Interpretacja
Pełnomocnik, który otrzymuje pieniądze bezpośrednio od przeciwnika procesowego w wyniku prowadzonej przeciwko niemu egzekucji, również powinien odprowadzić podatek. Tak stwierdził dyrektor katowickiej izby.
Chodziło o radcę prawnego, podatnika VAT, prowadzącego własną kancelarię. We wniosku o interpretację opisał on sytuację, gdy przeciwnik procesowy nie chce zapłacić zasądzonej kwoty i jest ona egzekwowana przez komornika. Ten ściąga m.in. odpowiednią kwotę tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego i przekazuje ją następnie bezpośrednio na rachunek pełnomocnika. Zdaniem radcy w takim przypadku nie ma mowy o świadczeniu usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Z usługą mamy bowiem do czynienia, jeśli między stronami istnieje stosunek prawny, w ramach którego dochodzi do wzajemnych świadczeń, przy czym jedna z nich (usługodawca) otrzymuje wynagrodzenie za usługi dla drugiej (usługobiorcy). Potwierdził to Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 6 grudnia 2011 r. (sygn. akt I FSK 1591/10), na który powołał się podatnik.
Zdaniem radcy kryteria te nie są spełnione, gdy dostaje on zwrot kosztów bezpośrednio od przeciwnika procesowego, z którym nie łączy go żaden stosunek prawny. Wskazał, że tylko czynności wykonywane na rzecz klienta stanowią usługę wymagającą udokumentowania fakturą.
Dlatego otrzymana od przeciwnika procesowego kwota nie podlega VAT, na co wskazują liczne interpretacje, m.in. dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 27 grudnia 2012 r. (nr ILPP2/443-1020/12-2/SJ), dyrektora IS w Bydgoszczy z 10 września 2009 r. (nr ITPP2/443-535/09/AK) oraz dyrektora IS w Warszawie z 12 marca 2010 r. (nr IPPP1/443-12/10-4/MP).
Nie zgodził się z tym dyrektor katowickiej izby. Wyjaśnił, że zwrot kosztów zastępstwa procesowego związany jest bezpośrednio ze stosunkiem zlecenia łączącym pełnomocnika z jego klientem. Kwoty orzeczone przez sąd stanowią dodatkowy składnik wynagrodzenia (jeżeli takie w ogóle zostało ustalone) określonego w umowie o zastępstwo procesowe. Inaczej mówiąc, nie byłoby zwrotu kosztów, gdyby nie umowa łącząca pełnomocnika z klientem. Dlatego zdaniem dyrektora zasądzona i wyegzekwowana kwota podlega opodatkowaniu 23-proc. stawką VAT.
©?
Interpretacja dyrektora IS w Katowicach z 24 września 2015 r., nr IBPP2/4512-630/15/KO
Koszty zastępstwa procesowego
Strona przegrywająca sprawę zobowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony, do której zalicza się też wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika, czyli koszty zastępstwa procesowego. Wynika to z art. 98 par. 1 i par. 3 w zw. z art. 99 ustawy z 17 lipca 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 101 ze zm.).