Do 30 kwietnia 2024 r. przedsiębiorcy muszą złożyć zeznanie roczne za 2023 r. Mogą je sporządzić samodzielnie albo skorzystać z usługi Twój e-PIT. Po raz pierwszy w ramach tej usługi zostaną przygotowane zeznania PIT-36, PIT-36L i PIT-28 obejmujące dochody z działalności gospodarczej oraz działów specjalnych produkcji rolnej. Niezależnie od tego, jaką drogę wybiorą przedsiębiorcy, to oni sami muszą ocenić m.in., czy mogą się rozliczyć wspólnie z małżonkiem albo jako samotny rodzic, jakie ulgi i odliczenia im przysługują. Nie jest to takie oczywiste. W gąszczu zmieniających się przepisów gubią się nawet najbardziej doświadczeni podatnicy. Na pewno nie pomaga im również brak stabilnej wykładni ze strony Ministerstwa Finansów. Co rusz pojawiają się nowe objaśnienia podatkowe oraz interpretacje zmieniające. Tak też było w 2023 r. Wychodząc naprzeciw potrzebom przedsiębiorców, przedstawiamy wyjaśnienia zgłaszanych przez nich wątpliwości.

WSPÓLNE ROZLICZENIE MAŁŻONKÓW

Prowadzę działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym. Na początku 2023 r. się ożeniłem. Moja żona pracuje na umowie o pracę. Od początku małżeństwa mam z żoną wspólność majątkową. Czy mogę się z nią wspólnie rozliczyć za 2023 r.?

Podatnik nie może skorzystać ze wspólnego rozliczenia z żoną w rozliczeniu za 2023 r.

Zgodnie z art. 6 ust. 8 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2647; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 2760; dalej: ustawa o PIT) wspólne rozliczenie z małżonkiem nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z nich:

  • stosuje art. 30c ustawy o PIT (czyli jest opodatkowany podatkiem liniowym) lub przepisy ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 254; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 1414; dalej: ustawa o ryczałcie), z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy (przepis ten dotyczy przychodów uzyskiwanych z najmu prywatnego) – w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;
  • podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 985) lub ustawy z 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1704).

Z opodatkowania wspólnie z małżonkiem mogą zatem korzystać tylko podatnicy opodatkowani na zasadach ogólnych, tj. według skali podatkowej, oraz podatnicy uzyskujący przychody z najmu prywatnego opodatkowane ryczałtem ewidencjonowanym. Ponieważ podatnik w 2023 r. prowadził działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym, czyli na zasadach określonych w art. 30c ustawy o PIT, to nie może skorzystać ze wspólnego rozliczenia z małżonką.

W związku z tym za 2023 r. małżonkowie, o których mowa w pytaniu, będą musieli złożyć dwa odrębne zeznania podatkowe. Podatnik będzie musiał złożyć zeznanie PIT-36L (za 2023 r. obowiązuje wersja 20 tego formularza), w którym wykaże przychody z działalności gospodarczej opodatkowane podatkiem liniowym. Jego żona będzie musiała złożyć zeznanie PIT-37 (za 2023 r. obowiązuje wersja 30 tego formularza), w którym wykaże przychody osiągnięte ze stosunku pracy.

W 2023 r. prowadziłam działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym i oprócz tego pracowałam na etacie. Mój mąż również pracował na etacie. Mamy wspólność majątkową. Czy możemy się wspólnie rozliczyć, jeżeli oprócz dochodów opodatkowanych podatkiem liniowym osiągałam również dochody z etatu?

Podatniczka nie może się rozliczyć wspólnie z mężem za 2023 r.

Jak zostało to wyjaśnione w odpowiedzi na wcześniejsze pytanie, prawo do wspólnego rozliczenia z małżonkiem mają tylko podatnicy opodatkowani na zasadach ogólnych, czyli według skali podatkowej, oraz podatnicy osiągający przychody z najmu prywatnego opodatkowanego ryczałtem ewidencjonowanym. Jeżeli chociażby jedno z małżonków osiąga przychody z działalności gospodarczej opodatkowane podatkiem liniowym, wyłącza to możliwość wspólnego rozliczenia z drugim małżonkiem. Nie zmienia tego osiąganie przez tego małżonka również przychodów z pracy na etacie. W związku z tym małżonkowie, o których mowa w pytaniu, będą musieli złożyć za 2023 r. w sumie trzy zeznania, tj.:

  • PIT-37 (za 2023 r. obowiązuje wersja 30 tego formularza), w którym podatniczka wykaże przychody uzyskane z umowy o pracę,
  • PIT-37, w którym mąż podatniczki wykaże przychody uzyskane z umowy o pracę,
  • PIT-36L (za 2023 r. obowiązuje wersja 20 tego formularza) z załącznikiem PIT/B (za 2023 r. obowiązuje wersja 21 tego formularza), w którym podatniczka wykaże przychody z działalności gospodarczej opodatkowane podatkiem liniowym.

Moja działalność jest opodatkowana na zasadach ogólnych. Mąż pracuje na etacie i dodatkowo osiąga przychody z najmu prywatnego opodatkowane ryczałtem ewidencjonowanym. Mamy wspólność majątkową. Czy za 2023 r. możemy się wspólnie rozliczyć?

Tak, podatniczka może się rozliczyć wspólnie z mężem za 2023 r.

Do rozliczenia wspólnie z małżonkiem są uprawnieni podatnicy osiągający przychody opodatkowane według skali podatkowej. Z pytania wynika, że prowadzona przez podatniczkę działalność gospodarcza jest opodatkowana właśnie w ten sposób. Również dochody uzyskiwane przez jej męża z pracy na etacie są opodatkowane według skali podatkowej.

Ze wspólnego rozliczenia nie mogą natomiast skorzystać małżonkowie m.in. w przypadku, gdy chociażby jedno z nich osiąga przychody opodatkowane ryczałtem ewidencjonowanym. przykład 1 Od zasady tej jest jeden wyjątek. Dotyczy on sytuacji, gdy przychodami podlegającymi opodatkowaniu ryczałtem ewidencjonowanym są przychody z najmu prywatnego (art. 6 ust. 8 ustawy o PIT). W takim przypadku małżonkowie mogą skorzystać ze wspólnego rozliczenia. przykład 2 Z pytania wynika, że mąż podatniczki oprócz dochodów z pracy na etacie osiąga przychody z najmu prywatnego opodatkowane ryczałtem ewidencjonowanym. Ponieważ przychody osiągane zarówno przez podatniczkę, jak i jej męża są przychodami uprawniającymi do korzystania ze wspólnego opodatkowania, to małżonkowie mogą się rozliczyć w ten sposób za 2023 r.

Przykład 1

Jedna działalność opodatkowana na zasadach ogólnych, druga – ryczałtem

W 2023 r. podatnik prowadził działalność opodatkowaną na zasadach ogólnych. Jego żona również prowadziła działalność gospodarczą. Była to działalność w zakresie usług architektonicznych i inżynierskich; usług badań i analiz technicznych (Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług, dział 71), którą opodatkowywała ryczałtem ewidencjonowanym w wysokości 14 proc. W takim przypadku w rozliczeniu za 2023 r. małżonkowie nie mogą skorzystać ze wspólnego opodatkowania.

Przykład 2

Działalności na zasadach ogólnych, najem opodatkowany ryczałtem plus etat

W 2023 r. podatniczka prowadziła działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych. Jej mąż pracował na etacie. Oprócz tego osiągał przychody z najmu mieszkania odziedziczonego po rodzicach, które opodatkowywał ryczałtem ewidencjonowanym. W takim przypadku małżonkowie mogą w rozliczeniu za 2023 r. skorzystać ze wspólnego opodatkowania.

Prowadzę działalność opodatkowaną na zasadach ogólnych. Za poprzednie lata rozliczałem się wspólnie z żoną, z którą mam wspólność majątkową. W 2023 r. moja żona nie osiągnęła żadnych dochodów. Czy w takiej sytuacji mogę się z nią rozliczyć również w tym roku?

Tak, podatnik może się rozliczyć z żoną także w rozliczeniu za 2023 r.

Ze wspólnego opodatkowania mogą korzystać małżonkowie także w sytuacji, gdy jedno z nich nie osiągnęło żadnych dochodów. W takich przypadkach wspólne opodatkowanie przynosi największe korzyści. przykład 3 Przy wspólnym opodatkowaniu podatek ustala się w podwójnej wysokości od połowy łącznych dochodów obojga małżonków. Przed zsumowaniem dochodów małżonkowie dokonują przysługujących im odliczeń od dochodu (art. 6 ust. 2 i 3 ustawy o PIT).

Przykład 3

Żona bez dochodów

W 2023 r. podatnik prowadził działalność opodatkowaną według skali podatkowej. Osiągnął dochód w wysokości 110 000 zł. Jego żona nie pracowała w 2023 r. Nie osiągnęła również żadnych innych dochodów. Jeżeli podatnik rozliczałby się indywidualnie, to podatek wyniósłby 9600 zł (110 000 zł × 12 proc. – 3600 zł). Jeżeli małżonkowie rozliczą się za 2023 r. wspólnie, to podatek wyniesie 6000 zł {[(110 000 zł : 2) × 12 proc. – 3600 zł] × 2}. To oznacza, że dzięki wspólnemu rozliczeniu podatek będzie niższy o 3600 zł.

Od 2021 r. prowadzę działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem ewidencjonowanym. Przez cały 2023 r. miałem zawieszoną działalność. Nie osiągnąłem żadnych przychodów. Moja żona pracuje na etacie. Czy za 2023 r. możemy rozliczyć się wspólnie?

Tak, podatnik może rozliczyć się wspólnie z żoną za 2023 r.

Osiąganie przychodów opodatkowanych ryczałtem ewidencjonowanym co do zasady wyklucza możliwość wspólnego rozliczenia z małżonkiem. Wyjątek dotyczy przychodów z najmu prywatnego opodatkowanych w ten sposób. Jeżeli jednak podatnik nie osiągnął w danym roku podatkowym żadnych przychodów z działalności opodatkowanej ryczałtem ewidencjonowanym, to może się rozliczyć wspólnie z małżonkiem. Pozwala na to znowelizowane z 1 stycznia 2022 r. brzmienie art. 6 ust. 8 ustawy o PIT. Wynika z niego, że jeżeli jeden z małżonków wybrał opodatkowanie przychodów z działalności gospodarczej ryczałtem ewidencjonowanym, ale przez cały rok nie uzyskał takich przychodów, to ma prawo za ten rok do wspólnego rozliczenia z małżonkiem. To oznacza, że w przedstawionym w pytaniu przypadku podatnik może się rozliczyć wspólnie z małżonką, ponieważ z działalności gospodarczej opodatkowanej ryczałtem ewidencjonowanym nie osiągnął żadnych przychodów.

Czy mogę skorzystać ze wspólnego rozliczenia z mężem, jeżeli w kwietniu 2023 r. orzeczono wobec nas separację? Prowadzę działalność opodatkowaną według skali podatkowej. Mąż pracuje na etacie. W poprzednich latach rozliczaliśmy się wspólnie.

Podatniczka nie może skorzystać ze wspólnego rozliczenia z mężem w rozliczeniu za 2023 r.

Zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy o PIT ze wspólnego rozliczenia mogą skorzystać małżonkowie pozostający w związku małżeńskim i we wspólności majątkowej:

  • przez cały rok podatkowy albo
  • od dnia zawarcia związku małżeńskiego do ostatniego dnia roku podatkowego – w przypadku gdy związek małżeński został zawarty w trakcie roku podatkowego.

Warunkiem skorzystania przez małżonków ze wspólnego rozliczenia jest istnienie między nimi wspólności majątkowej przez cały rok podatkowy albo od momentu zawarcia małżeństwa do ostatniego dnia roku podatkowego. Warunek ten nie jest spełniony w przypadku małżonków, wobec których orzeczono separację. Tacy małżonkowie pozostają w rozdzielności majątkowej.

Pod koniec 2023 r. mój mąż zginął w wypadku samochodowym, jadąc w delegację służbową. Osiągnęłam dochody z działalności gospodarczej opodatkowane według skali podatkowej. Do tej pory zawsze rozliczaliśmy się razem. Czy mogę takiego rozliczenia dokonać również za 2023 r.?

Tak, podatniczka może za 2023 r. się rozliczyć wspólnie ze zmarłym małżonkiem.

Ze wspólnego rozliczenia z małżonkiem może również skorzystać podatnik, który pozostawał w związku małżeńskim w roku podatkowym, a jego małżonek zmarł w trakcie roku podatkowego albo po upływie roku podatkowego przed złożeniem zeznania podatkowego za ten rok (art. 6a ust. 1 ustawy o PIT). Należy jednak pamiętać, że wspólne rozliczenie z małżonkiem nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z nich:

  • stosuje/stosował art. 30c ustawy o PIT (czyli jest/był opodatkowany podatkiem liniowym) lub przepisy ustawy o ryczałcie, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy (przepis ten dotyczy przychodów uzyskiwanych z najmu prywatnego) w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;
  • podlega/podlegał opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy o podatku tonażowym lub ustawy o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych (art. 6a ust. 2 pkt 2 w zw. z art. 6 ust. 8 ustawy o PIT).

Z pytania wynika, że zarówno podatniczka, jak i jej mąż osiągali w 2023 r. przychody opodatkowane według skali podatkowej. Powyższe wyłączenie nie ma zatem do nich zastosowania. W związku z tym podatniczka może się rozliczyć wspólnie ze zmarłym mężem za 2023 r. W składanym zeznaniu PIT-36 (w rozliczeniu za 2023 r. obowiązuje wersja 31 tego formularza) podatniczka będzie musiała podać swoje dochody oraz dochody zmarłego małżonka, które ten uzyskał przed śmiercią. Jako pierwsza w zeznaniu powinna zostać wpisana podatniczka.

Prowadzę działalność gospodarczą opodatkowaną według skali podatkowej. Moja żona pracuje na etacie. Przez wiele lat mieliśmy wspólność majątkową. W maju 2023 r. podpisaliśmy umowę o rozdzielności majątkowej. Czy możemy się rozliczyć wspólnie za 2023 r.?

Podatnik nie może skorzystać ze wspólnego rozliczenia z żoną w rozliczeniu za 2023 r.

Przypomnijmy, że ze wspólnego rozliczenia mogą skorzystać małżonkowie pozostający w związku małżeńskim i we wspólności majątkowej:

  • przez cały rok podatkowy albo
  • od dnia zawarcia związku małżeńskiego do ostatniego dnia roku podatkowego – w przypadku gdy związek małżeński został zawarty w trakcie roku podatkowego (art. 6 ust. 2 ustawy o PIT).

Z tej formy opodatkowania mogą zatem skorzystać m.in. małżonkowie pozostający w związku małżeńskim i we wspólności majątkowej przez cały rok podatkowy. Skoro podatniczka podpisała w maju 2023 r. z mężem umowę o rozdzielności majątkowej, to od tego momentu nie pozostaje z nim we wspólności majątkowej. To oznacza, że nie jest spełniony warunek pozostawania przez małżonków we wspólności majątkowej przez cały 2023 r. Z tego powodu podatniczka nie może się rozliczyć wspólnie z mężem za ten rok. Również dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej odmawia prawa do wspólnego rozliczenia małżonkom, którzy zawarli w trakcie roku umowy o rozdzielności majątkowej. W interpretacji indywidualnej z 9 marca 2023 r., nr 0115-KDIT2.4011.53.2023.1.MD, stwierdził np., że: „(…) skoro od grudnia 2002 r. istniała między Panią a Pani mężem notarialnie poświadczona umowa rozdzielności majątkowej małżeńskiej, a dopiero w grudniu 2022 r. przestała ona obowiązywać, gdyż podpisała Pani z mężem, przed notariuszem, umowę przywracającą małżeńską wspólność majątkową, wystąpiła negatywna przesłanka umożliwiająca wspólne rozliczenie za 2022 r. Tym samym, w sytuacji gdy nie pozostawała Pani z mężem przez cały 2022 r. we wspólności majątkowej, nie będzie Pani mogła dokonać wspólnego rozliczenia za ten rok”.

Prowadzę działalność opodatkowaną według skali podatkowej. Ożeniłem się 25 grudnia 2023 r. Żona jest nauczycielką (etat). Czy możemy się wspólnie rozliczyć za 2023 r., jeżeli tak krótko jesteśmy małżeństwem?

Podatnik może się rozliczyć wspólnie z żoną za 2023 r., jeżeli między małżonkami od momentu zawarcia małżeństwa obowiązuje wspólność majątkowa.

Zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy o PIT ze wspólnego opodatkowania mogą skorzystać zarówno podatnicy, którzy byli w związku małżeńskim przez cały rok, jak i ci, którzy zawarli małżeństwo w trakcie roku podatkowego – pod warunkiem że w roku podatkowym, za który chcą się wspólnie rozliczyć, była między nimi wspólność majątkowa. W przypadku podatników, którzy zawarli małżeństwo w trakcie roku, ustawodawca nie wskazał minimalnego okresu trwania małżeństwa. W związku z tym ze wspólnego rozliczenia mogą skorzystać podatnicy, którzy byli małżonkami tylko kilka dni w roku, tak jak ma to miejsce w stanie faktycznym przedstawionym w pytaniu. Prawo do skorzystania ze wspólnego rozliczenia w przypadku krótko zaślubionych małżonków potwierdził również dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 31 października 2022 r., nr 0113-KDIPT2-1.4011.683.2022.2.MAP. Stwierdził w niej, że: „Powziął Pan wątpliwość, czy w sytuacji zawarcia związku małżeńskiego 31 grudnia 2022 r. przysługiwać będzie Panu prawo do preferencyjnego rozliczenia się wspólnie z małżonką za cały 2022 r. (…)

Nowo zaślubieni małżonkowie mogą się wspólnie rozliczyć, pod warunkiem że będą posiadać wspólność majątkową i będą małżeństwem na koniec roku podatkowego.

(…) stwierdzić należy, że skoro zamierza Pan zawrzeć związek małżeński w 2022 r., będą Państwo posiadać wspólność majątkową oraz będą Państwo małżeństwem na koniec 2022 r., to w Pana przypadku w odniesieniu do dochodów uzyskanych w całości w 2022 r. (obejmujących okres od stycznia do grudnia 2022 r.) może być zastosowane łączne opodatkowanie dochodów małżonków, przewidziane w art. 6 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.

Z pytania wynika, że podatnik prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną według skali podatkowej, a jego żona jest zatrudniona na etacie, czyli też podlega opodatkowaniu według skali podatkowej. W związku z tym wyłączenie, o którym mowa w art. 6 ust. 8 ustawy o PIT, nie ma do nich zastosowania.

Jeżeli zatem w 2023 r. między podatnikiem a jego żoną istniała wspólność majątkowa, to mogą się rozliczyć wspólnie za ten rok. Rozliczenia należy dokonać w zeznaniu PIT-36 (za 2023 r. obowiązuje wersja 31 tego formularza).

Mam działalność gospodarczą opodatkowaną według skali podatkowej. Przez część 2023 r. była zawieszona. Czy mogę się rozliczyć wspólnie z żoną, która pracuje na etacie, jeśli mamy wspólność majątkową?

Tak, podatnik może się rozliczyć wspólnie z żoną za 2023 r. Bez znaczenia jest to, że przez część roku działalność gospodarcza podatnika była zawieszona.

Ze wspólnego opodatkowania mogą skorzystać małżonkowie pozostający w związku małżeńskim i we wspólności majątkowej:

  • przez cały rok podatkowy albo
  • od dnia zawarcia związku małżeńskiego do ostatniego dnia roku podatkowego – w przypadku gdy związek małżeński został zawarty w trakcie roku podatkowego (art. 6 ust. 2 ustawy o PIT).

Z pytania nie wynika, jak długo podatnik jest żonaty. Wskazał tylko, że między nim a małżonką jest wspólność majątkowa. W zawiązku z tym niezależnie od tego, czy zawarł małżeństwo przed 2023 r., czy w jego trakcie, spełnia wskazane warunki do wspólnego opodatkowania za ten rok.

Z pytania wynika ponadto, że podatnik prowadzi działalność opodatkowaną według skali podatkowej, a jego żona jest zatrudniona na etacie, czyli też uzyskuje przychody opodatkowane według skali podatkowej. W związku z tym wyłączenie, o którym mowa w art. 6 ust. 8 ustawy o PIT, nie ma do nich zastosowania.

Wspólnego rozliczenia nie wyklucza również zawieszenie działalności w trakcie roku. Podatnik, który przez część roku miał zawieszoną działalność gospodarczą, ma obowiązek złożyć zeznanie roczne za ten rok.

ROZLICZENIE ROCZNE SAMOTNEGO RODZICA

Jestem samotną matką. Prowadzę działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych. Mój syn ukończył w 2023 r. 18 lat, ale nadal się uczy. Dotychczas rozliczaliśmy się wspólnie. Czy w zeznaniu za 2023 r. możemy również to zrobić?

Podatniczka może rozliczyć się wspólnie z uczącym się synem, jeżeli nie osiągnął on w 2023 r. żadnych dochodów albo jego dochody (z wyjątkiem renty rodzinnej) nie przekroczyły w tym roku kwoty 19 061,28 zł.

W rozliczeniu za 2023 r. z wnioskiem o opodatkowanie jako osoba samotnie wychowująca dzieci mogą wystąpić osoby samotnie wychowujące:

  • dzieci małoletnie,
  • dzieci pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
  • pełnoletnie dzieci do ukończenia 25 lat, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie, jeżeli w roku podatkowym dzieci te nie uzyskały dochodów, z wyjątkiem renty rodzinnej, opodatkowanych według skali podatkowej lub o których mowa w art. 30b ustawy o PIT oraz przychodów objętych ulgą dla młodych czy też ulgą na powrót (zwolnienia te przewidziane są w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152 ustawy o PIT) – w łącznej wysokości przekraczającej 12-krotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2194), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego; w grudniu 2023 r. renta socjalna wynosiła 1588,44 zł, zatem limit obowiązujący w rozliczeniu za 2023 r. to 19 061,28 zł (art. 6 ust. 4c i 4e ustawy o PIT).

Ten sposób rozliczenia podatku ma zastosowanie tylko do dochodów rozliczanych według skali podatkowej. Stosowanie do osoby samotnie wychowującej dziecko lub samego dziecka przepisów dotyczących opodatkowania w formie karty podatkowej, ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, podatku tonażowego, podatku od aktywizacji przemysłu okrętowego czy podatku liniowego wyłącza prawo do rozliczenia dochodów jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Wyjątkiem jest przypadek osiągania przez te osoby przychodów z prywatnego najmu, dzierżawy opodatkowanych według ustawy o ryczałcie (art. 6 ust. 8 ustawy o PIT). Z pytania wynika, że podatniczka prowadzi działalność opodatkowaną według skali podatkowej, zatem wyłączenie, o którym mowa, nie ma do niej zastosowania. Przyjmujemy, że wyłączenie to nie ma również zastosowania do jej syna.

Jeżeli syn podatniczki nie osiągnął w 2023 r. żadnych dochodów albo jego dochody (z wyjątkiem renty rodzinnej) w 2023 r. nie przekroczyły kwoty 19 061,28 zł, to podatniczka może skorzystać ze wspólnego rozliczenia z synem za 2023 r. Rozliczenia należy dokonać w zeznaniu PIT-36 (za 2023 r. obowiązuje wersja 31 tego formularza).

Jestem wdową. Prowadzę działalność opodatkowaną na zasadach ogólnych. Moja córka, która ma 21 lat, studiuje prawo. W 2023 r. z umowy zlecenia uzyskała przychody w kwocie 23 000 zł. Czy możemy rozliczyć się wspólnie za 2023 r.?

Podatniczka nie może się wspólnie rozliczyć z córką za 2023 r.

Ze wspólnego opodatkowania z dzieckiem może skorzystać samotny rodzic, który uzyskuje dochody rozliczane według skali podatkowej. Stosowanie do osoby samotnie wychowującej dziecko lub samego dziecka przepisów dotyczących opodatkowania w formie karty podatkowej, ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, podatku tonażowego, podatku od aktywizacji przemysłu okrętowego czy podatku liniowego wyłącza prawo do rozliczenia dochodów jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Wyjątkiem jest przypadek osiągania przez te osoby przychodów z prywatnego najmu, dzierżawy opodatkowanych według ustawy o ryczałcie (art. 6 ust. 8 ustawy o PIT). Z pytania wynika, że podatniczka prowadzi działalność opodatkowaną według skali podatkowej, zatem wyłączenie, o którym mowa, nie ma do niej zastosowania. Wyłączenie to nie ma również zastosowania do jej córki.

W rozliczeniu za 2023 r. z wnioskiem o opodatkowanie jako osoba samotnie wychowująca dzieci mogą wystąpić osoby samotnie wychowujące m.in.: pełnoletnie dzieci do ukończenia 25 lat, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie, jeżeli w roku podatkowym dzieci te nie uzyskały dochodów, z wyjątkiem renty rodzinnej, opodatkowanych według skali podatkowej lub o których mowa w art. 30b ustawy o PIT oraz przychodów objętych ulgą dla młodych czy też ulgą na powrót (zwolnienia te przewidziane są w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152 ustawy o PIT) – w łącznej wysokości przekraczającej 19 061,28 zł (art. 6 ust. 4c i 4e ustawy o PIT).

Z pytania wynika, że córka podatniczki ma 21 lat, studiuje i uzyskała w 2023 r. przychody z umowy zlecenia w wysokości 23 000 zł. Przychody te są objęte ulgą dla młodych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o PIT. Ponieważ przychody te przekroczyły limit 19 061,28 zł, to matka nie może rozliczyć się wspólnie z córką za 2023 r.

Prowadzę działalność opodatkowaną podatkiem liniowym. Mój mąż zginął w wypadku na początku 2023 r. Mam 12-letnią córkę. Czy mogę rozliczyć się z nią wspólnie za 2023 r.?

Podatniczka nie może rozliczyć się wspólnie z 12-letnią córką za 2023 r.

Na podstawie art. 6 ust. 8 ustawy o PIT stosowanie do osoby samotnie wychowującej dziecko lub samego dziecka przepisów dotyczących opodatkowania w formie karty podatkowej, ryczałtu ewidencjonowanego, podatku tonażowego, podatku od aktywizacji przemysłu okrętowego czy podatku liniowego wyłącza prawo do rozliczenia dochodów jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Wyjątkiem jest przypadek osiągania przez te osoby przychodów z prywatnego najmu opodatkowanego ryczałtem. Z pytania wynika, że podatniczka prowadzi działalność opodatkowaną podatkiem liniowym, zatem wyłączenie, o którym mowa, ma do niej zastosowanie. W związku z tym podatniczka nie jest uprawniona do skorzystania w rozliczeniu za 2023 r. ze wspólnego opodatkowania z 12-letnią córką.

Moja 16-letnia córka osiągnęła w 2023 r. przychody z umowy zlecenia. Ja jestem samotną matką. Prowadzę działalność opodatkowaną według skali podatkowej. Czy mogę się rozliczyć z córką za 2023 r.?

Tak, podatniczka może się rozliczyć z córką za 2023 r.

W rozliczeniu za 2023 r. z wnioskiem o opodatkowanie jako osoba samotnie wychowująca dzieci mogą wystąpić osoby samotnie wychowujące m.in.: małoletnie dzieci (art. 6 ust. 4c ustawy o PIT). W przypadku dzieci małoletnich – inaczej niż w przypadku dzieci pełnoletnich do ukończenia 25 lat – ustawodawca nie przewidział żadnego kryterium dochodowego. W związku z tym, nawet jeżeli małoletnie dziecko zarobiło w trakcie 2023 r. pieniądze z umowy zlecenia, to nie wyłącza to możliwości skorzystania przez jego rodzica ze wspólnego rozliczenia z tym dzieckiem. przykład 4

Należy pamiętać, że ze wspólnego opodatkowania z dzieckiem może skorzystać samotny rodzic, który uzyskuje dochody rozliczane według skali podatkowej. Stosowanie do osoby samotnie wychowującej dziecko lub samego dziecka przepisów dotyczących opodatkowania w formie karty podatkowej, ryczałtu ewidencjonowanego, podatku tonażowego, podatku od aktywizacji przemysłu okrętowego czy podatku liniowego wyłącza prawo do rozliczenia dochodów jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Wyjątkiem jest przypadek osiągania przez te osoby przychodów z prywatnego najmu opodatkowanego ryczałtem (art. 6 ust. 8 ustawy o PIT). Z pytania wynika, że podatniczka prowadzi działalność opodatkowaną według skali podatkowej, zatem wyłączenie, o którym mowa, nie ma do niej zastosowania.

W związku z tym w przedstawionej sytuacji podatniczka jest uprawniona do wspólnego rozliczenia z córką za 2023 r. Rozliczenia należy dokonać w zeznaniu PIT-36 (za 2023 r. obowiązuje wersja 31 tego formularza).

Przykład 4

Samotna matka i małoletnia córka z małymi dochodami

Podatniczka samotnie wychowująca małoletnią córkę prowadziła w 2023 r. działalność gospodarczą opodatkowaną według skali podatkowej. Córka uzyskała w tym roku przychody z umowy zlecenia w kwocie 16 000 zł. Podatniczka może w zeznaniu za 2023 r. skorzystać z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko.

Od 2023 r. prowadzę działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem ewidencjonowanym. Moja pełnoletnia córka, którą sama wychowuję, otrzymuje zasiłek pielęgnacyjny. Czy to prawda, że z powodu prowadzonej działalności utraciłam prawo do wspólnego rozliczenia za 2023 r.?

Tak, podatniczka nie może rozliczyć się wspólnie z córką za 2023 r.

Samotny rodzic może rozliczyć się wspólnie z dzieckiem m.in. w sytuacji, gdy wychowuje dziecko pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywało zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną (art. 6 ust. 4c ustawy o PIT). Z pytania wynika, że podatniczka wychowuje samotnie takie dziecko.

Niestety, ze wspólnego opodatkowania z dzieckiem może skorzystać samotny rodzic tylko wtedy, gdy uzyskuje dochody rozliczane według skali podatkowej. Stosowanie do osoby samotnie wychowującej dziecko lub samego dziecka przepisów dotyczących opodatkowania w formie karty podatkowej, ryczałtu ewidencjonowanego, podatku tonażowego, podatku od aktywizacji przemysłu okrętowego czy podatku liniowego wyłącza prawo do rozliczenia dochodów jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Wyjątkiem jest przypadek osiągania przez te osoby przychodów z prywatnego najmu opodatkowanego ryczałtem ewidencjonowanym (art. 6 ust. 8 ustawy o PIT). Z pytania wynika, że podatniczka od 2023 r. prowadzi działalność opodatkowaną ryczałtem ewidencjonowanym. To oznacza, że z momentem podjęcia tej działalności utraciła prawo do wspólnego opodatkowania z córką.

Razem z byłym mężem wykonuję wobec 11-letniej córki opiekę naprzemienną. Dziecko dwa tygodnie w miesiącu przebywa u mnie, a dwa tygodnie u męża. Prowadzę działalność gospodarczą opodatkowaną według skali podatkowej. Czy mogę się rozliczyć wspólnie z córką za 2023 r.?

Podatniczka nie może rozliczyć się wspólnie z córką za 2023 r.

Zgodnie z art. 6 ust. 4f ustawy o PIT wspólne rozliczenie z dzieckiem nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z ustawą z 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 810; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 1565) – do końca 2023 r. było to świadczenie 500 plus, a od 1 stycznia 2024 r. jest to świadczenie 800 plus.

Jeżeli zatem podatniczka razem z byłym mężem wykonuje wobec 11-letniej córki opiekę naprzemienną, to nie jest uprawniona do wspólnego rozliczenia z dzieckiem jako samotny rodzic. Brak możliwości wspólnego rozliczenia z dzieckiem przez rodziców świadczących opiekę naprzemienną potwierdził dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 22 grudnia 2022 r., nr 0115-KDIT2.4011.657.2022.1.MM. Czytamy w niej, że: „Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego Pan jako ojciec po rozwodzie (...) posiada pełne prawa rodzicielskie. Wyrok rozwodowy wskazuje że opieka jest świadczona w oparciu o porozumienie rodzicielskie określające harmonogram opieki nad dzieckiem naprzemiennie w cyklu tydzień na tydzień tj., tydzień syn jest pod opieką mamy w jej miejscu zamieszkania, kolejny z tatą w jego miejscu zamieszkania. Pan, po rozwodzie w 2020 r. mieszka naprzemiennie w A. i B. dostosowując okresy pobytu we B. do harmonogramu opieki nad synem który we B. uczęszcza do szkoły. W tych okresach sprawuje Pan wyłącznie opiekę nad synem, realizując samodzielnie wszystkie czynności opiekuńczo-wychowawcze (w tym przygotowanie do szkoły, wizyty lekarskie, przygotowywanie posiłków, zachowanie czystości).

Mając na uwadze opisane zdarzenie przyszłe wskazać należy, że w art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca doprecyzował, że ww. preferencyjne opodatkowanie nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci.

Zatem osoba, która wspólnie z drugim rodzicem wychowuje dziecko, nie może skorzystać z rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko. Jedną z form wspólnego wychowywania dziecka jest tzw. opieka naprzemienną, w związku z którą kwotę świadczenia wychowawczego ustala się rodzicom dziecka w wysokości ustalonej w sposób wskazany w art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (…)

Mając na uwadze powyższe – w związku z wychowywaniem naprzemiennym niepełnoletniego syna – nie spełnia Pan warunków określonych w art. 6 ust. 4c w związku z art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji nie może zostać Pan uznany za osobę samotnie wychowującą dziecko”.

Prowadzę działalność gospodarczą opodatkowaną według skali podatkowej. W 2023 r. wykonywałem opiekę naprzemienną nad 7-letnim synem (syn co drugi tydzień przebywa u mnie). Pobierałem połowę świadczenia 500 plus. Czy jeżeli zwrócę to świadczenie do ZUS, to będę mógł się rozliczyć wspólnie z synem?

Podatnik nie będzie mógł się rozliczyć z synem, wobec którego wykonuje opiekę naprzemienną, nawet wtedy gdy zwróci do ZUS połowę otrzymywanego w trakcie 2023 r. świadczenia 500 plus.

Jak zostało to wyjaśnione w odpowiedzi na poprzednie pytanie, wspólne rozliczenie z dzieckiem nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z ustawą o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci. Dokonanie zwrotu pobranego w 2023 r. świadczenia nie spowoduje, że podatnik zyska prawo do wspólnego rozliczenia z dzieckiem za ten rok. Takie stanowisko potwierdził dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 22 grudnia 2022 r., nr 0115-KDIT2.4011.657.2022.1.MM. Stwierdził w niej, że: „W art. 5 ust. 2a ww. ustawy (ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci – przyp. autora) ustawodawca zastrzegł natomiast, że w przypadku opieki naprzemiennej orzeczonej przez sąd kwotę świadczenia wychowawczego ustala się w wysokości połowy kwoty przysługującego za dany miesiąc. Zatem na mocy tego przepisu każdemu z rodziców, który – na mocy orzeczenia sądu – wykonuje opiekę naprzemienną nad małoletnim dzieckiem przysługuje świadczenie wychowawcze ustalone w sposób wskazany w tym przepisie.

Jak wyżej wskazano istotny dla zastosowania omawianej preferencji jest fakt samotnego wychowywania dziecka. Zatem samotni rodzice, którzy wychowują dziecko wspólnie (w tym samym lub różnym czasie) w tym również w ramach opieki naprzemiennej nie mogą rozliczyć swoich dochodów w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko.

Nie sposób zatem zgodzić się z Pana twierdzeniem, że opieka naprzemienna jest wyłączona z działania ustawy (ustawy o PIT – przyp. autora) jedynie w przypadku pobierania świadczenia wychowawczego przyznanego zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci i że w momencie zwrócenia świadczenia bądź nie ubiegania się o nie w latach kolejnych podatnik ma prawo do skorzystania ze «wspólnego opodatkowania dochodów» na zasadach określonych w art. 6 ust. 4c. (…)

Wobec powyższego nie może Pan rozliczyć swoich dochodów za 2022 r. na zasadach określonych w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nawet jeżeli zwróci Pan przyznaną i wypłaconą mu w 2022 r. kwotę świadczenia wychowawczego, które przysługuje Panu z mocy art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci”.

Mam sklep. Jestem opodatkowany według skali podatkowej. W 2022 r. rozwiodłem się z żoną. Sąd ustalił nam opiekę naprzemienną nad dwiema córkami (trzy i pięć lat). Powinniśmy się nimi zajmować po dwa tygodnie w miesiącu. W praktyce wygląda to tak, że dziewczynki mieszkają ze mną. Żona widuje się z nimi sporadycznie. Nie daje żadnych pieniędzy na ich utrzymanie. Czy w takim przypadku mogę rozliczyć się jako rodzic samotnie wychowujący dziecko?

Do wspólnego rozliczenia z dzieckiem są uprawnieni podatnicy uzyskujący dochody opodatkowane według skali podatkowej (art. 6 ust. 8 ustawy o PIT). Z tej formy rozliczenia nie może jednak skorzystać osoba, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z ustawą o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (art. 6 ust. 4f ustawy o PIT). Z przepisu tego wynika, że opieka naprzemienna wyklucza wspólne rozliczenie z dzieckiem. Jak się okazuje, nie w każdym jednak przypadku. W ostatnim czasie dyrektor KIS zaczął bowiem wydawać korzystne dla podatników interpretacje podatkowe w tej sprawie, łagodząc swoje dotychczasowe stanowisko. Jego zdaniem sam fakt ustalenia przez sąd opieki naprzemiennej nie może z góry wykluczać możliwości rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Każdy przypadek wymaga indywidualnej oceny, biorąc pod uwagę stan faktyczny. Zdaniem dyrektora KIS, jeżeli mimo ustalenia opieki naprzemiennej, tylko jeden rodzic faktycznie opiekuje się dzieckiem (gotuje mu, pierze, prasuje, pomaga w nauce oraz wspiera na każdym etapie życia) i łoży na jego utrzymanie, drugi rodzic zaś widuje się z dzieckiem sporadycznie, nieregularnie, a także nie łoży na jego utrzymanie, to ten pierwszy rodzic ma prawo do wspólnego rozliczenia z dzieckiem. Takiego rodzica można uznać za rodzica samotnie wychowującego dziecko. To on w stały sposób wykonuje obowiązki rodzicielskie i to on troszczy się o byt materialny dzieci. Takie stanowisko dyrektor KIS zajął w interpretacji indywidualnej z 26 czerwca 2023 r., nr 0114-KDIP3-2.4011.446.2023.2.AC. Możemy w niej przeczytać, że: „Z opisu stanu faktycznego wynika, że jest Pan po rozwodzie (…) i wychowuje Pan małoletniego i pełnoletniego syna. W orzeczeniu sądu otrzymał Pan opiekę naprzemienną z miejscem zamieszkania u Pana. Utrzymuje Pan dzieci. Małoletni syn chodzi do liceum zamieszkuje z Panem, pełnoletni w wynajmowanym przez Pana mieszkaniu w miejscowości, w której studiuje. Matka widuje się z dziećmi sporadycznie i nieregularnie. Dzieci nie otrzymują od niej żadnych środków na życie. Nie przebywa Pan w żadnym innym związku. Spędza Pan z dziećmi każdą wolną chwilę, gotuje im, pierze, prasuje, pomaga w nauce oraz wspiera na każdym etapie ich życia. Dzieci są utrzymywane z Pana środków i oszczędności. Dba Pan o wyposażenie dzieci, wygląd, stan psychiczny jak tylko Pan potrafi i na ile pozwalają Panu środki finansowe. Zabiera Pan dzieci do kina, na zakupy, rozwija turystycznie. (…)

Mając na uwadze powyższe, można Pana uznać za osobę samotnie wychowującą dzieci za 2022 r., ponieważ to Pan w sposób stały wykonuje obowiązki rodzicielskie. Wprawdzie matka dziecka ma zasądzoną opiekę naprzemienną, jednak kontakty matki z dziećmi są znikome i to Pan zamieszkuje z małoletnim synem oraz wynajmuje i opłaca mieszkanie dla studiującego pełnoletniego syna. Troszczy się Pan o byt materialny swoich dzieci, stara się Pan spędzać z nimi jak najwięcej czasu. Powyższe ustalenia w zakresie możliwości skorzystania z preferencyjnego rozliczenia, będą miały również zastosowanie do Pana dochodów uzyskanych w latach następnych (…), o ile nie ulegnie zmianie stan faktyczny i prawny”.

Z przedstawionej w pytaniu sytuacji wynika, że to podatnik – mimo ustalenia opieki naprzemiennej – faktycznie zamieszkuje z córkami i zajmuje się ich wychowaniem. To on spędza z nimi większość czasu, sprawuje nad nimi opiekę i łoży na ich utrzymanie, żona zaś widuje się z dziećmi sporadycznie i nie łoży na ich utrzymanie. W takim przypadku istnieją duże szanse, że organ podatkowy potwierdzi prawo podatnika do rozliczenia jako rodzic samotnie wychowujący dzieci. Aby mieć 100-proc. pewność, zalecamy jednak wystąpienie o wydanie interpretacji podatkowej w tej sprawie.

Prowadzę działalność opodatkowaną na zasadach ogólnych. Mój mąż jest osobą niepełnosprawną (leży, kontakt z nim jest ograniczony). Na początku 2023 r. został całkowicie ubezwłasnowolniony. Ja zajmuję się naszą 6-letnią córką. Z uwagi na stan męża to na mnie spadł ciężar wychowania córki. Czy mogę się rozliczyć za 2023 r. wspólnie z córką?

W rozliczeniu za 2023 r. z wnioskiem o opodatkowanie jako osoba samotnie wychowująca dzieci może wystąpić m.in. osoba samotna, która uzyskuje dochody opodatkowane według skali podatkowej i wychowuje małoletnie dziecko (art. 6 ust. 4c w zw. z art. 6 ust. 8 ustawy o PIT). Z pytania wynika, że podatniczka jest mężatką. Wychowuje małoletnie dziecko (6-letnią córkę). Jej mąż jest niepełnosprawny, a ponadto na początku 2023 r. został całkowicie ubezwłasnowolniony. W związku z tym tylko na podatniczce spoczywa obowiązek wychowania córki. Mimo że podatniczka jest mężatką, to z uwagi na sytuację, w jakiej się znalazła, powinna mieć prawo do rozliczenia wspólnie z córką jako samotny rodzic. Takie stanowisko potwierdził również dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 27 czerwca 2023 r., nr 0113-KDIPT2-2.4011.312.2023.4.MK. Stwierdził w niej, że całkowite ubezwłasnowolnienie rodzica jest równoznaczne z wyłączeniem sprawowania przez niego władzy rodzicielskiej i nieograniczonej pieczy nad własnymi dziećmi. To oznacza konieczność przejęcia całości opieki nad dzieckiem przez drugiego rodzica. Z tego powodu zdrowego rodzica można uznać za rodzica samotnie wychowującego dziecko. W interpretacji tej czytamy, że: „Ubezwłasnowolnienie całkowite oznacza zupełne pozbawienie danej osoby zdolności do czynności prawnych, czynności te podejmuje zamiast niej opiekun. (…)

Ubezwłasnowolnienie rodzica – niezależnie, którą z form ono przyjmie – jest równoznaczne z wyłączeniem sprawowania przez niego władzy rodzicielskiej i nieograniczonej pieczy nad własnymi dziećmi. Oznacza konieczność przejęcia całości reprezentacji dziecka przez drugiego rodzica.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny i powołane przepisy prawa, stwierdzić należy, że skoro w 2022 r. nieprzerwanie wykonywała Pani władzę rodzicielską, bez udziału drugiego rodzica (ojca dzieci) – tj. uczestniczyła w wychowaniu niepełnoletniej córki, troszczyła się o jej rozwój fizyczny i psychiczny, samodzielnie zabezpieczała potrzeby bytowe, zdrowotne i edukacyjne oraz zaspokajała obowiązek alimentacyjny względem pełnoletniej córki otrzymującej rentę socjalną, natomiast ojciec dzieci w konsekwencji całkowitego ubezwłasnowolnienia z mocy prawa utracił zdolność do czynności prawnych, a tym samym ustała jego władza rodzicielska wobec niepełnoletniej córki, oraz jeżeli Wnioskodawczyni i Jej córki w 2022 r. nie uzyskały przychodów/dochodów, do których zastosowanie mają przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem najmu prywatnego i nie podlegali opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych, to uznać należy, że spełnia Pani warunki określone w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym przysługuje Pani prawo do skorzystania za 2022 r. z preferencyjnego rozliczenia jako osobie samotnie wychowująca niepełnoletnią córkę oraz pełnoletnią córkę otrzymującą rentę socjalną, w stosunku do której również wykonywała obowiązek alimentacyjny, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, na zasadach określonych w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.

ULGI I ODLICZENIA

ULGA NA DZIECKO

Prowadzę działalność gospodarczą. Wychowuję z mężem jednego syna. Nasz dochód pozwala na skorzystanie z ulgi na dziecko. Syn ma 22 lata, studiuje i w trakcie wakacji pracował dorywczo za granicą. Czy dochód uzyskany za granicą wliczamy do dochodu syna obliczanego na potrzeby ulgi na dziecko?

Tak, obliczając dochód pełnoletniego, uczącego się dziecka, należy brać pod uwagę dochody opodatkowane nie tylko w Polsce, lecz także za granicą.

Rodzice wychowujący pełnoletnie, uczące się dziecko mają prawo do ulgi na dziecko, pod warunkiem że uzyskało ono w roku podatkowym:

1) dochody, z wyjątkiem renty rodzinnej, podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b ustawy o PIT lub

2) przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152 ustawy o PIT (są to przychody objęte ulgą dla młodych i ulgą na powrót)

– w łącznej wysokości nieprzekraczającej 12-krotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie o rencie socjalnej, w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego; limit obowiązujący w rozliczeniu za 2023 r. to 19 061,28 zł (art. 27f ust. 6 w zw. z art. 6 ust. 4c ustawy o PIT).

Przepisy ustawy o PIT przewidują dwie metody opodatkowania dochodów osiągniętych za granicą:

  • metodę wyłączenia z progresją – w Polsce zwalnia się z opodatkowania dochód osiągnięty w innym państwie, jednak dla ustalenia podatku należnego od dochodu osiągniętego w Polsce stosuje się stopę podatku obliczoną dla całego dochodu, tj. łącznie z dochodem osiągniętym w innym państwie; metoda ta ma zastosowanie w przypadku dochodów zwolnionych na podstawie stosowanej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania;
  • metodę proporcjonalnego odliczenia podatku zapłaconego za granicą – w Polsce podatek zapłacony za granicą podlega odliczeniu od podatku obliczonego od łącznych dochodów uzyskanych w roku podatkowym, tj. dochodów osiągniętych w Polsce i za granicą; odliczenie to nie może przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w obcym państwie; metoda ta ma zastosowanie do dochodów, co do których umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania nie nakazuje stosować metody wyłączenia z progresją, oraz do dochodów podatników, którzy – mając miejsce zamieszkania w Polsce – uzyskują dochody wyłącznie poza Polską, a dochody te nie są zwolnione z opodatkowania na podstawie stosowanej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub Polska z danym krajem nie zawarła takiej umowy.

Powyższe metody są regulowane w art. 27 ust. 8 i 9 ustawy o PIT. To powoduje, że zagraniczne dochody są dochodami podlegającymi opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 ustawy o PIT. Z tego powodu należy je uwzględniać, obliczając dochód pełnoletniego, uczącego się dziecka na potrzeby ulgi na dziecko. Takie stanowisko potwierdził również dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 26 lipca 2022 r., nr 0114-KDIP2-1.4011.361.2022.3.MR, w której stwierdził, że: „(…) w prawie podatkowym występują dwie metody pozwalające na uniknięcie podwójnego opodatkowania: metoda wyłączenia z progresją oraz metoda proporcjonalnego odliczenia. Niewątpliwie obie z ww. metod są uregulowane w art. 27 ww. ustawy, a zatem zagraniczne dochody podlegają opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27. Gdyby bowiem nie postanowienia wymienionych przepisów, dochody uzyskane za granicą mogłyby podlegać podwójnemu opodatkowaniu. (…)

Z tego też powodu należy uznać, że art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obejmuje zarówno dochody uzyskane w Polsce, jak i za granicą (i to bez względu na to, jaka metoda unikania podwójnego opodatkowania ma do nich zastosowanie)”.

Prowadzę działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych. Moja żona pracuje na etacie. Wychowujemy jedną córkę (7 lat). Nasz łączny dochód za 2023 r. wyniósł 127 000 zł, czyli przekracza 112 000 zł. Ja jednak mam do odliczenia stratę z działalności. Jeżeli ją odliczę, to nasz dochód nie przekroczy 112 000 zł. Czy w takiej sytuacji możemy skorzystać z ulgi na dziecko?

Podatnik wraz z żoną nie mogą skorzystać z ulgi na dziecko w rozliczeniu za 2023 r.

Podatnik, który pozostaje w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy i wychowuje jedno dziecko, może skorzystać z ulgi na dziecko, jeżeli jego dochody i dochody małżonka nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł (art. 27f ust. 2 ustawy o PIT). Chodzi tu o dochód, do którego zastosowanie mają zasady opodatkowania określone w art. 27, 30b i 30c ustawy o PIT, a więc m.in. dochód opodatkowany według skali podatkowej. Z pytania wynika, że w 2023 r. dochód opodatkowany według skali podatkowej osiągnęli zarówno podatnik, jak i jego żona. W art. 27f ust. 2a ustawy o PIT w sposób szczególny określono sposób ustalania dochodu na potrzeby ulgi na dziecko. Dochód ten można obniżyć wyłącznie o składki na ubezpieczenia społeczne. Dochodu tego nie można natomiast pomniejszać o straty z prowadzonej działalności gospodarczej. To oznacza, że podatnik obliczając dochód na potrzeby ulgi na dziecko za 2023 r., nie może od niego odliczyć straty z działalności poniesionej w poprzednich latach. Ponieważ dochód podatnika i małżonki za 2023 r. wynosi 127 000 zł, a więc przekroczył limit 112 000 zł, to nie może on wraz z żoną skorzystać z ulgi na dziecko w rozliczeniu za 2023 r.

Prowadzę działalność opodatkowaną według skali podatkowej. Mój mąż od początku 2023 r. pracuje za granicą. Jego dochody nie są opodatkowane w Polsce. Wychowujemy jedno dziecko. Mój dochód nie przekracza 112 000 zł. Czy możemy skorzystać z ulgi na dziecko?

Zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy o PIT podatnik, który pozostaje w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy i wychowuje jedno dziecko, może skorzystać z ulgi na dziecko, jeżeli jego roczne dochody łącznie z dochodami małżonka nie przekroczyły kwoty 112 000 zł. Chodzi tu o dochód, do którego zastosowanie mają zasady opodatkowania określone m.in. w art. 27 ustawy o PIT (art. 27f ust. 2a ustawy o PIT). W art. 27 ustawy o PIT uregulowano zaś m.in. sposób opodatkowania dochodów uzyskanych za granicą, tj. metodę wyłączenia z progresją oraz metodę proporcjonalnego odliczenia (art. 27 ust. 8 i 9 ustawy o PIT). To oznacza, że przy określaniu wysokości dochodów rodziców na potrzeby ulgi na dziecko należy uwzględniać dochody zarówno uzyskane w Polsce, jak i za granicą (bez względu na metodę unikania podwójnego opodatkowania, która ma do nich zastosowanie). Takie stanowisko potwierdził dyrektor KIS w interpretacji indywidulanej z 16 listopada 2023 r., nr 0115-KDIT2.4011.427.2023.2.KC, stwierdzając, że: „Jednakże okoliczność, że jeden z małżonków nie uzyskał dochodów podlegających opodatkowaniu w Polsce lub małżonkowie nie rozliczają się wspólnie z uzyskanych dochodów, nie może mieć wpływu na sposób ustalania dla celów ulgi prorodzinnej łącznego dochodu, który małżonkowie osiągnęli w roku podatkowym.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, stwierdzić należy, że ustalając prawo do dokonania odliczenia w ramach ulgi prorodzinnej wynikającej z art. 27f ustawy o podatku dochodowym w przypadku, gdy jeden z małżonków uzyskał dochody tylko w Polsce, a drugi małżonek uzyskał dochody w Niemczech, dochody zagraniczne uwzględnia się do ustalenia wysokości limitu dochodów obowiązującego podatnika, który chce skorzystać z ulgi prorodzinnej. Zasada ta wynika bowiem wprost z art. 27f ust. 2 pkt 1 i ust. 2a w związku z art. 27 ust. 8 ww. ustawy.

W konsekwencji gdy dochody Pani i Pani małżonka przekroczyły limit określony w 27f ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to w sytuacji posiadania jednego dziecka ulga prorodzinna Pani nie przysługuje”.

Z pytania wynika, że dochód podatniczki nie przekroczył w 2023 r. 112 000 zł. Jeżeli po zsumowaniu z dochodami męża nadal tak będzie, małżeństwo może skorzystać z ulgi na dziecko w rozliczeniu za 2023 r. W takim przypadku przysługuje im odliczenie od podatku w wysokości 1112,04 zł. Ulgę tę rozlicza się w załączniku PIT/O. W rozliczeniu za 2023 r. obowiązuje wersja 28 tego formularza. W tej wersji do wykazania ulgi na dziecko są przeznaczone pozycje 48–50 oraz część E. Jeżeli po zsumowaniu dochodów podatniczki i jej męża przekroczą one limit 112 000 zł, to w rozliczeniu za 2023 r. nie będą mogli skorzystać z ulgi na dziecko.

ULGA REHABILITACYJNA

W 2023 r. rozpocząłem działalność opodatkowaną podatkiem liniowym. Wcześniej pracowałem na etacie. Ponieważ wychowuję niepełnosprawnego syna, to korzystałem z ulgi rehabilitacyjnej. Syn nie uzyskał w 2023 r. żadnych dochodów. Czy mogę skorzystać z tej ulgi również za 2023 r.?

Podatnik nie może skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej w zeznaniu za 2023 r.

Z ulgi rehabilitacyjnej może skorzystać albo osoba niepełnosprawna, albo osoba, na której utrzymaniu znajduje się osoba niepełnosprawna. W tym drugim przypadku chodzi o podatników, na których utrzymaniu pozostają następujące osoby niepełnosprawne: osoby będące w stosunku do podatnika lub jego małżonka osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1774; ost.zm Dz.U. z 2023 r. poz. 1843) – do grupy tej zalicza się małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów – lub dziecko obce przyjęte na wychowanie przez podatnika lub jego małżonka – jeżeli dochody tych osób niepełnosprawnych nie przekraczały 12-krotności kwoty renty socjalnej obowiązującej w grudniu danego roku podatkowego (przy czym do dochodów tych nie wlicza się m.in. alimentów) – art. 26 ust. 7e ustawy o PIT. Z pytania wynika, że podatnik ma na utrzymaniu niepełnosprawnego syna i w związku z tym w poprzednich latach korzystał z ulgi rehabilitacyjnej. Niestety nie będzie mógł tego zrobić w zeznaniu za 2023 r. Prawo do ulgi rehabilitacyjnej przysługuje bowiem tylko osobom osiągającym dochody opodatkowane według skali podatkowej albo przychody opodatkowane ryczałtem ewidencjonowanym (art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT i art. 11 ust. 1 ustawy o ryczałcie). Ponieważ podatnik wybrał opodatkowanie dochodów uzyskiwanych z prowadzonej działalności podatkiem liniowym, to utracił tym samym prawo do ulgi rehabilitacyjnej w związku z wychowywaniem niepełnosprawnego syna.

Prowadzę niewielką działalność gospodarczą opodatkowaną według skali podatkowej. Sam jestem niepełnosprawny i mam na utrzymaniu niepełnosprawne dziecko. W 2023 r. kupiłem samochód osobowy. Czy to prawda, że mogę odliczyć wydatki na samochód w podwójnym limicie, czyli zamiast 2280 zł odliczę 4560 zł?

Podatnikowi, który jest osobą niepełnosprawną i który ma na utrzymaniu taką osobę, przysługuje tylko jeden limit z tytułu odliczenia wydatków związanych z używaniem samochodu osobowego. To oznacza, że taki podatnik może odliczyć tego rodzaju wydatki tylko do kwoty 2280 zł rocznie, a nie 4560 zł.

W ramach ulgi rehabilitacyjnej odliczeniu od dochodu opodatkowanego według skali podatkowej albo od przychodu opodatkowanego ryczałtem ewidencjonowanym podlegają wydatki poniesione na używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną albo dziecko niepełnosprawne, które nie ukończyło 16. roku życia – w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2280 zł (art. 26 ust. 1 pkt 6 i ust. 7a pkt 14 ustawy o PIT oraz art. 11 ust. 1 ustawy o ryczałcie). Wśród podatników pojawiają się wątpliwości dotyczące zasad ustalania wysokości przysługującego odliczenia, gdy np. osoba niepełnosprawna ma na utrzymaniu inną osobę niepełnosprawną. Organy podatkowe konsekwentnie stoją na stanowisku, że podatnikowi przysługuje jeden limit z tytułu odliczenia wydatków związanych z używaniem samochodu osobowego, a więc 2280 zł rocznie, nawet jeżeli ma on na utrzymaniu jedną, dwie czy więcej osób niepełnosprawnych i sam jest niepełnosprawny. Takie stanowisko dyrektor KIS zajął m.in. w interpretacji indywidualnej z 2 grudnia 2022 r., nr 0115-KDWT.4011.947.2022.1.BK. Czytamy w niej, że: „(…) jako osoba niepełnosprawna, mająca na utrzymaniu dziecko niepełnosprawne, może Pani odliczyć wydatki z tytułu używania samochodu osobowego będącego Pani współwłasnością – do kwoty 2280 zł. Podkreślenia wymaga, że przysługuje Pani jeden limit z tytułu odliczenia wydatków związanych z używaniem samochodu osobowego, nawet jeżeli ma Pani na utrzymaniu inną osobę niepełnosprawną i sama jest osobą niepełnosprawną”.

Prowadzę działalność opodatkowaną na zasadach ogólnych. Od 2022 r. choruję na cukrzycę. Mam orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Pod koniec 2023 r. kupiłem pompę insulinową. Czy mogę ten wydatek rozliczyć w ramach ulgi rehabilitacyjnej?

Tak, podatnik może odliczyć w zeznaniu za 2023 r. w ramach ulgi rehabilitacyjnej wydatek, jaki poniósł na zakup pompy insulinowej.

Prawo do ulgi rehabilitacyjnej przysługuje osobom niepełnosprawnym osiągającym dochody opodatkowane według skali podatkowej albo przychody opodatkowane ryczałtem (art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT i art. 11 ust. 1 ustawy o ryczałcie). Z pytania wynika, że podatnik ma orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności oraz uzyskuje dochody opodatkowane według skali podatkowej. Jest zatem podmiotem uprawnionym do ulgi rehabilitacyjnej.

Do wydatków podlegających odliczeniu w ramach ulgi rehabilitacyjnej należą m.in. wydatki poniesione na zakup indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego (art. 26 ust. 1 pkt 6 i ust. 7a pkt 3 ustawy o PIT). Określenie „indywidualny sprzęt, urządzenia i narzędzia techniczne niezbędne w rehabilitacji” oznacza, że do grupy tej zalicza się wyłącznie urządzenia, narzędzia techniczne i sprzęt o indywidualnym charakterze, niezbędne w rehabilitacji osoby niepełnosprawnej i ułatwiające tej osobie wykonywanie czynności życiowych, których utrudnienie wykonywania wynika z niepełnosprawności. Do takiego sprzętu należy z całą pewnością pompa insulinowa, gdyż jest to urządzenie, które ułatwia wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności podatnika. Podatnik ma zatem prawo rozliczyć ten wydatek w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Ulgę tę rozlicza się w załączniku PIT/O. W rozliczeniu za 2023 r. obowiązuje wersja 28 tego formularza. W tej wersji do wykazania ulgi rehabilitacyjnej są przeznaczone pozycje 23 (podatnik) i 24 (małżonek).

Prawo do odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej wydatków poniesionych na zakup pompy insulinowej potwierdza też dyrektor KIS w wydawanych przez siebie interpretacjach indywidulanych. W interpretacji indywidualnej z 19 grudnia 2023 r., nr 0112-KDIL2-1.4011.815.2023.2.AK, stwierdził np., że: „(…) wydatki poniesione przez Pana na zakup pompy insulinowej i systemu do ciągłego monitorowania glikemii (sensorów i transmitera) stanowią wydatki związane z ułatwieniem wykonywania przez Pana czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, mieszczące się w dyspozycji art. 26 ust. 7a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podsumowując, wobec tego, że we wniosku wykazał Pan związek poniesionych przez Pana wydatków z Pana niepełnosprawnością – ww. sprzęt ułatwia Panu wykonywanie czynności życiowych stosownie do potrzeb wynikających z Pana niepełnosprawności, jak również pomiędzy rodzajem przedmiotów, o których mowa we wniosku, a rodzajem Pana niepełnosprawności istnieje ścisły związek – to wydatki te będzie mógł Pan odliczyć w zeznaniu rocznym za 2023 r. od dochodu w ramach ulgi rehabilitacyjnej na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 6 w związku z art. 26 ust. 7a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.

ULGA TERMOMODERNIZACYJNA

Prowadzę działalność gospodarczą opodatkowaną według skali podatkowej. W 2023 r. w domu, w którym mieszkam, zamontowałem klimatyzator z funkcją grzania. Czy mogę odliczyć ten wydatek w ramach ulgi termo modernizacyjnej?

Podatnik nie może odliczyć w ramach ulgi termomodernizacyjnej wydatku poniesionego na zakup klimatyzatora z funkcją grzania.

Przez lata organy podatkowe przyznawały podatnikom prawo do odliczania w ramach ulgi termomodernizacyjnej wydatków poniesionych na zakup klimatyzatora z funkcją grzania. Niestety 30 marca 2023 r. minister finansów wydał nowe objaśnienia podatkowe dotyczące ulgi termomodernizacyjnej, w których stwierdził, że tego rodzaju wydatki nie podlegają odliczeniu. Na skutek tego szef Krajowej Administracji Skarbowej zaczął wydawać interpretacje zmieniające, w których kwestionuje dotychczasowe stanowisko prezentowane przez dyrektora KIS, który przyznawał podatnikom prawo do odliczenia w ramach ulgi termomodernizacyjnej wydatków poniesionych na zakup klimatyzatora z funkcją grzania. Przykładem takiej interpretacji zmieniającej szefa KAS jest interpretacja z 21 czerwca 2023 r., nr DOP3.8222.99.2023.HTCE, zmieniająca interpretację indywidulaną wydaną przez dyrektora KIS 15 czerwca 2020 r., nr 0114-KDIP3-2.4011.226.2020.2.JK2. Szef KAS stwierdził w niej, że: „zgodnie z Objaśnieniami podatkowymi z 30 marca 2023 r. «Formy wsparcia przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w podatku dochodowym od osób fizycznych» wydatki na zakup i montaż klimatyzatora z funkcją grzania nie uprawniają podatnika do skorzystania z ulgi termomodernizacyjnej.

Odliczeniu mogą podlegać wyłącznie wydatki, które zostały uwzględnione w powołanym rozporządzeniu ministra inwestycji i rozwoju z dnia 21 grudnia 2018 r. w sprawie określenia wykazu rodzajów materiałów, urządzeń i usług związanych z realizacją przedsięwzięć termomodernizacyjnych i zostały poniesione w związku z realizacją konkretnego przedsięwzięcia termomodernizacyjnego. Katalog tych wydatków nie uwzględnia jednak wydatków na zakup i montaż klimatyzatora z funkcją grzania.

W związku z powyższym, nie ma Pan możliwości odliczenia w ramach ulgi termomodernizacyjnej wydatków poniesionych w 2020 r. na zakup i montaż klimatyzatora z funkcją grzania”.

Zatem mimo że podatnik prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną według skali podatkowej, a więc uzyskuje dochody, które uprawniają go do korzystania z ulgi termomodernizacyjnej, to nie powinien z niej skorzystać w odniesieniu do wydatków, jakie poniósł na zakup i montaż klimatyzatora z funkcją grzania. Jeżeli tak postąpi, to narazi się na wejście w spór z organem podatkowym w przypadku ewentualnej kontroli podatkowej.

Prowadzę działalność gospodarczą opodatkowaną skalą podatkową. Jestem właścicielem domu jedno rodzinnego. W 2023 r. kupiłem agregat prądotwórczy, który jest wykorzystywany do obsługi pompy ciepła, którą nabyłem w 2022 r. Czy zakup agregatu mogę odliczyć w ramach ulgi termomodernizacyjnej?

Nie, podatnik nie może rozliczyć w ramach ulgi termomodernizacyjnej wydatku poniesionego na zakup agregatu prądotwórczego do pompy ciepła.

Z ulgi termomodernizacyjnej mogą korzystać podatnicy opłacający podatek według skali podatkowej, podatek liniowy i ryczałt ewidencjonowany, będący właścicielami lub współwłaścicielami jednorodzinnych budynków mieszkalnych, ponoszący wydatki na realizację przedsięwzięć termomodernizacyjnych (art. 26h ust. 1 ustawy o PIT). Z pytania wynika, że podatnik prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną skalą podatkową, a więc osiąga dochody uprawniające do korzystania z ulgi termomodernizacyjnej. Jest również właścicielem domu jednorodzinnego.

Limit odliczenia z tytułu ulgi termomodernizacyjnej wynosi 53 000 zł łącznie w odniesieniu do wszystkich realizowanych przedsięwzięć termomodernizacyjnych w poszczególnych budynkach, których podatnik jest właścicielem lub współwłaścicielem. Dla podatników pozostających w związku małżeńskim limit ten dotyczy każdego z małżonków odrębnie, czyli każdemu z nich przysługuje odliczenie w maksymalnej wysokości 53 000 zł.

Rodzaje wydatków, jakie podlegają odliczeniu w ramach ulgi termomodernizacyjnej, zostały wymienione w załączniku do rozporządzenia ministra inwestycji i rozwoju z 21 grudnia 2018 r. w sprawie określenia wykazu rodzajów materiałów budowlanych, urządzeń i usług związanych z realizacją przedsięwzięć termomodernizacyjnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 273). Należą do nich m.in. pompa ciepła wraz z osprzętem. Agregatu prądotwórczego nie można uznać za osprzęt pompy ciepła. Jest to urządzenie działające samodzielnie, które może zapewniać prąd również innym sprzętom znajdującym się w domu podatnika. Agregaty prądotwórcze nie zostały także samodzielnie wymienione w katalogu wydatków podlegających odliczeniu w ramach ulgi termomodernizacyjnej. Z tego powodu podatnik nie może wydatku poniesionego na zakup agregatu prądotwórczego odliczyć w ramach tej ulgi. Takie stanowisko zajmują również organy podatkowe. W interpretacji indywidualnej z 13 listopada 2023 r., nr 0115-KDIT3.4011.570.2023.2.DP, dyrektor KIS stwierdził, że: „Zaznaczam, że nie każdy wydatek podlega odliczeniu w ramach ulgi termomodernizacyjnej, o której mowa w art. 26h ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Do odliczenia uprawnia tylko ten wydatek, który został wymieniony w rozporządzeniu Ministra Inwestycji i Rozwoju w sprawie określenia wykazu rodzajów materiałów budowlanych, urządzeń i usług związanych z realizacją przedsięwzięć termomodernizacyjnych.

W konsekwencji stwierdzam, że wydatek poniesiony na zakup agregatu prądotwórczego nie mieści się w katalogu, który zawarty został w rozporządzeniu Ministra Inwestycji i Rozwoju z 21 grudnia 2018 r. Agregat prądotwórczy jest urządzeniem, które może działać jako samodzielne awaryjne zasilanie domu lub źródło energii dla sprzętów wymagających dużej mocy. Nie jest więc materiałem budowlanym czy też osprzętem. Zatem wydatku na zakup agregatu prądotwórczego nie może Pani odliczyć w ramach ulgi wskazanej w art. 26h ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.

ULGA DLA RODZIN 4 PLUS

Prowadzę działalność opodatkowaną według skali podatkowej. Moje dzieci mają trzy, pięć i siedem lat. W listopadzie 2023 r. urodziło mi się czwarte dziecko. Czy mam prawo do ulgi dla rodzin 4 plus? Czy warunek posiadania czwórki dzieci dotyczy całego roku podatkowego?

Podatnik może skorzystać z ulgi dla rodzin 4 plus. Warunek posiadania czwórki dzieci nie dotyczy całego roku podatkowego.

Ulga dla rodzin 4 plus wynosi 85 529 zł w skali roku podatkowego i obejmuje m.in. przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowane:

  • według skali podatkowej,
  • podatkiem liniowym,
  • ryczałtem ewidencjonowanym,
  • na podstawie art. 30ca ustawy o PIT,

– osiągnięte przez podatnika, który w roku podatkowym w stosunku do co najmniej czworga dzieci wykonywał władzę rodzicielską, pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało, lub sprawował funkcję rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą, a w przypadku pełnoletnich uczących się dzieci – wykonywał ciążący na nim obowiązek alimentacyjny albo sprawował funkcję rodziny zastępczej (art. 21 ust. 1 pkt 153 ustawy o PIT).

Uwaga! Przy jednoczesnym korzystaniu z ulgi dla rodzin 4 plus oraz takich ulg, jak zerowy PIT dla młodych, ulga na powrót czy ulga dla aktywnych seniorów, suma przychodów zwolnionych z PIT nie może przekroczyć w roku podatkowym 85 528 zł, mimo że dla każdego z tych zwolnień limit wynosi 85 528 zł.

Zgodnie z art. 21 ust. 39 ustawy o PIT przy obliczaniu kwoty przychodów podlegających uldze dla rodzin 4 plus nie uwzględnia się przychodów:

  • podlegających opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym,
  • zwolnionych od podatku dochodowego,
  • od których, na podstawie ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383), zaniechano poboru podatku.

Z pytania wynika, że podatnik osiąga przychody z działalności gospodarczej opodatkowanej według skali podatkowej. Uzyskuje zatem dochody objęte ulgą dla rodzin 4 plus.

Ulga dla rodzin 4 plus dotyczy osób, które sprawowały funkcje rodzicielskie w stosunku do m.in. dzieci małoletnich. Z pytania wynika, że podatnik miał trójkę takich dzieci, a w listopadzie 2023 r. urodziło mu się czwarte dziecko. Z przepisów regulujących ulgę dla rodzin 4 plus nie wynika, aby warunek posiadania czworga dzieci musiał być spełniony przez cały rok podatkowy. W związku z tym są do niej uprawnieni rodzice, którym czwarte dziecko urodziło się w trakcie roku podatkowego, nawet gdy miało to miejsce 31 grudnia. Takie stanowisko potwierdza również dyrektor KIS. W interpretacji indywidualnej z 17 sierpnia 2023 r., nr 0115-KDIT2.4011.363.2023.1.ENB, stwierdził, że: „Co istotne, aby skorzystać z ulgi dla rodzin 4 plus, warunek posiadania czworga dzieci nie musi być spełniony przez cały rok podatkowy. W sytuacji gdy np. czwarte dziecko urodziło się w trakcie danego roku, to podatnik składając zeznanie za ten rok (mimo że przez cały rok podatkowy nie był rodzicem czworga dzieci), może skorzystać z ulgi.

(…) uznać należy, że skoro posiada Pan z poprzedniego małżeństwa troje małoletnich dzieci, które nie uzyskują dochodów i w odniesieniu do których wykonuje Pan władzę rodzicielską, to w sytuacji gdy w grudniu 2023 r. urodzi się Panu czwarte dziecko, wobec którego również będzie wykonywał Pan władzę rodzicielską, to będzie Pan uprawniony do zastosowania ulgi dla rodzin 4 plus na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 153 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.

W 2023 r. rozpocząłem prowadzenie działalności gospodarczej, opodatkowanej różnymi stawkami ryczałtu. Mam prawo do ulgi dla rodzin 4 plus. Czy w zeznaniu PIT-28 za 2023 r. mam stosować tę ulgę do dowolnie wybranych przez siebie przychodów, czy może mam ją jakoś przypisać do przychodów objętych poszczególnymi stawkami ryczałtu? Jak powinienem ją rozliczyć w takim przypadku?

Ulga dla rodzin 4 plus wynosi 85 529 zł w skali roku podatkowego i obejmuje m.in. przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowanej ryczałtem ewidencjonowanym osiągnięte przez podatnika, który w roku podatkowym w stosunku do co najmniej czworga dzieci wykonywał władzę rodzicielską, pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało, lub sprawował funkcję rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą, a w przypadku pełnoletnich uczących się dzieci – wykonywał ciążący na nim obowiązek alimentacyjny albo sprawował funkcję rodziny zastępczej (art. 21 ust. 1 pkt 153 ustawy o PIT).

To, że podatnik uzyskiwał w roku podatkowym przychody opodatkowane różnymi stawkami ryczałtu ewidencjonowanego, pozostaje bez znaczenia dla skorzystania z ulgi dla rodzin 4 plus. Przychody objęte tą ulgą podatnik wykazuje bowiem jedną kwotą w jednej pozycji zeznania PIT-28. W rozliczeniu za 2023 r. obowiązuje wersja 23 tego formularza, w której do wykazania kwoty ulgi dla rodzin 4 plus jest przeznaczona pozycja 22. O zamiarze skorzystania z ulgi dla rodzin 4 plus podatnik informuje w poz. 21.

ULGA MIESZKANIOWA

W 2023 r. sprzedałam mieszkanie odziedziczone po rodzicach. Środki uzyskane z tej sprzedaży przeznaczyłam na spłatę udziału byłego męża w domu, który kiedyś do nas należał i który został mi przyznany na podstawie ugody sądowej zawartej po rozwodzie. Zostałam w niej zobligowana do wykupienia udziałów byłego męża w tej nieruchomości. Obecnie sama zamieszkuję w tym domu. Czy w takim przypadku mogę skorzystać z ulgi mieszkaniowej?

Przez lata organy podatkowe odmawiały podatnikom przeznaczającym środki uzyskane ze zbycia nieruchomości należących do ich majątku odrębnego na spłatę udziału byłego małżonka w nieruchomości otrzymanej przez nich w wyniku rozwodu prawa do korzystania z ulgi mieszkaniowej, o której mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT. W ostatnim czasie organy podatkowe zaczęły zmieniać swoje stanowisko na korzyść podatników. W interpretacjach zmieniających wydawanych przez szefa KAS w takich sprawach zajmuje on stanowisko, że spłata dokonana na rzecz byłego współmałżonka – w związku z przyznaniem podatnikowi w wyniku rozwodu na własność nieruchomości, która znajdowała się we wspólności małżeńskiej – może być uznana za wydatek na własne cele mieszkaniowe. Jest to wydatek, o którym mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 w związku z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT. Tym samym szef KAS przyznaje takim podatnikom prawo do korzystania z ulgi mieszkaniowej. Takie stanowisko zajął on m.in. w interpretacji zmieniającej z 18 września 2023 r., nr DOP3.8222.137.2023.EILK. Stwierdził w niej, że: „(…) może Pani skorzystać ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy PIT w związku z wydatkowaniem przychodu uzyskanego z odpłatnego zbycia nieruchomości (dokonanego przez upływem pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie), na spłatę udziału należącego do Pani byłego męża w budynku mieszkalnym, do którego nabyła Pani prawo własności w wyniku podziału majątku wspólnego i w którym zamierza Pani realizować własne cele mieszkaniowe”.

Jeżeli zatem podatniczka przeznaczyła środki ze sprzedaży mieszkania odziedziczonego po rodzicach na spłatę udziału byłego męża w domu, który kiedyś do nich należał i który został jej przyznany na podstawie ugody sądowej zawartej po rozwodzie, to ma prawo do skorzystania z ulgi mieszkaniowej w rozliczeniu za 2023 r. Do rozliczenia przychodów ze zbycia nieruchomości jest przeznaczone zeznanie PIT-39. W rozliczeniu za 2023 r. obowiązuje wersja 12 tego formularza.

DAROWIZNY NA CELE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO

Prowadzę działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym. W 2023 r. przekazałem na rzecz szkoły mojej córki (pięcioletnie technikum) 10 laptopów. Czy mogę tę darowiznę odliczyć od dochodu?

Podatnik opodatkowany podatkiem liniowym może odliczyć od dochodu darowizny na cele kształcenia zawodowego (art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. d i art. 30c ust. 2 pkt 4 ustawy o PIT). Odliczeniu podlegają darowizny przekazane w formie materiałów dydaktycznych lub środków trwałych, z wyjątkiem materiałów dydaktycznych lub środków trwałych, które:

  • nie są kompletne,
  • nie są zdatne do użytku,
  • są starsze niż 12 lat (art. 26 ust. 6ea ustawy o PIT).

Odliczeniu podlegają darowizny przekazane m.in. publicznym szkołom prowadzącym kształcenie zawodowe, w tym pięcioletnim technikom.

Podatnik może odliczyć wartość przekazanej darowizny, nie więcej jednak niż 6 proc. dochodu. Przy czym należy pamiętać, że limit ten jest wspólny z odliczeniami z tytułu darowizn przekazywanych m.in. na cele pożytku publicznego czy kultu religijnego. Jeżeli przedmiotem darowizny są towary opodatkowane VAT, za kwotę darowizny uważa się wartość towaru plus VAT – w części przekraczającej kwotę podatku naliczonego, którą podatnik ma prawo odliczyć zgodnie z przepisami o VAT z tytułu dokonania tej darowizny.

W zeznaniu rocznym podatnik powinien wykazać:

  • kwotę przekazanej darowizny,
  • kwotę odliczanej darowizny oraz
  • dane pozwalające na identyfikację obdarowanego.

Darowiznę należy także udokumentować dowodem, z którego wynikają dane identyfikujące darczyńcę oraz wartość przekazanej darowizny wraz z oświadczeniem obdarowanego o jej przyjęciu (art. 26 ust. 7 pkt 2 ustawy o PIT).

Jeżeli przekazana przez podatnika darowizna spełnia omówione wyżej warunki, to może on ją odliczyć w zeznaniu podatkowym za 2023 r. Darowizny na cele kształcenia zawodowego odlicza w załączniku PIT/O. W rozliczeniu za 2023 r. obowiązuje wersja 28 tego formularza. W tej wersji do wykazania darowizn na cele kształcenia zawodowego są przeznaczone pozycje 17 i 18.

BRAK PRZYCHODÓW W TRAKCIE ROKU

W listopadzie 2023 r. rozpocząłem prowadzenie działalności gospodarczej opodatkowanej na zasadach ogólnych. Nie uzyskałem z niej żadnych przychodów. Nie poniosłem też żadnych kosztów. W 2023 r. nie osiągnąłem również żadnych innych dochodów. Czy w takim przypadku mam obowiązek złożyć PIT-36 za 2023 r.?

Tak, podatnik musi złożyć „zerowy” PIT-36 za 2023 r. wraz z „zerowym” załącznikiem PIT/B.

Zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy o PIT od 15 lutego do 30 kwietnia r. następującego po roku podatkowym podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznania roczne o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym. Jednocześnie żaden przepis ustawy o PIT nie przewiduje zwolnienia z obowiązku złożenia zeznania rocznego. W związku z tym należy uznać, że obowiązek dokonania rozliczenia rocznego dotyczy nie tylko podatników, którzy osiągnęli przychody, lecz także tych, którzy prowadząc w danym roku podatkowym działalność gospodarczą, nie osiągnęli z niej żadnego przychodu ani nie ponieśli żadnych kosztów. Tacy podatnicy muszą złożyć „zerowe” zeznanie roczne.

Obowiązek złożenia „zerowego” zeznania rocznego potwierdzają również organy podatkowe. W interpretacji indywidualnej z 10 lutego 2023 r., nr 0113-KDIPT2-3.4011.892.2022.3.RR, dyrektor KIS stwierdził np., że: „(…) pomimo, iż nie osiągnęła Pani dochodu ani straty z działalności gospodarczej, jest Pani obowiązana złożyć zeznania podatkowe za lata 2017‒2021”.

Przez część 2023 r. byłem opodatkowany ryczałtem ewidencjonowanym. Nie osiągnąłem z tej działalności żadnych przychodów. Z innych źródeł też nie miałem żadnych przychodów. Czy muszę złożyć PIT-28 za ten rok?

Tak, podatnik musi złożyć „zerowy” PIT-28 za 2023 r.

Podatnik musi złożyć zeznanie roczne o wysokości uzyskanego przychodu, wysokości dokonanych odliczeń i należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, czyli zeznanie PIT-28. Należy to zrobić od 15 lutego do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym (art. 21 ust. 2 ustawy o ryczałcie). Żaden przepis ustawy o ryczałcie nie przewiduje zwolnienia podatnika z obowiązku złożenia zeznania rocznego. Z tego powodu należy uznać, że obowiązek dokonania rozliczenia rocznego dotyczy nie tylko podatników, którzy osiągnęli przychody opodatkowane ryczałtem ewidencjonowanym, lecz także tych, którzy prowadząc w danym roku podatkowym działalność gospodarczą, nie osiągnęli z niej żadnego przychodu. Tacy podatnicy muszą złożyć „zerowe” zeznanie roczne.

STRATY Z LAT UBIEGŁYCH

Prowadzę działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych. Zarówno 2021 r., jak i 2022 r. zakończyłem stratami. Rok 2023 kończę na plusie. Czy straty z lat ubiegłych mogę odliczyć w zeznaniu za 2023 r.?

Tak, podatnik może w zeznaniu za 2023 r. odliczyć straty z lat ubiegłych.

Zgodnie z art. 9 ust. 3 pkt 1 ustawy o PIT podatnik, który prowadzi działalność gospodarczą, może odliczyć od dochodu uzyskanego z działalności gospodarczej straty poniesione z tej działalności. Podatnik może to zrobić na dwa sposoby. Pierwszy z nich polega na odliczeniu straty w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, przy czym wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50 proc. kwoty straty. Jeżeli dochód podatnika na to pozwala, może odliczyć kilka strat poniesionych w poprzednich latach. przykład 5

Przykład 5

W kolejnych latach podatkowych

Podatnik od 2021 r. prowadzi działalność gospodarczą. W 2021 r. poniósł stratę w wysokości 6000 zł, w 2022 r. strata wyniosła zaś 2000 zł. Za 2023 r. podatnik osiągnął dochód wynoszący 73 000 zł. Dochód w tej wysokości pozwala mu odliczyć zarówno stratę z 2021 r., jak i z 2022 r., a dokładnie po 50 proc. każdej z tych strat. To oznacza, że za 2023 r. podatnik odliczy 3000 zł (6000 zł × 50 proc.) tytułem straty z 2021 r. i 1000 zł (2000 zł × 50 proc.) tytułem straty z 2022 r. W sumie tytułem strat odliczy 4000 zł (3000 zł + 1000 zł). Pozostałą część straty za:

• 2021 r. podatnik będzie mógł odliczyć od dochodów za 2024 r., 2025 r. lub 2026 r.,

• 2022 r. podatnik będzie mógł odliczyć od dochodów za 2024 r., 2025 r., 2026 r. lub 2027 r.

Drugi ze sposobów pozwala podatnikowi obniżyć jednorazowo dochód w jednym z najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu lat podatkowych o kwotę nieprzekraczającą 5 000 000 zł. Jeżeli poniesiona strata jest wyższa niż 5 000 000 zł, to nieodliczona kwota podlega rozliczeniu w pozostałych latach tego pięcioletniego okresu, z tym że kwota obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50 proc. wysokości tej straty (art. 9 ust. 3 pkt 2 ustawy o PIT). przykład 6

Przykład 6

Jednorazowe odliczenie

Podatnik prowadzi działalność gospodarczą. W 2022 r. poniósł stratę w wysokości 11 500 zł. Za 2023 r. osiągnął dochód w wysokości 56 000 zł. W rozliczeniu za 2023 r. podatnik może odliczyć od razu całą stratę za 2022 r., czyli 11 500 zł.

Za 2022 r. poniosłem stratę w wysokości 23 000 zł. Byłem wtedy opodatkowany na zasadach ogólnych. Od 2023 r. przeszedłem na ryczałt ewidencjonowany. Osiągnąłem przychód w wysokości 61 000 zł. Czy w zeznaniu za 2023 r. mogę odliczyć stratę za 2022 r., skoro zmieniłem formę opodatkowania?

Tak, podatnik może w rozliczeniu za 2023 r. odliczyć stratę za 2022 r.

Podatnicy mają prawo do odliczania strat podatkowych. Ponosząc stratę z danego źródła przychodu, podatnik ma prawo odliczyć ją od dochodu z tego źródła, a więc stratę z działalności gospodarczej można odliczyć tylko od dochodu z działalności gospodarczej (art. 9 ust. 3 ustawy o PIT). Prawa do odliczenia straty nie wyklucza zmiana formy opodatkowania prowadzonej działalności gospodarczej, np. z zasad ogólnych na ryczałt ewidencjonowany.

Możliwość odliczania przez ryczałtowców strat poniesionych z działalności gospodarczej w czasie, kiedy była opodatkowana na zasadach ogólnych, wynika z art. 11 ust. 1 ustawy o ryczałcie. Na podstawie tego przepisu podatnik uzyskujący przychody wymienione w art. 6 ust. 1, 1a i 1d ustawy o ryczałcie, opłacający ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, może odliczyć od przychodów stratę, o której mowa w art. 9 ust. 3–3b ustawy o PIT, oraz wydatki określone w art. 26 ust. 1 pkt 2, 2a, 2b, 2c, 5–6a i 9, art. 26h ust. 1 oraz art. 26hb ust 1 ustawy o PIT, jeżeli nie zostały odliczone od dochodu lub nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym. Przepis ten wprost zatem wskazuje, że w przypadku ryczałtu ewidencjonowanego istnieje możliwość odliczenia straty podatkowej powstałej w poprzednich latach, kiedy podatnik prowadził działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych.

Uwaga! Zmiana formy opodatkowania prowadzonej działalności gospodarczej z zasad ogólnych na ryczałt ewidencjonowany nie powoduje utraty prawa do odliczenia straty podatkowej.

Poniesioną stratę podatnik może odliczyć na dwa sposoby, które zostały omówione w odpowiedzi na poprzednie pytanie. przykład 7

Przykład 7

Dwa sposoby do wyboru

W 2022 r. podatnik prowadził działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych. Za 2022 r. poniósł stratę w wysokości 23 000 zł. Od 2023 r. przeszedł na ryczałt ewidencjonowany. Za 2023 r. osiągnął przychód w wysokości 61 000 zł. Podatnik w zeznaniu za 2023 r. może odliczyć:

• 50 proc. straty z 2022 r., czyli 11 500 zł, pozostałą część straty będzie mógł odliczyć od przychodów za 2024 r., 2025 r., 2026 r. lub 2027 r.;

• od razu całą stratę z 2022 r., czyli 23 000 zł.

ZAWIESZENIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

Prowadzę działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym. Przez cały 2023 r. miałem ją zawieszoną. Moje dochody wyniosły 0 zł. Nie osiągnąłem żadnych innych dochodów. Czy muszę złożyć PIT-36L za ten rok?

Tak, podatnik musi złożyć PIT-36L za 2023 r. (w rozliczeniu za 2023 r. obowiązuje wersja 20 tego formularza). Zawieszenie działalności przez cały 2023 r. oraz brak jakichkolwiek dochodów nie zwalniają podatnika z obowiązku złożenia za ten rok „zerowego” zeznania podatkowego.

Podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznania roczne o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie od 15 lutego do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym (art. 45 ust. 1 i 1a ustawy o PIT). Z przepisów tych wynika obowiązek złożenia zeznania podatkowego o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym. Jednocześnie żaden przepis ustawy o PIT nie przewiduje zwolnienia z tego obowiązku. W związku z tym należy uznać, że podatnik, który zawiesił działalność gospodarczą na cały rok ma obowiązek złożyć za ten rok zeznanie roczne, nawet jeżeli nie osiągnął żadnych dochodów.

W 2023 r. zawiesiłam działalność gospodarczą i zatrudniłam się na umowę o pracę. Działalność była opodatkowana ryczałtem ewidencjonowanym. Jak mam się rozliczyć za 2023 r.?

Podatniczka ma obowiązek złożyć za 2023 r. dwa zeznanie roczne. Będzie to „zerowy” PIT-28 oraz PIT-37, w którym rozliczy przychody uzyskane ze stosunku pracy.

Podatnik ma obowiązek złożyć zeznanie roczne o wysokości uzyskanego przychodu, wysokości dokonanych odliczeń i należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych – w terminie od dnia 15 lutego do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym (art. 21 ust. 2 ustawy o ryczałcie). Z przepisu tego wynika obowiązek złożenia zeznania podatkowego o wysokości uzyskanego przychodu, wysokości dokonanych odliczeń i należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych w roku podatkowym. Jednocześnie żaden przepis ustawy o ryczałcie nie przewiduje zwolnienia z tego obowiązku. W związku z tym należy uznać, że obowiązek dokonania rozliczenia rocznego z organem podatkowym dotyczy nie tylko podatników, którzy osiągnęli przychody opodatkowane ryczałtem ewidencjonowanym, lecz także tych, którzy prowadząc w danym roku podatkowym działalność gospodarczą, nie osiągnęli z niej żadnego przychodu. To oznacza, że podatnik, który zawiesił działalność gospodarczą na cały rok, ma obowiązek złożyć za ten rok zeznanie roczne. Będzie to zeznanie „zerowe” PIT-28 (w rozliczeniu za 2023 r. obowiązuje wersja 26 tego formularza).

Obowiązek rozliczenia przez podatniczkę przychodów ze stosunku pracy wynika natomiast z art. 45 ust. 1 ustawy o PIT. Na podstawie tego przepisu podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznania roczne o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie od 15 lutego do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. W rozliczeniu za 2023 r. obowiązuje wersja 30 formularza PIT-37.

W 2023 r. zarejestrowałem działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym. W połowie 2023 r. zdecydowałem się ją zawiesić, ponieważ nie przynosiła mi żadnych przychodów. Zatrudniłem się na etat. Jakie zeznanie roczne powinienem złożyć?

Podatnik ma obowiązek złożyć za 2023 r. dwa zeznania podatkowe. Pierwszym z nich będzie „zerowy” PIT-36L, drugim PIT-37, w którym rozliczy przychody ze stosunku pracy.

Przedsiębiorcy nie są zwolnieni z obowiązku składania zeznań rocznych w przypadku, gdy zawiesili działalność gospodarczą (art. 45 ust. 1 i 1a ustawy o PIT). Jeżeli nie osiągnęli z tej działalności żadnych przychodów, to mają obowiązek złożyć „zerowe” zeznanie roczne. W przedstawionym przypadku podatnik korzystał z opodatkowania podatkiem liniowym. W związku z tym za 2023 r. powinien złożyć zeznanie PIT-36L (za 2023 r. obowiązuje wersja 20 tego formularza). Oprócz niego ma obowiązek rozliczyć przychody osiągnięte z pracy na etacie. Do tego jest przeznaczone zeznanie PIT-37 (za 2023 r. obowiązuje wersja 30 tego formularza).

WERSJE ZEZNAŃ OBOWIĄZUJĄCE W ROZLICZENIU ZA 2023 R. I SPOSOBY ICH SKŁADANIA

W 2023 r. prowadziłem działalność gospodarczą opodatkowaną według skali podatkowej. Będę się rozliczał w zeznaniu PIT-36. Słyszałem, że są jakieś zmiany w sposobie składania zeznań. Jak mogę więc złożyć w tym roku PIT-36?

Podatnik, który osiągnął w 2023 r. dochody z działalności gospodarczej opodatkowane według skali podatkowej, powinien się rozliczyć na wersji 31 zeznania PIT-36. Podatnik może takie zeznanie wypełnić samodzielnie i:

  • złożyć papierowo w urzędzie skarbowym, albo
  • wysłać do urzędu skarbowego listownie (najlepiej za potwierdzeniem odbioru), albo
  • wysłać za pomocą systemu e-Deklaracje.

Podatnik może również skorzystać z usługi Twój e-PIT w e-Urzędzie Skarbowym na www.podatki.gov.pl. Należy podkreślić, że w rozliczeniu za 2023 r. szef KAS po raz pierwszy udostępni podatnikom w ramach usługi Twój e-PIT zeznanie roczne PIT-36, w którym zostaną rozliczone dochody z działalności gospodarczej oraz z działów specjalnych produkcji rolnej (art. 45cd ust. 1 ustawy o PIT). Ministerstwo Finansów potwierdza, że analogicznie, jak to było w rozliczeniu za 2022 r., również w rozliczeniu za 2023 r. zeznania PIT-36 udostępniane w usłudze Twój e-PIT nie będą podlegały automatycznej akceptacji. Podatnik będzie musiał takie zeznanie samodzielnie zaakceptować.

W 2023 r. prowadziłam działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym. Czy prawdą jest, że za 2023 r. moje zeznanie zostanie dla mnie przygotowane w usłudze Twój e-PIT?

Tak, podatnik, dokonując rozliczenia za 2023 r., może skorzystać z zeznania PIT-36L (wersja 20) przygotowanego dla niego przez szefa KAS w usłudze Twój e-PIT. Po raz pierwszy w rozliczeniu za ten rok w usłudze Twój e-PIT zostaną udostępnione zeznania PIT-36L obejmujące dochody z działalności gospodarczej oraz z działów specjalnych produkcji rolnej (art. 45cd ust. 1 ustawy o PIT). Ministerstwo Finansów potwierdza, że zeznania PIT-36L, które zostaną udostępniane w usłudze Twój e-PIT, nie będą podlegały automatycznej akceptacji. Podatnik będzie musiał takie zeznanie samodzielnie zaakceptować.

W 2023 r. rozpoczęłam działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem ewidencjonowanym. Która wersja formularza obowiązuje za 2023 r.? Jak mogę złożyć takie zeznanie?

Za 2023 r. obowiązuje wersja 26 zeznania PIT-28. Podatniczka może takie zeznanie wypełnić samodzielnie i:

  • złożyć papierowo w urzędzie skarbowym, albo
  • wysłać do urzędu skarbowego listownie (najlepiej za potwierdzeniem odbioru), albo
  • wysłać za pomocą systemu e-Deklaracje.

Podatniczka może również skorzystać z usługi Twój e-PIT w e-Urzędzie Skarbowym na www.podatki.gov.pl. Rok 2023 jest pierwszym, w którym szef KAS udostępni podatnikom w ramach usługi Twój e-PIT zeznanie roczne PIT-28, w którym zostaną rozliczone dochody z działalności gospodarczej (art. 21 ust. 1 ustawy o ryczałcie). Ministerstwo Finansów potwierdza, że analogicznie jak to było w rozliczeniu za 2022 r., również w rozliczeniu za 2023 r. zeznania PIT-28 udostępniane w usłudze Twój e-PIT nie będą podlegały automatycznej akceptacji. Podatnik będzie musiał takie zeznanie samodzielnie zaakceptować. ©℗