Chodziło o spółkę, która zamierzała wystąpić ze spółek komandytowych, do których wcześniej wniosła nieruchomości. Uważała, że zarówno cena netto nabycia tych nieruchomości, jak i VAT od aportu powinny być uznane za wydatek na objęcie udziałów w spółkach, z których teraz zamierzała wystąpić. Planowała więc pomniejszyć o niego przychód z tytułu wystąpienia ze spółek, zgodnie z art. 13 ust. 2 pkt 1 ustawy nowelizującej z 28 listopada 2020 r., która wprowadziła opodatkowanie spółek komandytowych podatkiem dochodowym od osób prawnych (Dz.U. 2020 poz. 2123). W art. 13 ust. 2 pkt 1 tej ustawy mowa jest o pomniejszeniu przychodu o „wydatki na nabycie lub objęcie udziału”.

Spółka przekonywała, że skoro podatek został rzeczywiście zapłacony, to powinien zostać uznany za związany z objęciem udziałów.

Fiskus: wydatek to tylko kwota netto

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał jednak, że wydatkiem na nabycie udziałów w spółce jest tylko kwota netto zapłacona przy nabyciu nieruchomości. Nie jest nim natomiast VAT należny od aportu – stwierdził.

Uznał bowiem, że VAT był konsekwencją wniesienia aportu, a nie warunkiem objęcia udziałów w spółkach, przez co nie spełniał przesłanki określonej w art. 13 ust. 2 pkt 1 ustawy nowelizującej.

VAT jest elementem ceny

Interpretację tę uchylił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu (sygn. akt I SA/Po 45/22). Orzekł, że przez wydatek na nabycie udziałów należy rozumieć wydatek poniesiony na uzyskanie prawa do nich, a VAT jest elementem ceny za nabycie udziałów. Wobec tego on również powinien pomniejszać przychód w momencie wystąpienia ze spółki.

Zdaniem WSA, spółka słusznie powołała się na wyrok NSA z 28 kwietnia 2021 r. (sygn. akt IIFSK 3352/18). Wprawdzie dotyczył on innego przepisu, ale sąd orzekł, że odliczenie wydatków na nabycie lub objęcie prawa do udziałów odnosi się do momentu i czynności nabycia lub objęcia udziałów, a nie do momentu poniesienia wydatków na nabycie przedmiotu aportu.

Istotny jest wydatek w momencie wniesienia aportu

Potwierdził to NSA w najnowszym wyroku. Jak uzasadnił sędzia Jerzy Płusa, kosztem nabycia udziału w spółce jest wydatek poniesiony w momencie wniesienia aportu do spółki komandytowej, a nie koszt historyczny, czyli w tym wypadku koszt nabycia nieruchomości.

- To właśnie moment i okoliczności wniesienia aportu – a nie wcześniejsze nabycie nieruchomości – determinują wartość wydatku – podkreślił sędzia Płusa.

NSA orzekł więc, że wydatkiem w rozumieniu ustawy nowelizującej jest całość nakładów poniesionych w celu objęcia udziałów, w tym VAT zapłacony od aportu.

Wyrok z 23 lipca 2025 r., sygn. akt II FSK 1401/22