Własne cele mieszkaniowe a prawo do zwolnienia w PIT

Wolne od PIT są dochody z dokonywanego przed upływem 5 lat odpłatnego zbycia nieruchomości, jeżeli od dnia zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku, w którym nastąpiło zbycie, uzyskany przychód został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe podatnika. Za wydatki na własne cele mieszkaniowe uważa się wydatki poniesione m.in. na nabycie lokalu albo budynku mieszkalnego lub gruntu pod budowę takiego budynku, o czym stanowi art. 21 ust. 25 ustawy o PIT. Dla zaistnienia prawa do zwolnienia ustawa niczego więcej nie wymaga. W szczególności ustawodawca nie zastrzega formy wykorzystywania nabytej nieruchomości, a więc tego, czy podatnik w niej fizycznie zamieszka.

Organy podatkowe prezentują jednak odmienny pogląd w tym zakresie. Uważają, że poprzedzenie wyrażenia „cele mieszkaniowe” przymiotnikiem „własne” świadczy o tym, że w przypadku nabycia w szczególności mieszkania podatnik powinien faktycznie w nim mieszkać. Nie wystarczy być jedynie właścicielem, ponieważ przytoczone wyrażenie należy odnosić ściśle i wąsko do zamiaru zamieszkania. Znamienne jest, że pogląd ten prezentowany jest w interpretacjach odnoszących się do stanów faktycznych, w których podatnicy oddają pod wynajem nowo nabyte mieszkanie, a nie takich, gdy nie jest ono zamieszkane z innych względów.

Jak uniknąć PIT po sprzedaży mieszkania przed upływem pięciu lat

Tymczasem należy zauważyć, że realizacja własnych celów mieszkaniowych ma miejsce także wówczas, gdy podatnik nabędzie własność gruntu. Jest to więc traktowane jako realizacja własnego celu mieszkaniowego, choć na samym gruncie zamieszkać nie można. Z przepisu nie można zatem wnioskować, że zamierzoną przez ustawodawcę przesłanką skorzystania przez podatnika z ulgi było to, aby podatnik mieszkał (nie wiadomo zresztą, jak długo i kiedy owo „zamieszkanie” powinno nastąpić) w nowo nabytym mieszkaniu, skoro ten sam ustawodawca w tym samym przepisie zgodził się na sytuację, w której nabyty grunt z definicji nie może zrealizować dosłownie i wąsko rozumianych potrzeb mieszkaniowych, tj. nie może jeszcze służyć jako mieszkanie lub dom.

Oprac. KaJ