wyrok gdańskiego sądu jest nieprawomocny.

Wyrok WSA w Gdańsku z 9 września 2025 r., sygn. akt I SA/Gd 493/25

Autor jest doradcą podatkowym