Rodzice powinni co do zasady doliczać zarobki swoich dzieci do własnych i wykazać całość w urzędzie skarbowym. Od tej reguły istnieją jednak wyjątki.
Czy zagraniczny dochód zawsze do rozliczenia w kraju
Córka czytelniczki znalazła pracę w wesołym miasteczku w Niemczech. Jej syn będzie krótko pracował w warsztacie mechanicznym w Holandii. Oboje są jeszcze niepełnoletni. Czy muszą wykazać swoje zarobki w Polsce?
NIE
Rozliczenie dochodów w tym przypadku zależy od metody unikania podwójnego opodatkowania wybranej przez Polskę w umowach międzynarodowych zawartych z oboma krajami. Prostszą sytuację ma syn (o ile nie osiągnie innych dochodów w naszym kraju). W umowie polsko-niemieckiej obowiązuje metoda tzw. wyłączenia z progresją, która oznacza w praktyce, że zagraniczny zarobek Polaka nie jest rozliczany w naszym kraju, ale jest ewentualnie brany pod uwagę przy ustalaniu, jak wysoki podatek należy pobrać od jego krajowych zarobków. Jeśli jednak chłopiec nie osiągnął żadnych polskich dochodów, to nie trzeba w ogóle składać za niego zeznania PIT-37 i wykazywać w nim niemieckiego wynagrodzenia. Inaczej jest w przypadku umowy zawartej z Holandią. Tu zawsze trzeba wykazać zagraniczny dochód przed polskim fiskusem (w tym przypadku matka złoży i podpisze za córkę PIT-37). Można jednak proporcjonalnie (według wzoru) potrącić podatek zapłacony za granicą.
Podstawa prawna
Art. 24 umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku z 14 maja 2003 r. (Dz.U. z 2005 r. nr 12, poz. 90).
Art. 23 Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Niderlandów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu z 13 lutego 2002 r. (Dz.U. z 2003 r. nr 216, poz. 2120).
Czy spadek małoletniego może być wolny od daniny
Babcia małej Joanny żyje na stałe w USA. Postanowiła przekazać dziewczynce część swojego majątku za pośrednictwem powołanych za granicą trustów. Starsza kobieta określiłaby w testamencie obowiązki powierników swojego majątku, którzy mieliby nim zarządzać zgodnie z jej wolą. Najważniejszy dotyczyłby sukcesywnego wypłacania majątku trustu dziewczynce. Czy od takich wypłat można uniknąć podatku od spadków i darowizn?
TAK
Wprawdzie samo przekazanie takiego majątku podlega daninie, ale najbliższa rodzina, np. babcia – wnuczka, może korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 4a ust. 1 podatku od spadków i darowizn. Dzięki niemu można uniknąć daniny pod warunkiem zgłoszenia do urzędu skarbowego na formularzu SD-Z2 nabycia majątku w ciągu sześciu miesięcy od jego przekazania. Takie stanowisko potwierdza też fiskus np. w interpretacji dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 2 marca 2015 r., nr IBPBII/1 /436-369/14/AZ. Przypomniał w niej, że wprawdzie w polskich przepisach nie znajdziemy definicji trustu, ale zgodnie z art. 968 kodeksu cywilnego pod pojęciem zapisu rozumieć należy rozporządzenie testamentowe, mocą którego spadkodawca zobowiązuje spadkobiercę do spełnienia określonego świadczenia majątkowego na rzecz oznaczonej osoby. Powiernicy majątku działaliby więc jak wykonawca testamentu, który zarządza nim w interesie ostatecznego beneficjenta (dziewczynki). To w praktyce oznacza, że w grę wchodzą ogólne zasady ustawy, w tym zwolnienie dla najbliższej rodziny. Oczywiście przekazanie majątku w najbliższej rodzinie może być wolne od podatku nie tylko, gdy chodzi o przekazanie go za pomocą trustów. Takie zasady obowiązują szerzej.
Podstawa prawna
Art. 968 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121).
Art. 4a ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 86 ze zm.).
Czy dochód z pracy dziecka doliczyć do zarobków rodzica
Lokalna piekarnia zatrudniła 17-letniego syna pani Anny na wakacje. Czytelniczka zastanawia się teraz, czy powinna doliczyć jego zarobki do swojego dochodu i wykazać je w urzędzie skarbowym. Sama tak właśnie uważa.
NIE
Pani Anna nie ma racji. Wprawdzie zasadą jest, że dochody małoletnich dzieci dolicza się do tych osiągniętych przez rodziców, ale nie chodzi o każde wynagrodzenie. Zarówno ogólna zasada, jak i wyjątki określone są w art. 7 ustawy o PIT. Przede wszystkim chodzi właśnie o dochody z pracy, umów cywilnoprawnych, praktyk uczniowskich, ale też ze stypendiów oraz z przedmiotów oddanych małoletnim do swobodnego użytku. W tym ostatnim przypadku chodzi co do zasady o zabawki, drobny sprzęt sportowy, książki itp. Podobne reguły dotyczą dzieci przysposobionych (adoptowanych). Nie obowiązują jednak, jeśli rodzice nie mają prawa do „pobierania pożytków ze źródeł przychodów dzieci”.
Pani Anna musiałaby doliczyć do swoich dochody syna m.in. pochodzące z renty, praw majątkowych, kapitałów pieniężnych, innych źródeł itp. Te, które podlegają łącznemu opodatkowaniu, należy wykazać w załączniku PIT-M składanym wraz z zeznaniem rocznym PIT-36. W dokumencie trzeba wpisać przychód, koszty jego uzyskania, dochód (stratę) oraz ewentualnie wysokość potrąconych zaliczek. Po wypełnieniu załącznika wynikający z niego dochód oraz sumę zaliczek należy przenieść do odpowiednich pozycji zeznania rocznego PIT-36. Gdyby małżonkowie składali odrębne zeznania, to powinni dzielić po połowie dochody małoletnich (z wyjątkiem sytuacji, gdy orzeczono między nimi separację). Istnieje wiele kolejnych wyjątków, np. gdy dziecko zarabia dzięki sprzedaży akcji, wtedy gdy należy złożyć inne zeznanie roczne PIT-38 (nie ma obowiązku dołączania PIT-M). Odpowiednio rozliczyć trzeba (ale na innych drukach) dochody z najmu, renty itp.
Jednak syn pani Anny zarabia dzięki zatrudnieniu na umowie o pracę. To oznacza, że nie ma mowy o doliczaniu jego dochodów, a matka w imieniu syna powinna złożyć i podpisać jego zeznanie roczne PIT-37. Warto pamiętać, że wolna od podatku jest częsta aktywność sezonowa dzieci, tj. zarobek ze sprzedaży ziół, jagód, owoców i grzybów leśnych. Wynika to z art. 21 ust. 1 pkt 72 ustawy o PIT. W tym przypadku jest także warunek, że muszą one być zebrane w lesie własnoręcznie, ewentualnie z pomocą najbliższej rodziny.
Kiedy fiskus uzna alimenty za darowiznę
Kiedy fiskus uzna alimenty za darowiznę

Zobacz również
Podstawa prawna
Art. 7, art. 21 ust. 1 pkt 72 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
Czy firmowy dochód nieletniego rozliczyć z rodzicem
Pani Hanna wraz z mężem prowadzili działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej. Mężczyzna zmarł, a jego udział w spółce odziedziczył syn. Teraz jego matka zastanawia się, jak rozliczyć przychody dziecka pochodzące z działalności gospodarczej. Czy może doliczać je do własnych?
TAK
Sprawa nie jest jednak przesądzona, a fiskus nadal często ma inne zdanie. Podobnej sytuacji dotyczył ciągle nieprawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 22 stycznia 2015 r. (sygn. akt I SA/Gl 1070/14). Chodziło o rodzica, który uważał, że zarobki niepełnoletniego powinien doliczyć do własnych i od tej kwoty uiszczać miesięczne zaliczki na PIT. Po zakończeniu roku całość uwzględniłby zarówno w zeznaniu rocznym PIT-36, jak i dołączanym do niego załączniku PIT-M (tu wykazałby dochody dziecka). Wskazywał na potwierdzający takie stanowisko wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 9 sierpnia 2013 r. (sygn. akt II FSK 2480/11). Fiskus w interpretacji był innego zdania. Uznał, że dochody z działalności gospodarczej należy rozliczać tak jak te osiągnięte na etacie. A to oznacza, że dziecko niezależnie od rodzica rozlicza się w zeznaniu rocznym PIT-37 (podpisanym przez dorosłego). Sąd zgodził się jednak z rodzicem i wyjaśnił, że pojęć dochodu z działalności gospodarczej nie można utożsamiać z dochodem z pracy. Wynika to chociażby z art. 10 ustawy o PIT, który traktuje oba źródła dochodu jako odrębne. Dochód z uczestnictwa w spółce cywilnej powinien więc być doliczany do dochodu rodzica.
Podstawa prawna
Art. 7, art. 10 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).