rozwiń ›

Spytała o to spółka, z której ma zostać wydzielony oddział dystrybucji i przeniesiony do innej spółki. Taki sposób podziału - przez wydzielenie - jest przewidziany w art. 529 par. 1 pkt 4 kodeksu spółek handlowych.

KSeF nie zmienia zasad korekt faktur in plus

Wcześniej, w interpretacji z 31 marca 2025 r. (sygn. 0114-KDIP2-1.4010.64.2025.3.MR1), dyrektor KIS potwierdził już, że w wyniku planowanego wydzielenia:

  • spółka przejmująca wstąpi we wszystkie prawa i obowiązki podatkowe spółki dzielonej związane z działalnością oddziału dystrybucji, w odniesieniu do których obowiązek podatkowy lub prawo podatkowe powstanie w dniu wydzielenia lub później,
  • na spółce dzielonej nie będą już spoczywać obowiązki wynikające z działalności oddziału dystrybucji, ani nie będą jej przysługiwać prawa związane z działalnością tego oddziału.

Dyrektor KIS dodał wtedy, że jeżeli prawa i obowiązki podatkowe dotyczące wydzielanej działalności powstały w dniu wydzielenia lub później, a mogą wynikać ze zdarzeń mających miejsce przed dniem wydzielenia, przejmie je spółka przejmująca w ramach sukcesji generalnej na podstawie art. 93c ordynacji podatkowej.

Faktury przed i po dniu wydzielenia – kto je wystawia?

Spółka wystąpiła więc o kolejną interpretację, tym razem aby upewnić się, kto przed i po wydzieleniu oddziału dystrybucji będzie wystawiał faktury i je korygował, jeżeli zaistnieje taka potrzeba. Czy będzie to robić spółka dzielona czy przejmująca? Jej pytania dotyczyły faktur oraz ich korekt - wystawianych poza Krajowym Systemem e-Faktur oraz za pośrednictwem KSeF, gdy system ten stanie się obowiązkowy. Przypomnijmy, że będzie on wdrażany stopniowo, począwszy od 1 lutego 2026 r.

Spółka spytała:

  • która ze spółek - dzielona czy przejmująca - będzie musiała wystawić faktury przed dniem wydzielenia, w tym dniu lub później i rozliczyć w związku z tym VAT należny, a także w jakim okresie rozliczeniowym je uwzględnić?
  • która ze spółek - dzielona czy przejmująca - będzie musiała wystawić faktury korygujące in plus przed dniem wydzielenia, w tym dniu lub później i rozliczyć w związku z tym VAT należny, a także w jakim okresie rozliczeniowym je uwzględnić?
  • która ze spółek - dzielona czy przejmująca - będzie musiała wystawić faktury korygujące in minus przed dniem wydzielenia, w tym dniu lub później i rozliczyć w związku z tym VAT należny, a także w jakim okresie rozliczeniowym je uwzględnić?

Spółka dzielona nie przestaje istnieć

Spółka zaprezentowała swoje stanowisko, dyrektor KIS zgodził się z nim tylko częściowo. Wyszedł od tego, czym charakteryzuje się podział przez wydzielenie - spółka dzielona nie przestaje istnieć, nie traci swojej podmiotowości prawnej, a jedynie zmniejsza swój majątek o część, która jest przenoszona do drugiego podmiotu. W takiej sytuacji - wyjaśnił - ma miejsce sukcesja uniwersalna częściowa (art. 531 par. 1 k.s.h.), czyli w zakresie praw i obowiązków związanych z przenoszonymi składnikami majątku (określonymi w planie podziału).

Faktury przed i po dniu wydzielenia

Dlatego – jak stwierdził dyrektor KIS - jeżeli świadczenie zostało zrealizowane w całości przed dniem wydzielenia, a nie została wystawiona faktura, to fakturę musi wystawić i VAT należny rozliczyć:

  • spółka dzielona - jeżeli obowiązek podatkowy powstał na zasadach ogólnych,
  • spółka przejmująca – jeżeli obowiązek podatkowy powstaje na zasadach szczególnych, wynikających z art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy o VAT, a to dlatego, że jest on w tym przypadku ściśle związany z wystawieniem faktury, a nie z wykonaniem czynności.

Jeżeli natomiast obowiązek podatkowy powstanie w dniu wydzielenia lub później, to fakturę będzie musiała wystawić i VAT należny rozliczyć już spółka przejmująca.

Świadczenia w części

Jeśli świadczenie zostało wykonane w części przed dniem wydzielenia i w odniesieniu do tej części powstał obowiązek podatkowy, lecz nie została wystawiona faktura, to będzie musiała ją wystawić jeszcze spółka dzielona. Jeżeli natomiast do dnia wydzielenia nie powstał obowiązek podatkowy (w związku z wykonaniem świadczenia w części), to fakturę wystawi i VAT należny rozliczy już spółka przejmująca.

Te same zasady będą miały zastosowanie do faktur wystawianych w KseF – dodał dyrektor KIS.

Faktura korygująca in plus w świetle KSeF

Dyrektor KIS odniósł się również do pytań spółki o to, kto powinien korygować faktury dokumentujące świadczenia (sprzedaż lub usługę) wykonane przez oddział dystrybucji. Przypomniał, że zgodnie z art. 29a ust. 17 ustawy o VAT, gdy podstawa opodatkowania uległa zwiększeniu, to koryguje się ją (in plus) w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym zaistniała przyczyna zwiększenia podstawy opodatkowania.

Przepis ten nie zmieni się po wejściu obowiązkowego KSeF, zatem – jak wyjaśnił organ – te same zasady będą dotyczyć korygowania faktur, gdy wejdzie w życie obowiązkowy KSeF, a więc gdy faktura będzie uważana za wystawioną w dacie przesłania jej do systemu.

„System KSeF nie zmienia ogólnych reguł zwiększania podstawy opodatkowania in plus. Obowiązują tu te same zasady, co w przypadku faktur papierowych czy elektronicznych. Dla kwestii rozliczenia podatku należnego z uwagi na korektę faktury istotne znaczenie w każdym przypadku ma przyczyna korekty, a nie rodzaj faktury, która jest korygowana” – czytamy w interpretacji.

Co to oznacza? Z interpretacji wynika, że jeżeli:

  • przyczyny korekty zaistniały już w momencie wystawienia faktury pierwotnej przed dniem wydzielenia, to fakturę korygującą in plus wystawi z powodu błędu i rozliczy dla celów VAT jeszcze spółka dzielona, niezależnie od tego, czy nastąpi to przed dniem wydzielenia, w tym dniu, czy później,
  • przyczyny korekty zaistnieją w momencie wystawienia faktury pierwotnej, którą wystawi w dniu wydzielenia lub później już spółka przejmująca, to ta sama spółka (przejmująca) wystawi z powodu błędu i rozliczy dla celów VAT fakturę korygującą in plus,
  • przyczyny korekty zaistnieją w dniu wydzielenia lub później, to fakturę korygującą in plus z przyczyn innych niż błąd powinna rozliczyć spółka przejmująca w deklaracji podatkowej za miesiąc, w którym zaistniała przyczyna korekty zwiększającej VAT należny.

Faktura korygująca in minus – nowe przepisy od 2026 r.

Jeśli idzie o faktury korygujące zmniejszające podstawę opodatkowania (a więc in minus), to dyrektor KIS zwrócił uwagę na nowe przepisy, które mają wejść w życie od 1 lutego 2026 r. - art. 29a ust. 13a i ust. 13b ustawy o VAT. Wynika z nich – jak stwierdził - że jeśli faktura korygująca obniżająca podstawę opodatkowania została wystawiona w postaci faktury ustrukturyzowanej, to podatnik obniża podstawę opodatkowania w rozliczeniu za okres, w którym wystawił fakturę korygującą. „Zatem podatnik będzie mógł pomniejszyć podstawę opodatkowania oraz kwotę należnego VAT już w okresie rozliczeniowym, w którym wystawił fakturę korygującą w postaci ustrukturyzowanej” – czytamy w interpretacji.

To oznacza – jak podsumował dyrektor KIS - że spółka przejmująca będzie mogła obniżyć podstawę opodatkowania oraz VAT należny w okresie rozliczeniowym, w którym wystawi w KSeF fakturę korygującą in minus:

  • za okres rozliczeniowy, w którym wystawi ją za pośrednictwem KSeF;
  • w momencie potwierdzenia jej otrzymania przez nabywcę towaru (usługi) – jeżeli faktura korygująca in minus zostanie wystawiona poza KSeF (w chwili jego obligatoryjnego obowiązywania).

Interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 28 sierpnia 2025 r., sygn. 0114-KDIP1-3.4012.495.2025.2.PRM