Jakie są skutki w VAT odpłatnej pożyczki od spółki dla wspólnika

Charakter i cechy usługi udzielenia pożyczki wskazują, że czynność ta mieści się w definicji działalności gospodarczej, która – zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT – obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Przekazanie środków pieniężnych na rzecz pożyczkobiorcy, na określony okres, za ustalonym wynagrodzeniem (w postaci odsetek), uzyskiwanym w ustalonych okresach rozliczeniowych, niewątpliwie stanowi wykorzystywanie tych środków w sposób ciągły i w celach zarobkowych.

Z kolei jak wyjaśnił dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 18 listopada 2022 r. (sygn. 0111-KDIB3-1.4012.606.2022.5.IO): „(…) wpis przedmiotu działalności gospodarczej (wg klasyfikacji PKD) do rejestru KRS nie ma decydującego znaczenia dla określenia zakresu wykonywanej faktycznie działalności, a w konsekwencji do określenia, czy podmiot prawa podatkowego z tytułu wykonywanych czynności staje się podatnikiem w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Podawany bowiem przy rejestracji podmiotów gospodarczych zakres działalności według Polskiej Klasyfikacji Działalności ma charakter orientacyjny. Ponadto, ewentualny brak danego kodu czynności wg klasyfikacji PKD w umowie spółki i wykonanie jej nie oznacza, że przedsiębiorca wykonuje czynność niezgodną z prawem”.

Ważne: Udzielenie oprocentowanej pożyczki pieniężnej stanowi odpłatne świadczenie usług i podlega opodatkowaniu VAT zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Należy jednak zauważyć, że w myśl art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT zwolnione z podatku są usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę. Przy czym zgodnie z art. 43 ust. 22 ustawy o VAT podatnik może zrezygnować ze zwolnienia VAT takich usług świadczonych na rzecz podatników i wybrać ich opodatkowanie, jeżeli:

• jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny;
• złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia.

W myśl art. 43 ust. 23 ustawy podatnik może ponownie skorzystać ze zwolnienia od podatku tych usług, nie wcześniej niż po upływie dwóch lat, licząc od początku okresu rozliczeniowego, od którego wybrał ich opodatkowanie. Warunkiem jest złożenie naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego zawiadomienia o rezygnacji z opodatkowania, przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego podatnik ponownie będzie korzystał ze zwolnienia.

Zaprezentowane stanowisko podzielają organy podatkowe (por. interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 11 czerwca 2025 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.365.2025.2.KW).