Więcej spółek będzie badać swoje sprawozdania i stosować uproszczenia. Dla firm usługowo prowadzących księgi spadła minimalna suma gwarancyjna przy zakupie polis.

Polecany produkt: Rachunkowość 2016 >>>

Ostatnia nowelizacja ustawy o rachunkowości wprowadziła zmiany w limitach. Wprawdzie mają one pierwszy raz zastosowanie do sprawozdań sporządzanych za 2016 r., ale można je zastosować do raportów za 2015 r. Chodzi m.in. o kryteria dotyczące możliwości niesporządzania skonsolidowanych sprawozdań przez jednostkę dominującą. Zgodnie z nowymi zasadami dotyczy to sytuacji, gdy dwie z trzech wielkości odpowiednich w przypadku grupy kapitałowej nie zostały przekroczone zarówno w roku, którego miałoby dotyczyć sprawozdanie, jak i w roku poprzednim (suma bilansowa 32 mln zł, przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów 64 mln zł oraz średnioroczne zatrudnienie 250 osób). Przy czym kryteria te dotyczą przypadków, gdy będą uwzględniane wyłączenia konsolidacyjne, np. wzajemne należności, zobowiązania, przychody i koszty. W innych przypadkach, gdy wyłączenia konsolidacyjne nie będą uwzględnione, wspomniane limity dotyczące sumy bilansowej i przychodów ze sprzedaży będą wyższe o 20 proc.
Dotychczas limity były określane w euro. Przepisy pozwalały na niesporządzanie sprawozdania skonsolidowanego grupy, jeżeli nie osiągnęły na koniec przedniego roku i roku, za który sporządzane jest sprawozdanie, dwóch z trzech następujących wartości:
● łączne średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło nie więcej niż 250 osób,
● łączna suma bilansowa w walucie polskiej nie przekroczyła równowartości 7,5 mln euro,
● łączne przychody netto ze sprzedaży produktów i towarów oraz operacji finansowych w walucie polskiej nie przekroczyły na 31 grudnia 15 mln euro.
Dwa warunki
Kurs euro (z dnia bilansowego) jest ważny nadal do określenia, czy spółka ma obowiązek badania sprawozdań. Chodzi o podmioty określone w art. 64 ust. 1 pkt 4 ustawy o rachunkowości tzw. pozostałe, np. spółki z o.o. (nie dotyczy to m.in. banków czy spółek akcyjnych). Zgodnie z tym przepisem sprawozdania muszą być poddane badaniu przez rewidenta, jeżeli w roku poprzednim podmioty te spełniły co najmniej dwa z trzech warunków dotyczących: zatrudnienia, sumy aktywów i przychodów. Niższy kurs euro na koniec ubiegłego roku oznacza, że mniej sprawozdań finansowych z 2016 r. będzie badanych przez biegłych rewidentów. [ramka]
Przekroczenie limitów wiąże się nie tylko z koniecznością wybrania biegłego rewidenta, ale utratą możliwości stosowania uproszczeń, np. w księgowaniu umowy leasingu czy instrumentów finansowych.
Jeśli wspominamy o uproszczeniach, to warto też powiedzieć o uproszczeniach wynikających z art. 50 ust. 2 ustawy o rachunkowości dotyczących mniejszej szczegółowości danych wykazywanych w sprawozdaniu finansowym. Wraz z wprowadzaniem do ustawy o rachunkowości uproszczeń dla małych podmiotów ustawodawca zdecydował się na uchylenie uproszczeń wynikających z tego przepisu. Zmiana dotyczy jednak sprawozdań za 2016 r.
Ubezpieczenie OC
Z kolei kurs euro z 4 stycznia stosuje się do sumy gwarancyjnej ubezpieczenia OC. [ramka]
Chodzi o polisy dla biur rachunkowych, które muszą się ubezpieczać od błędów w prowadzonych księgach. Nie muszą tego robić, gdy prowadzą tylko podatkowe księgi przychodów i rozchodów lub wypełniają tylko deklaracje podatkowe (pod warunkiem że nie posiadają uprawnień np. doradcy podatkowego).
Ubezpieczyć się muszą także biegli rewidenci. Minimalna suma gwarancyjna ubezpieczenia OC w odniesieniu do jednego zdarzenia i wszystkich zdarzeń w okresie ubezpieczenia nie dłuższym niż 12 miesięcy, których skutki są objęte umową ubezpieczenia OC, wynosi 400 tys. euro , jeżeli przedmiotem działalności są czynności rewizji finansowej. Dla innych czynności, takich jak prowadzenie ksiąg rachunkowych czy doradztwo, wynosi ona po 10 tys. euro.
Graniczne kwoty
Czego dotyczy Kryteria Podstawa
Kwoty przeliczane po średnim kursie NBP ogłoszonym na dzień bilansowy, tj. 31 grudnia 2015 r. – 4,2615 zł za euro
Kryteria, których spełnienie zobowiązuje do badania sprawozdania Sprawozdania za 2016 r. muszą być poddane badaniu przez rewidenta, jeżeli w 2015 r. tzw. inne podmioty (np. spółki) spełniły co najmniej dwa z trzech następujących warunków:n średnioroczne zatrudnienie (w przeliczeniu na pełne etaty) wyniosło co najmniej 50 osób,n suma aktywów osiągnęła co najmniej 10 653 750 zł (tj. równowartość 2,5 mln euro),n wartość przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych stanowiła minimum 21 307 500 zł (tj. równowartość 5 mln euro). Art. 64 ust. 1 ustawy o rachunkowości
Uproszczenia dla małych podmiotów Spółki mogły wykazywać w sprawozdaniu za 2015 r. tylko te pozycje, które we wzorze sprawozdania stanowiącym załącznik nr 1 do ustawy o rachunkowości w roku poprzednim i tym, za które jest sprawozdanie, osiągnęły dwie z trzech wielkości:n średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło nie więcej niż 50 osób,n suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego w walucie polskiej nie przekroczyła równowartości 2 mln euro, tj. 8 524 600 zł za 2014 r. (po kursie z 31 grudnia 2014 r. – 4,2623 zł/euro) i 8 523 000 zł za 2015 r. (po kursie z 31 grudnia 2015 r.) in przychody netto ze sprzedaży produktów i towarów oraz operacji finansowych w walucie polskiej nie przekroczyły równowartości 4 mln euro, tj. 17 049 200 zł za 2014 r. i 17 046 000 zł za 2015 r.Przepis nie będzie obowiązywał dla sprawozdań za 2016 r. Art. 50 ust. 2 ustawy o rachunkowości
Kwoty przeliczane po kursie ogłoszonym przez NBP po raz pierwszy w roku, w którym umowa ubezpieczenia została zawarta, tj. z 4 stycznia 2016 r. – 4,2935 zł za euro
Ubezpieczenie dla przedsiębiorców, którzy usługowo prowadzą księgi rachunkowe Suma gwarancyjna w przypadku pełnych ksiąg wynosi 42 935 zł (równowartość 10 tys. euro) Par. 4 rozporządzenia w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia dla biur rachunkowych
Ubezpieczenie dla przedsiębiorców uprawnionych do badania Minimalna suma gwarancyjna dla:n czynności rewizji finansowej wynosi 1 717 400 zł (równowartość 400 tys. euro),n innych czynności, takich jak prowadzenie ksiąg rachunkowych czy doradztwo, wynosi po 42 935 zł (równowartość 10 tys. euro ). Par. 4 ust. 2 rozporządzenia w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia dla biegłych rewidentów
Podstawa prawna
Par. 4 rozporządzenia ministra finansów z 6 listopada 2014 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przedsiębiorców wykonujących działalność z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych (Dz.U. z 2014 r. poz. 1616).
Par. 4 rozporządzenia ministra finansów z 3 grudnia 2009 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych (Dz.U. z 2009 r. nr 205, poz. 1583).
Art. 50 ust. 1, art. 64 ust. 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 330 ze zm.).
Art. 1 ust. 19 ustawy z 23 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1333).