Opóźnienie w badaniu technicznym nie może pozbawić prawa do odjęcia 100 proc. naliczonego VAT . Chodzi o pojazdy konstrukcyjnie przeznaczone do działalności gospodarczej nabyte po 1 kwietnia 2014 r.
Wyrok jest precedensowy. Organy podatkowe konsekwentnie stoją na stanowisku, że w przypadku nieprzeprowadzenia dodatkowego badania technicznego niezwłocznie po zakupie takiego pojazdu lub brak badania w momencie odliczenia VAT od wydatków samochodowych powoduje, że do czasu przeprowadzenia badania podatnik ma prawo do odliczenia tylko 50 proc. podatku naliczonego. Badanie powinno być przeprowadzone najpóźniej do dnia złożenia deklaracji podatkowej za okres nabycia.
Fiskus twierdzi, że dopiero od daty wydania zaświadczenia i odpowiedniej adnotacji w dowodzie rejestracyjnym podatnik ma prawo do pełnego odliczenia VAT. Dopiero od tej daty bowiem pojazd może być uznany, ze względu na swoją konstrukcję, za wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, a podatek naliczony od wydatków związanych z pojazdem może być odliczony w całości.
Zdaniem organów decydujące znaczenie ma tu art. 9 ust. 1 i 2 ustawy z 7 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 312 – dalej: ustawy nowelizującej), który zawiera terminy dokonania dodatkowego badania technicznego.
Pogląd ten skorygował jednak Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie. Stwierdził, że nawet jeśli podatnik nie dochował terminów dodatkowych badań technicznych wynikających z art. 9 ust. 1 i 2 ustawy nowelizującej, to i tak nie ma to wpływu na odliczanie VAT od wydatków na nabycie i użytkowanie samochodów, o których mowa w art. 86a ust. 9 pkt 1 i 2 ustawy. Jedynym wyjątkiem jest sytuacja uregulowana w art. 86a ust. 11, gdy w pojeździe dokonano zmian konstrukcyjnych wpływających na parametry techniczne pojazdu. Tylko jeśli nie można określić dnia wprowadzenia takich zmian, ograniczenie prawa do odliczenia wiąże się z okresem rozliczeniowym, w którym podatnik wykaże, że pojazd spełniał wymagania, o których mowa w art. 86a ust. 9 pkt 1 lub 2 ustawy. Owo „wykazanie” ma zatem związek z cechami technicznymi samochodu, a nie z pieczątką w dowodzie rejestracyjnym.
Sąd przypomniał, że podatnikowi przysługuje pełne prawo do odliczenia w przypadku pojazdów wykorzystywanych wyłącznie na potrzeby działalności gospodarczej. Uznaje się za nie, na podstawie art. 86a ust. 4 pkt 2 ustawy o VAT, pojazdy, których konstrukcja wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne. Katalog takich pojazdów samochodowych określa art. 86a ust. 9 ustawy. Natomiast w przypadku pojazdów wymienionych w art. 86a ust. 9 pkt 1 i 2 ustawy spełnienie wymagań dla tego typu pojazdów stwierdza się na podstawie dodatkowego badania technicznego przeprowadzonego przez okręgową stację kontroli pojazdów, potwierdzonego zaświadczeniem wydanym przez tę stację oraz dowodu rejestracyjnego pojazdu zawierającego odpowiednią adnotację o spełnieniu tych wymagań (art. 86a ust. 10 pkt 1 ustawy).
Zdaniem sądu art. 9 ust. 1 i 2 ustawy nowelizującej reguluje zatem jedynie kwestie przeprowadzania dodatkowego badania technicznego w okresie przejściowym. – W związku z tym, że zmienił się katalog pojazdów, co do których spełnienie technicznych warunków było stwierdzane na podstawie dodatkowego badania technicznego, zaświadczenia wydane na tę okoliczność do dnia wejścia w życie ustawy nowelizującej straciły co do zasady swoją moc. W związku z tym konieczne stało się uregulowanie kwestii przeprowadzenia „nowych”, dodatkowych badań technicznych – tłumaczył sąd.
Sąd podkreślił, że podstawą do pełnego prawa do odliczenia wydatków związanych z pojazdami samochodowymi jest, według art. 86a ust. 4 pkt 2 ustawy o VAT, konstrukcja pojazdu, a nie wpis w dowodzie rejestracyjnym. On bowiem tylko potwierdza, zgodnie z art. 86a ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT, że pojazd spełnia określone wymogi konstrukcyjne zawarte w art. 86a ust. 9 pkt 1 i 2 ustawy.
Przeprowadzenie badania technicznego, uzyskanie zaświadczenia oraz adnotacji w dowodzie rejestracyjnym ma zatem wyłącznie charakter dowodowy. Nie jest to natomiast materialnoprawny warunek odliczenia całości podatku naliczonego – orzekł WSA. Podkreślił, że zaświadczenie i wpis są tylko potwierdzeniem, że dany samochód spełnia wymogi określone w art. 86a ust. 9 pkt 1 i 2 ustawy o VAT. Wyrok jest nieprawomocny.
Badania w okresie przejściowym
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy nowelizującej „nowe” dodatkowe badania techniczne powinny były być przeprowadzone w terminie najbliższego obowiązkowego okresowego badania technicznego, nie później jednak niż przed upływem trzech miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy nowelizującej, czyli do końca czerwca 2014 r.
Wyjątek dotyczył sprzedaży pojazdu przed tymi terminami; w takiej sytuacji dodatkowe badanie techniczne powinno było być przeprowadzone nie później niż przed dokonaniem dostawy (art. 9 ust. 2 ustawy nowelizującej).
ORZECZNICTWO
Wyrok WSA w Olsztynie z 17 marca 2016 r., sygn. akt I SA/Ol 54/16.