Sąd Najwyższy uchylił uchwałę Krajowej Rady Komorniczej, z rekomendacji której komornicy doliczali do opłat egzekucyjnych 23 proc. VAT.
Sprawa dotyczyła skargi ministra sprawiedliwości na uchwałę rady podjętą 15 września 2015 r., w której komornicy sprzeciwili się czerwcowej interpretacji podatkowej resortu finansów. Ministerstwo zaliczyło ich do grona podatników VAT na równi z przedsiębiorcami. Co oznacza, że powinni odprowadzać podatek od obowiązujących stawek za czynności komornicze.
W uchwale rada stwierdziła złamanie konstytucji, a zwłaszcza jej art. 217, i rekomendowała występowanie o indywidualne interpretacje. Wskazała, że z racji lakoniczności interpretacji ministra finansów i braku wyjaśnienia, w jakim zakresie komornicy podlegają VAT, obowiązek podatkowy należy ustalać, biorąc pod uwagę przepisy ustawowe, co w praktyce może oznaczać powiększanie kosztów egzekucyjnych o 23-proc. stawkę podatku.
Tym postanowieniom uchwały sprzeciwił się resort sprawiedliwości, który dopatrzył się w nich nie opinii organu samorządu zawodowego komorników, lecz niedopuszczalnej interpretacji przepisów, w dodatku rzutujących na uprawnienia innych osób. Zdaniem ministerstwa taki sposób rozliczania VAT prowadzi do podwyższania kosztów komorniczych niezgodnie z przepisami.
Kiedy komornik zapłaci VAT?

Zobacz również
Skarga ministra sprawiedliwości trafiła do Sądu Najwyższego. Na rozprawie pełnomocnik krajowej rady prof. Witold Modzelewski podkreślał gwałtowność zmiany, która nastąpiła wbrew utrwalonym od ponad 20 lat poglądom zarówno judykatury, jak i doktryny, kwalifikującym komorników jako funkcjonariuszy publicznych, którzy nie prowadzą działalności gospodarczej i jako tacy nie są podatnikami VAT.
– Uchwała to odpowiedź na dylematy osób, które nie były dotąd podatnikami tego podatku i nagle, tylko z powodu zmiany poglądów prawnych, podatnikami zostały – wskazywał prof. Modzelewski.
SN jednak skargę ministra uwzględnił, uchwałę uchylił, a Krajowej Radzie Komorniczej nakazał ponowne rozpatrzenie sprawy. – Możliwe i celowe jest zajęcie przez krajową radę stanowiska w formie opinii, ale należy tę opinię inaczej zredagować, tak aby nie proponowała komornikom doliczania podatku VAT do kosztów egzekucyjnych – stwierdził sędzia Krzysztof Staryk. – Przy niewielkich kwotach egzekwowanych może dojść do sytuacji, że całość należności obejmą nie tylko bezpośrednie opłaty egzekucyjne, lecz także 23-procentowy podatek. Osoba, na rzecz której należność jest egzekwowana, nie otrzyma nic – dodał.
SN przyznał jednak, że sprawa jest niejednoznaczna i zasadna byłaby interwencja ustawodawcy.
ORZECZNICTWO
Wyrok Sądu Najwyższego z 15 grudnia 2015 r., sygn. akt III ZS 10/15. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia