Wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy nie jest odszkodowaniem, a więc nie jest zwolnione z podatku dochodowego – orzekł NSA.
Sprawa dotyczyła prezes firmy, która została odwołana z funkcji i zwolniona z pracy. Problem polegał na tym, że była ona w okresie ochronnym – przedemerytalnym. Firma wypłaciła jej początkowo tylko odszkodowanie za skrócenie okresu wypowiedzenia. Podatniczka uważała jednak, że pracodawca nie mógł jej zwolnić w okresie ochronnym. Na podstawie art. 39 kodeksu pracy wywalczyła odszkodowanie za zwolnienie z naruszeniem przepisów prawa pracy, w wysokości 14 miesięcznych pensji.
Była prezes uważała, że odszkodowanie to jest w całości zwolnione z podatku na podstawie art. 21 par. 1 pkt 3 ustawy o PIT, bo zasady jego ustalania wynikają wprost z kodeksu pracy. Organy podatkowe twierdziły natomiast, że jest ono zwolnione z podatku tylko do wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia. O takim odszkodowaniu mówią bowiem art. 45 i 471 kodeksu pracy. Od nadwyżki fiskus domagał się podatku.
WSA w Warszawie uznał, że odszkodowanie za niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę jest w całości zwolnione z PIT, bo zasady jego ustalania wynikają z kodeksu pracy (art. 45 par. 1, art. 47 i art. 471) oraz z art. 203 par. 1 kodeksu spółek handlowych. WSA powołał się tu na wyrok Sądu Najwyższego z 17 sierpnia 2006 r. (sygn. akt III PK 53/06), potwierdzający nielimitowane prawo pracowników podlegających szczególnej ochronie do odszkodowania. To rekompensata za brak możliwości przywrócenia do pracy – stwierdził SN.
Z orzeczeniem WSA nie zgodził się jednak NSA. Sędzia Andrzej Jagiełło wyjaśnił, że w tej sprawie można posiłkować się orzecznictwem SN w sprawie roszczeń wynikających z prawa pracy, ale trzeba też przywołać uchwałę 7 sędziów z 16 maja 2012 r. (sygn. akt III PZP 3/12). Wynika z niej, że rozwiązanie umowy o pracę z członkiem zarządu spółki kapitałowej, odwołanym w trybie art. 203 par. 1 kodeksu spółek handlowych z naruszeniem prawa pracy, nie powoduje wyłączenia roszczenia o przywrócenie do pracy. – Trzeba więc odróżnić dwie rzeczy: kwestię odszkodowania z tytułu niezgodnego z przepisami rozwiązania umowy o pracy i roszczenie o zwrot wynagrodzenia za okres pozostawania bez pracy. Są to dwa odrębne roszczenia – tłumaczył sędzia Jagiełło. Wyjaśnił, że pierwsze jest zwolnione z PIT do wysokości wynagrodzenia za 3 miesiące pracy. Natomiast roszczenie o zwrot wynagrodzenia za okres pozostawania bez pracy, wynikające z art. 471 kodeksu pracy jest wynagrodzeniem, a nie odszkodowaniem. Nie jest więc zwolnione na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 8 marca 2016 r., sygn. akt II FSK 3966/13. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
