Jak polska spółka powinna rozliczyć w VAT i CIT dostawę łańcuchową

Pod koniec czerwca 2025 r. spółka otrzymała zamówienie od nabywcy końcowego (polska firma X – zarejestrowany podatnik VAT czynny) na zakup towarów. 1 lipca 2025 r. spółka złożyła stosowne zamówienie w firmie włoskiej, podając jej polski numer VAT UE. 4 lipca 2025 r. firma włoska wydała zamówiony towar firmie kurierskiej oraz wystawiła spółce fakturę za dostawę towaru na kwotę 10 000 zł (koszt transportu został zawarty w cenie sprzedanego towaru). Zamówiony towar został wysłany bezpośrednio do nabywcy końcowego, tj. firmy X. 7 lipca 2025 r. kurier dostarczył towar firmie X, a spółka wystawiła 8 lipca 2025 r. fakturę dla firmy X na kwotę 15 990 zł (kwota netto: 13 000 zł, VAT: 2990 zł). Spółka zapłaciła za zamówiony towar 11 lipca 2025 r. na zagraniczny (włoski) rachunek bankowy firmy włoskiej. Z kolei zapłatę od firmy X spółka otrzymała na rachunek bankowy 14 lipca 2025 r. Spółka rozlicza VAT i zaliczki na CIT na zasadach ogólnych za okresy miesięczne. Jej rokiem podatkowym jest rok kalendarzowy, a właściwa dla niej jest stawka CIT w wysokości 19 proc. Pomiędzy spółką a kupującym (firmą X) nie zachodzą powiązania, o których mowa w art. 32 ust. 2 ustawy o VAT. Jak spółka Y powinna rozliczyć te transakcje na gruncie VAT i CIT?

VAT

Opodatkowaniu VAT podlegają m.in.:

• odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT),
• wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju (art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT).

Z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT wynika zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu VAT podlegają określone czynności, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia (określanym na podstawie przepisów ustawy o VAT) jest terytorium kraju, tj. terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (art. 2 pkt 1 i art. 2a ustawy o VAT).

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, a w myśl art. 2 pkt 6 ustawy o VAT towary to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Zawartego w art. 7 ust. 1 ustawy wyrażenia „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” nie należy utożsamiać z prawem własności. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, definiując wyrażenie „dostawa towarów”, akcentuje „własność ekonomiczną” funkcjonującą w oderwaniu od krajowych przepisów prawa cywilnego, regulujących przeniesienie prawa własności (por. wyrok TSUE z 8 lutego 1990 r. w sprawie C-320/88, Staatssecretaris van Financiën przeciwko Shipping and Forwarding Enterprise Safe BV; interpretacja indywidualna dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 13 października 2021 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.530.2021.1.KK). Oczywiście umowy sprzedaży rzeczy wpisują się w tę definicję dostawy towaru.

Miejsce dostawy towarów

W analizowanej sprawie mamy do czynienia z dostawą łańcuchową – te same towary są przedmiotem kolejnych dostaw oraz są wysyłane lub transportowane bezpośrednio od pierwszego dostawcy (tj. włoskiej firmy) do ostatniego w kolejności nabywcy (tj. nabywcy końcowego – firmy X). Ograniczę się do analizy przepisów istotnych dla tej sytuacji.

Stosownie do art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT w przypadku towarów wysyłanych lub transportowanych przez dokonującego ich dostawy, ich nabywcę lub przez osobę trzecią miejscem dostawy towarów jest miejsce, w którym towary znajdują się w momencie rozpoczęcia wysyłki lub transportu do nabywcy.

Jednak w myśl art. 22 ust. 2 ustawy o VAT w przypadku, gdy te same towary są przedmiotem kolejnych dostaw oraz są wysyłane lub transportowane bezpośrednio od pierwszego dostawcy do ostatniego w kolejności nabywcy, wysyłkę lub transport przyporządkowuje się wyłącznie jednej dostawie. W przypadku towarów, o których mowa w art. 22 ust. 2 ustawy o VAT, które są wysyłane lub transportowane z terytorium jednego państwa członkowskiego na terytorium innego państwa członkowskiego, wysyłka lub transport tych towarów są przyporządkowane wyłącznie dostawie dokonanej do podmiotu pośredniczącego (art. 22 ust. 2b ustawy o VAT). Zgodnie z art. 22 ust. 2c ustawy o VAT w przypadku gdy podmiot pośredniczący przekazał swojemu dostawcy numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych nadany mu przez państwo członkowskie, z którego towary są wysyłane lub transportowane, wysyłkę lub transport przypisuje się wyłącznie dostawie dokonanej przez ten podmiot.

Uwaga! Zgodnie z art. 22 ust. 2d ustawy o VAT przez podmiot pośredniczący, o którym mowa w art. 22 ust. 2b i 2c ustawy o VAT, rozumie się innego niż pierwszy w kolejności dostawcę towarów, który wysyła lub transportuje towar samodzielnie albo za pośrednictwem osoby trzeciej działającej na jego rzecz.

W myśl art. 22 ust. 2e ustawy o VAT w przypadku towarów, o których mowa w art. 22 ust. 2 ustawy o VAT, które są wysyłane lub transportowane z terytorium kraju na terytorium państwa trzeciego albo z terytorium jednego państwa członkowskiego na terytorium innego państwa członkowskiego przez:

• pierwszego dostawcę – wysyłkę lub transport przyporządkowuje się jego dostawie;
• ostatniego nabywcę – wysyłkę lub transport przyporządkowuje się dostawie dokonanej do tego nabywcy.

Z kolei stosownie do art. 22 ust. 3 ustawy o VAT w przypadkach, o których mowa w art. 22 ust. 2–2c i 2e ustawy o VAT, dostawę towarów, która:

• poprzedza wysyłkę lub transport towarów, uznaje się za dokonaną w miejscu rozpoczęcia wysyłki lub transportu towarów;
• następuje po wysyłce lub transporcie towarów, uznaje się za dokonaną w miejscu zakończenia wysyłki lub transportu towarów.

Zatem w przypadku transakcji łańcuchowych, do których odnosi się art. 22 ust. 2 ustawy o VAT, kiedy ten sam towar jest przedmiotem kolejnych dostaw, lecz faktycznie jest przemieszczany od pierwszego dostawcy do końcowego nabywcy, wówczas przyjmuje się, że ma miejsce tylko jedna wysyłka (transport), więc tylko w odniesieniu do jednej z transakcji można ustalić miejsce świadczenia na podstawie art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT (dostawa ruchoma).

W odniesieniu do pozostałych dostaw, którym nie można przypisać wysyłki (transportu), ustalenie miejsca świadczenia odbywa się na podstawie art. 22 ust. 3 ustawy o VAT, tj. wszystkie transakcje realizowane przed dostawą ruchomą (do której przypisano wysyłkę lub transport towaru) będą opodatkowane w państwie, z którego towar jest wysyłany lub transportowany. Natomiast wszystkie dostawy następujące po transakcji ruchomej będą opodatkowane w państwie przeznaczenia towaru.

Uwaga! Transakcja ruchoma będzie stanowić eksport lub wewnątrzwspólnotową dostawę towaru po stronie dostawcy, natomiast po stronie nabywcy import lub wewnątrzwspólnotowe nabycie towaru.

W analizowanym przypadku – stosownie do art. 22 ust. 2e ustawy o VAT – transport towarów należy przypisać dostawie dokonanej przez włoską firmę na rzecz spółki. Tym samym, pierwszą transakcję w łańcuchu dostaw (między firmą włoską a spółką) należy traktować – zgodnie z art. 22 ust. 2 i ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT – jak dostawę transgraniczną (ruchomą), dokonaną i podlegającą opodatkowaniu w miejscu rozpoczęcia transportu, tj. na terytorium Włoch. Natomiast kolejną dostawę towarów dokonaną pomiędzy spółką a nabywcą końcowym z Polski (firmą X) należy uznać – stosownie do art. 22 ust. 3 pkt 2 ustawy o VAT – za dokonaną i opodatkowaną w miejscu zakończenia transportu, tj. na terytorium Polski (por. interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 4 czerwca 2025 r., sygn. 0114-KDIP1-2.4012.234.2025.1.RM).

Zakup towaru od firmy włoskiej

W interesującym nas zakresie należy wskazać, że stosownie do art. 9 ust. 1 w zw. z ust. 2 ustawy o VAT przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (dalej: WNT) rozumie się nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz, pod warunkiem, że:

• nabywcą towarów jest m.in.: podatnik, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, a nabywane towary mają służyć jego działalności gospodarczej,
• dokonujący dostawy towarów jest podatnikiem podatku od wartości dodanej.

W analizowanej sprawie spełnione są przesłanki do uznania zakupu towarów od firmy włoskiej za WNT, gdyż:

• zakupione towary, w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane z Włoch (państwa członkowskiego UE) do Polski na zlecenie włoskiego dostawcy;
• nabywcą jest polski podatnik VAT, a nabywane towary mają służyć jego działalności gospodarczej;
• dokonujący dostawy towarów (firma włoska) jest podatnikiem podatku od wartości dodanej.

Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów uznaje się za dokonane na terytorium państwa członkowskiego, na którym towary znajdują się w momencie zakończenia ich wysyłki lub transportu (art. 25 ust. 1 ustawy o VAT). Wyjątki od tej zasady zawarte w art. 25 ust. 2 i art. 26 ustawy o VAT nie znajdą zastosowania w analizowanej sprawie, zatem miejscem opodatkowania WNT jest Polska, tj. miejsce zakończenia transportu towarów będących przedmiotem WNT.

Oznacza to, że zakup towarów od firmy włoskiej (w wyniku realizacji zamówienia firmy X) spółka powinna rozliczyć jako WNT, o którym mowa w art. 9 ustawy o VAT, tj. tzw. WNT transakcyjne. Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne dokonujące WNT, zatem VAT od WNT musi rozliczyć spółka Y.

W myśl art. 20 ust. 5 zdanie pierwsze ustawy o VAT w WNT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia. W analizowanym przypadku obowiązek podatkowy od WNT powstał z chwilą wystawienia faktury przez włoską firmę, tj. 4 lipca 2025 r.

Zgodnie z art. 30a ust. 1 ustawy o VAT do ustalenia podstawy opodatkowania w przypadku WNT stosuje się odpowiednio art. 29a ust. 1–1b, 6, 7, 10, 11 i 17 ustawy o VAT. Oznacza to, że podstawą opodatkowania WNT będzie wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów (tj. firma włoska) otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy (tj. spółki). Tak ustalona podstawa opodatkowania obejmuje koszt transportu, wliczony w cenę pojazdu (art. 29a ust. 1 w zw. z ust. 6 ustawy o VAT). W analizowanej sprawie podstawa opodatkowania WNT wyniesie 10 000 zł.

Z opisu stanu faktycznego nie wynika, jakie dokładnie komponenty chemiczne są przedmiotem transakcji łańcuchowej. Na potrzeby schematu rozliczenia zakładam, że właściwa jest podstawowa stawka VAT wynosząca obecnie 23 proc. (art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146ef ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). Podatek należny od WNT wyniesie więc 2300 zł (10 000 zł x 23 proc.).

Ważne: W przypadku WNT podatek należny przekształca się w podatek naliczony.

Wynika to z art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. c ustawy o VAT, zgodnie z którym kwotę podatku naliczonego stanowi kwota podatku należnego z tytułu WNT, o którym mowa w art. 9 ustawy o VAT. W świetle tego przepisu w analizowanej sprawie kwotę podatku naliczonego stanowi 2300 zł, tj. kwota podatku należnego z tytułu WNT.

Stosownie do reguły zawartej w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Towary nabyte od firmy włoskiej zostały odsprzedane nabywcy końcowemu, tj. firmie X. Stanowią one więc towary handlowe, których sprzedaż jest opodatkowana według stawki podstawowej. Zatem istnieje bezpośredni związek pomiędzy towarami nabytymi w ramach WNT a działalnością opodatkowaną VAT. Zakupione towary będą wykorzystane w całości do działalności opodatkowanej VAT.

Należy zwrócić uwagę, że art. 88 ustawy o VAT określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Spółka jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny, co oznacza, że nie dotyczy jej wyłączenie z art. 88 ust. 4 ustawy o VAT. Z kolei transport towarów będących przedmiotem WNT zakończył się w Polsce, a spółka posłużyła się na cele transakcji polskim numerem VAT UE, zatem wyłączenie z art. 88 ust. 6 ustawy o VAT nie znajdzie zastosowania. Pozostałe wyłączenia zawarte w art. 88 ustawy o VAT są bezprzedmiotowe w stosunku do podatku naliczonego od WNT.

W analizowanej sprawie spółka może zatem odliczyć podatek naliczony z tytułu WNT w wysokości 2300 zł. Pozostaje ustalić, za jaki okres spółka może skorzystać z uprawnienia do odliczenia podatku naliczonego.

Uwaga! Zgodnie z art. 86 ust. 10 ustawy o VAT prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.

Jak już wcześniej wskazałem, obowiązek podatkowy od WNT powstał 4 lipca 2025 r. W związku z tym po stronie spółki prawo do odliczenia podatku naliczonego od tego WNT powstaje w rozliczeniu za lipiec 2025 r.

Uwaga! Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. c ustawy o VAT (tj. podatku należnego z tytułu WNT, o którym mowa w art. 9 ustawy o VAT – z jakim mamy do czynienia w analizowanym przypadku), powstaje zgodnie z art. 86 ust. 10 ustawy o VAT, pod warunkiem że podatnik uwzględni kwotę podatku należnego z tytułu WNT w deklaracji podatkowej, w której jest on obowiązany rozliczyć ten podatek (art. 86 ust. 10b pkt 2 ustawy o VAT).

Na potrzeby schematu rozliczenia zakładam, że spółka wykaże podatek należny od WNT w JPK_V7M za lipiec 2025 r., a zatem odliczeniu podatku naliczonego w rozliczeniu za lipiec 2025 r. nie sprzeciwi się art. 86 ust. 10b pkt 2 ustawy o VAT. Ponadto zakładam, że spółka nie skorzysta z przewidzianej w art. 86 ust. 11 ustawy o VAT alternatywnej możliwości odliczenia podatku naliczonego w deklaracji podatkowej za jeden z trzech kolejnych miesięcy.

Sprzedaż nabywcy końcowemu

W analizowanym przypadku sprzedaż towarów nabywcy końcowemu (tj. firmie X) należy rozliczyć jako dostawę krajową na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT. Podstawą opodatkowania sprzedaży krajowej tych towarów będzie wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów (tj. spółka) otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy (tj. firmy X), bez kwoty VAT (art. 29a ust. 1 i ust. 6 ustawy o VAT). Jest to zatem ustalona cena netto, tj. 13 000 zł. Dla dostawy tych towarów właściwa jest podstawowa stawka VAT. Podatek należny od ich sprzedaży w kraju wyniesie więc 2990 zł (13 000 zł x 23 proc.).

W przypadku sprzedaży towarów firmie X należy zastosować regułę zawartą w art. 19a ust. 1 ustawy o VAT, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi. W analizowanej sprawie mamy jednak do czynienia z dostawą łańcuchową. Firma włoska sprzedaje towar spółce i wysyła zamówiony towar z Włoch bezpośrednio na adres nabywcy końcowego w Polsce. Towar transportuje firma kurierska na zlecenie firmy włoskiej, która jest odpowiedzialna za transport. Umowa regulująca dostawy towarów między spółką a nabywcą końcowym nie określa momentu przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. W tym konkretnym przypadku należy więc uznać, że spółka dokonała dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT z chwilą faktycznego wydania towaru nabywcy końcowemu i w tym momencie – stosownie do art. 19a ust. 1 ustawy o VAT – powstanie obowiązek podatkowy (por. interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 4 czerwca 2025 r., sygn. 0114-KDIP1-2.4012.234.2025.1.RM). Obowiązek podatkowy do tej sprzedaży powstanie zatem 7 lipca 2025 r.

W analizowanej sprawie nie wystąpiła zaliczka, dlatego art. 19a ust. 8 ustawy o VAT nie znajdzie zastosowania.

Wykazanie w JPK_V7M

W JPK_V7M za lipiec 2025 r. spółka powinna wykazać, na podstawie otrzymanej od włoskiego kontrahenta faktury (bez żadnych dodatkowych oznaczeń):

• podatek należny z tytułu WNT w wysokości 2300 zł [kwota 10 000 zł (podstawa opodatkowania) w polach K_23 (ewidencja) i P_23 (deklaracja), a podatek należny (2300 zł) w polach K_24 (ewidencja) i P_24 (deklaracja)];
• podatek naliczony z tytułu WNT w wysokości 2300 zł [kwota 10 000 zł (wartość netto z tytułu nabycia pozostałych towarów i usług) w polach K_42 (ewidencja) i P_42 (deklaracja), a podatek naliczony (2300 zł) w polach K_43 (ewidencja) i P_43 (deklaracja)];
• podatek należny od sprzedaży krajowej w wysokości 2990 zł [kwota 13 000 zł (podstawa opodatkowania) w polach K_19 (ewidencja) i P_19 (deklaracja), a podatek należny (2990 zł) w polach K_20 (ewidencja) i P_20 (deklaracja)].

Uwaga! Niezależnie od ujęcia transakcji w JPK_V7M spółka powinna wykazać WNT w informacji podsumowującej VAT UE (art. 100 ust. 1 pkt 2 i ust. 3 ustawy o VAT).

CIT

Koszty uzyskania przychodów

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT. Aby wydatek poniesiony przez podatnika mógł stanowić koszt uzyskania przychodów, musi on spełnić łącznie następujące warunki:

• został poniesiony przez podatnika,
• jest definitywny, a więc bezzwrotny,
• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
• został poniesiony w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,
• nie jest kosztem wymienionym w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT,
• został właściwie udokumentowany.

W świetle reguły zawartej w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT wydatki poniesione na nabycie komponentów chemicznych będących towarem handlowym spółka może zaliczyć w ciężar kosztów uzyskania przychodów. W świetle przedstawionego opisu stanu faktycznego wyłączenia z kosztów zawarte w art. 15d ustawy o CIT nie znajdą zastosowania.

Uwaga! VAT z tytułu WNT – jako stanowiący podatek naliczony podlegający odliczeniu w całości – nie stanowi kosztu uzyskania przychodów stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 46 ustawy o CIT.

Koszty uzyskania przychodów z tytułu zakupu (w ramach WNT) towarów handlowych wyniosą więc 10 000 zł.

Pozostaje ustalić, w jakim momencie spółka może dokonać potrącenia tego wydatku w ciężar kosztów uzyskania przychodów. Ustawa o CIT rozróżnia m.in. koszty bezpośrednio związane z przychodami oraz koszty pośrednie. Wydatki poniesione na zakup towarów handlowych zalicza się do kosztów bezpośrednio związanych z przychodami.

Stosownie do art. 15 ust. 4 ustawy o CIT koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody. Wyjątki od tej zasady zawarte w art. 15 ust. 4b i 4c ustawy o CIT nie znajdą zastosowania w analizowanej sprawie.

Jak wykażę w dalszej części, przychody ze sprzedaży towarów handlowych spółka uzyska 7 lipca 2025 r. W związku z tym wydatki na ich zakup (w ramach WNT) spółka może ująć jako koszty uzyskania przychodów w lipcu 2025 r.

Przychody

Ustawa o CIT nie zawiera ogólnej definicji przychodu. Przyjmuje się, że przychodem, tj. źródłem dochodu, jest tylko ta wartość, która, wchodząc do majątku podatnika, może powiększyć jego aktywa. Przychodem są wszelkie przysporzenia majątkowe o charakterze trwałym, których rzeczywiste otrzymanie – a w niektórych przypadkach już sam fakt, że są należne – powoduje obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Zasadniczo o zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów decyduje definitywny charakter tego przysporzenia – w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono aktywa (por. interpretacja indywidualna dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 22 grudnia 2017 r., sygn. 0111-KDIB2-1.4010.355.2017.1.ZK). Ustawa o CIT zawiera w art. 12 ust. 1 otwarty katalog przysporzeń majątkowych stanowiących przychody podatkowe. Są nimi w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym różnice kursowe (art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT).

Za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, a także za przychody uzyskane z zysków kapitałowych, z wyłączeniem przychodów, o których mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont (art. 12 ust. 3 ustawy o CIT).

Uwaga! Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 9 ustawy o CIT do przychodów nie zalicza się należnego VAT.

W analizowanej sprawie przychodem ze sprzedaży towarów firmie X będzie ustalone wynagrodzenie netto, tj. 13 000 zł.

W myśl art. 12 ust. 3a ustawy o CIT za datę powstania przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 3 ustawy o CIT, uważa się dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

• wystawienia faktury albo
• uregulowania należności.

Przychód z tytułu sprzedaży towarów handlowych powstał 7 lipca 2025 r., kiedy doszło do ich wydania firmie X.

Dochód i zaliczka na podatek

Podstawę opodatkowania, co do zasady, stanowi dochód. Dochodem ze źródła przychodów jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym (art. 7 i 18 ustawy o CIT). Dochód z tytułu sprzedaży towarów handlowych firmie X wyniesie więc 3000 zł (13 000 – 10 000).

Dla spółki Y właściwa jest stawka CIT w wysokości 19 proc. Należna zaliczka na CIT za lipiec 2025 r. z tytułu transakcji łańcuchowej wyniesie 570 zł (3000 zł x 19 proc.).