Chodzi o przepis art. 70 § 8 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa. Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich narusza ona konstytucyjną zasadę równej ochrony własności, a także zasadę równości i powszechności opodatkowania, wprowadzając szczególnie restrykcyjne rozwiązania w odniesieniu do określonej kategorii podatników.
Zarzuty Rzecznika Praw Obywatelskich
RPO podkreślił, że w demokratycznym państwie prawnym nie może mieć miejsca sytuacja, w której na skutek niekonstytucyjnych regulacji prawnych obywatel może stać się dożywotnim dłużnikiem państwa, jeżeli posiada określone składniki majątku, na których można dokonać zabezpieczenia.
Do Rzecznika napływają skargi, w których podatnicy podkreślają, że po wydaniu decyzji wymiarowej, organy podatkowe tuż przed upływem terminu przedawnienia decydowały się na ustanowienie hipoteki przymusowej, aby w konsekwencji wyłączyć przedawnienie zobowiązania podatkowego.
Stanowisko sądów administracyjnych
Obecnie sądy administracyjne zajmują korzystne dla podatników stanowisko i konsekwentnie odmawiają stosowania omawianego przepisu. Rzecznik podkreśla, że nie do zaakceptowania jest sytuacja, w której podatnicy zmuszeni są do kierowania spraw na drogę sądową, z tego względu, że od przeszło dwóch lat od wydania wspomnianego wyroku Trybunału Konstytucyjnego, nie dokonano odpowiedniej zmiany przepisów.
W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich ustawodawca powinien ustanowić jasne gwarancje, że upływ określonego czasu będzie skutkował wygaśnięciem zobowiązania podatkowego, niezależnie od tego, na jakim etapie doszło do zabezpieczenia. Mając na uwadze to, że to organ podejmuje decyzję, o tym, kiedy będzie korzystał ze swoich uprawnień do zabezpieczenia (czy jeszcze przed wydaniem decyzji, czy też dopiero po dokonaniu wymiaru), a także fakt, że zabezpieczenie powymiarowe dotyczy decyzji doręczonych, a więc niekoniecznie ostatecznych, nie ma podstaw do uznania w tym przypadku dopuszczalności egzekwowania zobowiązania bez ograniczeń czasowych