Chodziło o stypendia motywacyjne i przedsiębiorcze, przyznawane przez województwo na podstawie uchwały sejmiku, zgodnie z przepisami prawa o szkolnictwie wyższym i nauce (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1571 ze zm.). Stypendium motywacyjne wynosi do 1 000 zł miesięcznie przez 9 miesięcy, a stypendium przedsiębiorcze – 5 000 zł jednorazowo na rozpoczęcie działalności gospodarczej.

Województwo uważało, że skoro oba są przewidziane w prawie o szkolnictwie wyższym i nauce, to są w całości zwolnione z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 39 ustawy o PIT.

Limit kwotowy przy zwolnieniu z PIT

Nie zgodził się z tym dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Stwierdził, że choć stypendia motywacyjne i przedsiębiorcze wynikają z prawa o szkolnictwie wyższym i nauce, to dotyczy ich inny przepis - art. 21 ust. 1 pkt 40b ustawy o PIT. Zgodnie z nim stypendia dla studentów i uczniów, których wysokość i zasady przyznawania zostały określone w uchwale organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego, są zwolnione z opodatkowania tylko do wysokości 3 800 zł rocznie.

W związku z tym dyrektor KIS uznał, że jeżeli kwota wypłacanego stypendium przekroczy ten limit, to nadwyżka jest opodatkowana.

Stypendia od województwa

Tak samo orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim (sygn. akt I SA/Go 232/22). Zgodził się z fiskusem, że w tej sprawie zastosowanie ma art. 21 ust. 1 pkt 40b ustawy o PIT, ponieważ stypendia są przyznawane na podstawie uchwały organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego.

Sąd, podobnie jak dyrektor KIS, uznał, że jest to przepis szczególny względem art. 21 ust. 1 pkt 39. Dlatego zastosował regułę, zgodnie z którą przepis szczególny ma pierwszeństwo przed ogólnym (łac. lex specialis derogat legi generali).

Stypendia są bez PIT

Sąd kasacyjny uchylił wyrok WSA. Orzekł, że oba przepisy ustawy o PIT - art. 21 ust. 1 pkt 40b i art. 21 ust. 1 pkt 39 - są równej rangi i wobec tego należało sięgnąć do innej zasady – lex posterior derogat legi priori. Nakazuje ona, aby w przypadku kolizji dwóch przepisów, stosować ten, który uchwalono później.

Przepisy się zmieniły

Uzasadniając wyrok, sędzia Maciej Jaśniewicz zwrócił uwagę na zmiany, jakie zachodziły w tym zakresie w ustawie o PIT oraz w prawie o szkolnictwie wyższym i nauce. Wskazał, że art. 21 ust. 1 pkt 39 został istotnie zmieniony w 2018 r. i obecnie obejmuje on wszystkie stypendia przyznawane na podstawie prawa o szkolnictwie wyższym i nauce.

NSA uznał więc, że intencją ustawodawcy było pełne zwolnienie z opodatkowania stypendiów przyznawanych na podstawie tej ustawy, niezależnie od tego, kto je wręcza. Z kolei art. 21 ust. 1 pkt 40b ustawy o PIT obowiązuje w niezmienionym brzmieniu od 2011 r.

NSA orzekł więc, że stypendia przyznawane studentom przez województwo są zwolnione z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 39 ustawy o PIT. Przepis ten nie przewiduje limitu kwotowego, zatem są one w całości zwolnione z podatku dochodowego.

Wyrok NSA z 23 lipca 2025 r., sygn. akt II FSK 1378/22