Za niespełna miesiąc przestają obowiązywać regulacje zawarte w art. 24d ustawy o PIT oraz w art. 15b ustawy o CIT obligujące podatników, którzy nie dokonali zapłaty w terminie 30 dni od daty upływu terminu płatności kwot wynikających z otrzymanych faktur (rachunków), umów bądź innych dokumentów, do zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów o kwotę wynikającą z tych dokumentów.
dr Janusz Marciniuk doradca podatkowy, Marciniuk i Wspólnicy / Dziennik Gazeta Prawna
W zamyśle ustawodawcy wprowadzenie od 2013 r. obowiązku korekty kosztów miało się przyczynić do likwidacji zatorów płatniczych i poprawy płynności finansowej przedsiębiorców. W praktyce jednak regulacja ta nie przyniosła oczekiwanych efektów. Co więcej, była powszechnie krytykowana z uwagi na odwrotny skutek – obciążenie przedsiębiorców dodatkowymi kosztami. Uzasadniając potrzebę likwidacji tych przepisów, ustawodawca przyznał, że przepisy, które w założeniu miały pomóc najmniejszym i najsłabszym podmiotom na rynku, de facto im zaszkodziły. Ponadto ze względu na to, że zagraniczne przedsiębiorstwa mające siedzibę poza Polską nie miały obowiązku respektowania polskich przepisów dotyczących korekty kosztów, wprowadzone regulacje w istocie dotyczyły tylko polskich przedsiębiorców (firm będących podatnikami podatku dochodowego w Polsce).
Dlatego uchwalone zmiany należy przyjąć z pełną aprobatą. Regulowanie zasad obrotu gospodarczego – szczególnie w zakresie wzajemnych rozliczeń pomiędzy stronami umów – poprzez wprowadzanie rygorystycznych zapisów w ustawach podatkowych nie powinno mieć miejsca. Tym bardziej że w przypadku braku otrzymania zapłaty w terminie wierzyciel ma prawo dochodzić swoich roszczeń w postępowaniu cywilnym i egzekucyjnym.
Należy zaznaczyć, że na mocy przepisów przejściowych (art. 5 ustawy z 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. poz. 1197) podatnicy, którzy przed 1 stycznia 2016 r. dokonali zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów, a po tym dniu zapłacą kontrahentowi zaległe zobowiązanie, zachowują prawo do zwiększenia tych kosztów, opierając się na zasadach przewidzianych w uchylonych przepisach, czyli odpowiednio art. 24d ustawy o PIT i art. 15b ustawy o CIT.