Egzamin na doradcę podatkowego. Co się zmieni?

Oprócz opłat egzaminacyjnych kandydaci będą musieli uiścić opłatę wstępną.

To główne zmiany w zakresie egzaminu na doradcę podatkowego, przewidziane w opublikowanym już projekcie nowelizacji ustawy o doradztwie podatkowym. O głównych założeniach tego projektu pisaliśmy w artykule „Nie tak łatwo zostać doradcą. A będzie jeszcze trudniej” (DGP nr 201/2024). Teraz znamy szczegóły tych zmian. Zasadniczo mają one wejść w życie od 1 stycznia 2025 r.

Dotyczą one samego zawodu doradcy (patrz: ramka), jak i egzaminu.

Tematyka i pytania

Już z początkiem przyszłego roku egzamin ma zostać rozszerzony o nowe dziedziny, tj.:

• opłaty, do których stosuje się przepisy ordynacji podatkowej, czyli np. ponoszone przez przedsiębiorców opłaty od środków spożywczych (tzw. podatek cukrowy) i od alkoholi w małych opakowaniach (tzw. małpkach),
• wymianę informacji podatkowych.

Najwięcej obaw kandydatów budzi to, że przestanie być publikowany wykaz pytań i zadań egzaminacyjnych, które są podstawą do opracowania konkretnych zestawów egzaminacyjnych. Dotychczas – jak twierdzi Ministerstwo Finansów w uzasadnieniu projektu – nie pozwalało to należycie zweryfikować faktycznej wiedzy i umiejętności kandydatów.

Po zmianie publikowane będą tylko przykładowe pytania i zadania egzaminacyjne wraz z odpowiedziami (tak jak w przypadku egzaminów na biegłego rewidenta).

Natomiast będzie podawany katalog tytułów aktów prawnych, które będą podstawą do opracowania pytań i zadań egzaminacyjnych.

Ponadto kandydaci będą mogli w trakcie egzaminów korzystać z tekstów aktów prawnych w większym zakresie niż dzisiaj. Dziś mogą to robić tylko przy pisaniu wystąpienia do organu lub sądu (nie podczas wypełniania testu).

Po raz pierwszy egzaminy w nowej formule zostaną zorganizowane po dniu wejścia w życie nowelizacji, co jest planowane na 1 stycznia 2025 r. Kandydaci, którzy przed tym dniem zdali lub zdadzą część pisemną egzaminu lub którzy są z niej zwolnieni jako absolwenci kierunków studiów akceptowanych przez komisję egzaminacyjną, będą przystępować do części ustnej według dotychczasowych zasad (zakłada to planowany przepis przejściowy – art. 9).

Opłata egzaminacyjna

Sporo nowości będzie dotyczyło opłaty egzaminacyjnej. Po pierwsze nie będzie jednej opłaty egzaminacyjnej, ale oddzielnie za część pisemną i oddzielnie za ustną. To dobra zmiana np. dla tych, którzy są zwolnieni z części pisemnej. Oprócz tego pojawi się opłata wstępna – z tytułu samego złożenia przez kandydata wniosku o dopuszczenie do egzaminu. Nie będzie miało znaczenia, czy kandydat do tego egzaminu przystąpi. Będzie to kwota bezzwrotna.

Opłaty egzaminacyjne mają być powiązane z wysokością minimalnego wynagrodzenia za pracę (podobnie jak na egzaminach adwokackich i radcowskich). Określi je procentowo minister finansów w rozporządzeniu. Dziś jest ona kwotowa, wynosi: 1800 zł za cały egzamin i 900 zł za powtórkę niezdanej części pisemnej albo ustnej (zgodnie z rozporządzeniem z 17 lutego 2023 r. Dz.U. poz. 14).

Inne zmiany

Nadal do części ustnej będzie można przystąpić po zaliczeniu pisemnej. Tak jak dotychczas na zdanie części ustnej będzie rok, ale termin ten będzie liczony nie od przystąpienia do części pisemnej, tylko od ogłoszenia jej wyników.

Nie będzie już można bezkarnie nie przyjść na egzamin w terminie wyznaczonym przez komisję egzaminacyjną. Jeżeli kandydat się nie stawi, będzie mógł odzyskać tylko połowę opłaty za tę część egzaminu.

Dziś komisja przesuwa terminy, jeżeli kandydat wykaże, że nieobecność na egzaminie wynikała z „udokumentowanych przyczyn losowych”. Problem polega na tym, że kandydaci często wskazują mniej istotne przyczyny, np. na awarię samochodu, przeprowadzony kilka dni wcześniej zabieg stomatologiczny, jednodniową chorobę czy wyjazd. To sprawia, że kandydaci się nie stawiają, a inni chętni nie mogą w tym czasie przystąpić w to miejsce do egzaminu.©℗

• doradcy podczas rozpraw będą zakładać togę, tak jak dziś radcowie prawni i adwokaci,
• zostanie rozszerzony katalog czynności doradztwa podatkowego zapisany w art. 2 ustawy o doradztwie podatkowym (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 2117) o:

• czynności doradztwa podatkowego będzie można wykonywać na podstawie umowy cywilnoprawnej (np. umowy zlecenia),
• doradca podatkowy będzie skreślany z listy, jeżeli nie będzie opłacał składek członkowskich za okres dłuższy niż jeden rok,
• katalog kar dyscyplinarnych zostanie rozszerzony o karę pieniężną; będzie ona wymierzana w wysokości od połowy do dwunastokrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w dacie popełnienia przewinienia dyscyplinarnego.