Subskrybuj nas na Youtube
Dzieci się wyprowadziły, więc mamy kilka wolnych pokoi w naszym gospodarstwie rolnym – pisze pan Kazimierz. – Chcielibyśmy wraz z żoną wynajmować je letnikom, nie wiemy tylko, jak najkorzystniej rozliczyć się z fiskusem – zastanawia się czytelnik.
Pan Kazimierz może skorzystać nawet ze zwolnienia z podatku dochodowego, o ile jego gospodarstwo leży na terenie wiejskim i spełnia inne warunki wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 43 ustawy o PIT. Zgodnie z tym przepisem wolne od podatku dochodowego są dochody uzyskane z tytułu wynajmu pokoi gościnnych osobom wypoczywającym w budynkach mieszkalnych położonych na terenach wiejskich w gospodarstwie rolnym oraz dochody uzyskane z tytułu wyżywienia tych osób, jeżeli liczba wynajmowanych pokoi nie przekracza pięciu. Wszystkie te warunki muszą być spełnione łącznie.
Na zwolnienie nie może więc liczyć np. rolnik udostępniający pokoje osobom, które korzystają z nich nie w ramach wypoczynku, ale w związku z obowiązkami służbowymi wynajmuje je dla nich zakład pracy. Podobnie jest przy najmie więcej niż pięciu pokoi, kiedy np. każdy z małżonków (mających współwłasność) wynajmuje po cztery. Potwierdził to dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 30 marca 2015 r. (nr IBPBI/1/415-1565/14/AP). Stwierdził, że gdyby było to możliwe, małżonkowie, którzy w istocie wynajmują (w ramach prowadzonych przez nich odrębnie działalności gospodarczych) pokoje gościnne w jedynym budynku mieszkalnym, mogliby dowolnie ustalać między sobą liczbę pokoi, którą będzie wynajmowało każde z nich (w ramach swojej działalności), tak aby jedno mogło skorzystać ze zwolnienia.
Ważna jest też klasyfikacja gruntów. Ustawa o PIT nie zawiera definicji gospodarstwa rolnego, ale nie oznacza to, że wystarczy, iż dany teren leży na wsi. Taki przypadek rozpatrywał dyrektor IS w Łodzi w interpretacji z 12 maja 2015 r. (nr ILPB2/4511-1-153/15-2/WM). W tym przypadku z preferencji chciała skorzystać osoba, która odziedziczyła dwie nieruchomości, w tym jedną zabudowaną, w której były pokoje na wynajem. Jednak w ewidencji gruntów została oznaczona symbolem Bi – jako inne tereny zabudowane. Fiskus nie zgodził się z podatnikiem, który uważał, że może skorzystać z preferencji. Przyznał wprawdzie, że sama ustawa o PIT nie zawiera definicji gospodarstwa rolnego, ale odwołuje się do ustawy o podatku rolnym. Po pierwsze więc musi to być teren o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, a po drugie w ewidencji gruntów i budynków powinien być zaklasyfikowany jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych.
Trzeba pamiętać, że zwolnieniem z PIT są objęte usługi noclegowe oraz gastronomiczne. Dodatkowe, jak nauka jazdy konnej, przejażdżki bryczką kwalifikują się jako pozarolnicza działalność gospodarcza, więc trzeba je oddzielić od odpłatności za wynajem pokoi gościnnych oraz wyżywienie. Jednak prowadzenie działalności nie wyklucza preferencji. Potwierdził to dyrektor bydgoskiej izby w interpretacji z 27 kwietnia 2015 r. (nr ITPB1/4511-103/15/AK). Wydał pozytywną interpretację dla podatnika, który prócz prowadzenia gospodarstwa rolnego prowadzi też działalność gospodarczą jako osoba fizyczna, w ramach której świadczy głównie usługi sprzątania. W ramach agroturystyki chciał natomiast wynajmować pięć pokoi gościnnych turystom. Tłumaczył, że budynek, w którym są pokoje, nie jest wykorzystywany w działalności gospodarczej i nie widnieje w ewidencji środków trwałych.
Dla działalności agroturystycznej zwolnionej z PIT nie jest wymagane prowadzenie dokumentacji dla celów podatku dochodowego. Jeżeli rolnik nie spełnia tych warunków, może zastanowić się też nad kartą podatkową. Warunkiem skorzystania z tej formy opodatkowania przy najmie jest to, że łączna liczba wynajmowanych pokoi nie może przekraczać 12, a podatnik nie może zatrudniać więcej niż dwóch pracowników lub dwóch pełnoletnich członków rodziny, nie wyłączając małżonka. Nie wolno również korzystać z pomocy osób niezatrudnionych lub innych przedsiębiorstw i zakładów, chyba że chodzi o usługi specjalistyczne. To czynności i prace wchodzące w inny niż zgłoszony zakres działalności, niezbędne do świadczonej usługi, np. porządkowe lub gastronomiczne (ale nie np. usługi pośrednika). W takim przypadku fiskus ustala wysokość daniny w decyzji (w ciągu 14 dni od jej doręczenia podatnik może się zrzec zastosowania karty). Jeżeli ostatecznie zdecyduje się na takie rozliczenia, to daninę może pomniejszyć o składki na ubezpieczenie zdrowotne (ale nie więcej niż 7,75 proc. podstawy jej wymiaru).
Rozliczając się w ramach karty podatkowej, trzeba ustalony w decyzji podatek opłacać w terminie do 7. dnia każdego miesiąca za miesiąc ubiegły, a za grudzień – do 28 grudnia roku podatkowego. Po zakończeniu roku podatkowego należy do 31 stycznia złożyć deklarację na formularzu PIT-16A.
Można się też zastanowić nad ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (8,5 proc.). Warunkiem zastosowania tej formy opodatkowania jest złożenie oświadczenia o jej wyborze naczelnikowi urzędu skarbowego (właściwego według miejsca zamieszkania) do 20 stycznia. Jeżeli podatnik rozpoczyna najem w ciągu roku, powinien takie zgłoszenie złożyć w terminie zapłaty podatku za pierwszy osiągnięty z tego tytułu przychód. Jeżeli np. rozpoczął się w lipcu, najemca zapłacił w lipcu, to właściciel powinien odprowadzić daninę do 20. sierpnia, a jeśli pieniądze otrzymał w grudniu – do końca roku.
Podatek wpłaca się co miesiąc do urzędu skarbowego do 20. dnia następnego miesiąca następującego, a za grudzień – w terminie złożenia zeznania PIT-28, czyli do końca stycznia.
Zwolnienie z podatku dochodowego zależy od spełnienia kilku niezbędnych warunków
Warunki zwolnienia z PIT
Aby skorzystać z preferencji muszą być spełnione łącznie następujące warunki:
● najem dotyczy pokoi gościnnych znajdujących się w budynkach mieszkalnych,
● budynki, w których znajdują się pokoje przeznaczone na wynajem, położone są na terenie wiejskim, w gospodarstwie rolnym. Chodzi tu o obszar gruntów o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki nieposiadającej osobowości prawnej,
● przedmiotem usług jest najem pokoi gościnnych wyłącznie osobom przebywającym na wypoczynku,
● liczba wynajmowanych pokoi nie przekracza pięciu.
Podstawa prawna
Art. 21 ust. 1 pkt 43 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
Art. 2 ust. 1 ustawy z 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 617).
Art. 21 ust. 1, art. 25 ust. 1 pkt 3 ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. nr 144, poz. 930 ze zm.).
