Fiskus nie może kwestionować legalności przepisów. Nie odpowiada też na pytania dotyczące własnych uprawnień – orzekł WSA w Poznaniu w dwóch wyrokach.



Pierwszy z nich, z 10 grudnia 2015 r. (sygn. akt I SA/Po 1633/15), dotyczył podatnika, który we wniosku o interpretację indywidualną podważał zgodność przepisów o zagranicznej spółce kontrolowanej (CFC) z konstytucją i prawem Unii Europejskiej.
Przepisy te weszły w życie 1 stycznia 2015 r., a ich celem jest zwalczanie nadużyć podatkowych polegających na przenoszeniu dochodów do krajów stosujących preferencyjne zasady opodatkowania.
Podatnik zamierzał założyć taką spółkę w Hongkongu, czyli w kraju znajdującym się na liście państw stosujących szkodliwą konkurencję podatkową. Zauważył jednak, że przepisy o CFC nakładają na niego obowiązki, które nie ciążą na innych podatnikach. Nakazują bowiem zapłatę w Polsce podatku od dochodów zagranicznej spółki kontrolowanej oraz wiele obowiązków dokumentacyjnych.
Podatnik uznał więc, że przepisy o CFC różnicują sytuację podatników i naruszają konstytucyjną zasadę równości opodatkowania. Powoływał się też na unijne zasady: swobody przedsiębiorczości i swobodnego przepływu kapitału.
Fiskus nie bada konstytucyjności
Interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu ograniczyła się jednak tylko do stwierdzenia, że podatnik musi dopełnić obowiązków, które nakłada na niego ustawa. Organ podatkowy nie ma przy tym prawa ani obowiązku badania zgodności przepisów z konstytucją ani prawem europejskim.
Podatnik się z tym nie zgadzał. Uważał, że wydając interpretację, organ powinien kierować się konstytucją i prawem europejskim.
Przegrał jednak w sądzie. – Gdyby fiskus miał możliwość stwierdzania niezgodności przepisów z aktami prawnymi wyższej rangi poprzez wydanie interpretacji, to wówczas podatnicy nie musieliby się do nich stosować, mimo że nie zostałyby uchylone – stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu.
Przypomniał, że podatnik, który uważa, że jego konstytucyjne prawa i wolności zostały naruszone, ma prawo złożyć skargę do Trybunału Konstytucyjnego.
Nie informuje o kompetencjach
Drugi wyrok z 5 listopada 2015 r. (sygn. akt I SA/Po 814/15) zapadł w sprawie podatnika, który spytał o możliwość wydania przez organ podatkowy decyzji o jego odpowiedzialności za zaległości podatkowe likwidowanej spółki. Liczył na to, że fiskus stwierdzi, iż taka decyzja nie może zostać wobec niego wydana. To dawałoby mu ochronę prawną na wypadek ewentualnych roszczeń.
Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu odmówił jednak wydania interpretacji. Stwierdził, że rozstrzygałaby ona kwestię uprawnień organu podatkowego, a to jest niedopuszczalne. Nawet gdyby taka interpretacja została wydana, to jej funkcja ochronna byłaby wyłączona – dodał.
Podatnik przegrał w sądzie. Poznański WSA stwierdził, że wydanie interpretacji w tej sprawie przesądziłoby o możliwości bądź niewydania decyzji o odpowiedzialności podatnika za zaległości podatkowe. A to zostanie ustalone dopiero w postępowaniu podatkowym.