Wiceminister finansów Jacek Kapica pytany w czerwcu przez PAP o wnioski, jakie administracja podatkowa wyciągnęła z krytycznego wobec niej raportu Międzynarodowego Funduszu Walutowego podkreślił, że resort finansów cieszy się, iż Fundusz potwierdził w raporcie, że kierunek zmian wyznaczony przez ministerstwo w 2013 r. jest właściwy i zgodny z rekomendacjami MFW.

Wskazał m.in. na konsolidację procesów pomocniczych w administracji skarbowej, większe nastawienie na klienta, czy wprowadzenie jednolitych standardów funkcjonowania administracji.

"W tej chwili pracujemy (...) nad strategią administracji podatkowej, która ma swoją misję i wizję działania. W ramach tych działań chcemy wykorzystać rekomendacje MFW do dalszych przekształceń administracji podatkowej" - mówił wówczas Kapica.

Wyjaśnił, że rekomendacje MFW mają różną wagę i różną skalę odpowiedzialności. Z jednej strony są to rekomendacje systemowe, które przekraczają kompetencje administracji podatkowej. Wiceminister zapowiedział, że będą one przedmiotem rozważań kierownictwa MF. Dodał, że wśród zaleceń MFW są też takie, które można skonsumować w ramach rozwoju administracji podatkowej.

"Każde z nich będziemy chcieli odpowiednio zadedykować znajdując właściciela. Materiał dotyczący wykorzystania rekomendacji będziemy chcieli przedstawić szerokiej opinii publicznej pod koniec lipca, kiedy zakończą się prace nad strategią administracji podatkowej. Wtedy, kiedy zostanie wdrożona ustawa o administracji podatkowej byśmy chcieli przedstawić dalsze plany związane z modernizacją administracji podatkowej" - powiedział.

Z raportu MFW "Administracja Podatkowa – wyzwania modernizacyjne i priorytety strategiczne" opracowanego na zlecenie resortu finansów wynika, iż polska administracja podatkowa zbiera coraz mniej danin, zwłaszcza z VAT i CIT, jest niewydajna, a jej struktura sprzyja rozmywaniu odpowiedzialności.

Od 2016 roku będą asystenci podatkowi i nowe ulgi prorodzinne
Od 2016 roku będą asystenci podatkowi i nowe ulgi prorodzinne

Zobacz również

W raporcie wskazano, że "wydajność w zakresie poboru podatków pogorszyła się istotnie podczas kryzysu i nie uległa poprawie".

Według MFW słabe wyniki wydajności są sprzeczne z wynikami innych krajów w Europie, w których poziom poboru podatków w stosunku do PKB powrócił do poziomów odnotowanych przed kryzysem.

Z raportu wynika, że w naszym kraju pogorszyło się również wypełnianie obowiązków podatkowych. W raporcie wskazano, że zgodnie z wynikami badania publikowanego ostatnio przez Komisję Europejską (KE), unikanie płacenia VAT, głównego podatku w Polsce, wzrosło z 18 procent potencjalnego poboru VAT w 2010 r. do 25 procent w 2012 r.

"W celu poprawy wydajności i skuteczności administracji podatkowej, MF zainicjowało kilka inicjatyw" - czytamy. "Większość zmierza w prawidłowym kierunku, ale nie stanowi części spójnej i nadrzędnej strategii modernizacji dla administracji podatkowej i nie odnosi się do słabości strukturalnych" - podkreślono.

Zdaniem ekspertów funduszu należy: niezwłocznie podjąć działania w celu uruchomienia skoordynowanych projektów dotyczących wypełniania obowiązków podatkowych dla branż wysokiego ryzyka; opracować nadrzędną strategię dotyczącą działalności niezarejestrowanej; skonsolidować analizę ryzyka VAT, z wykorzystaniem krajowych baz danych zawierających dane o poszczególnych podatnikach oraz znacznie szerszy zakres danych zewnętrznych.

"Dla CIT powinny zostać podjęte skoordynowane kontrole faktycznie dużych podatników, wybranych centralnie i w oparciu o ryzyko. Pełna odpowiedzialność za wszystkie kontrole i dochodzenia związane z podatkami powinny być skonsolidowane w jednym departamencie MF (...). Zasoby służące do przeprowadzania kontroli w terenie powinny być przegrupowane w celu utworzenia zespołów na poziomie wojewódzkim, należy znieść ograniczenia związane z właściwością geograficzną" - postuluje MFW.

Zgodnie z raportem powinniśmy też utworzyć Urząd Skarbowy ds. Dużych Podatników odpowiedzialny za zarządzanie wypełnianiem obowiązków podatkowych przez największych tysiąc firm, które są odpowiedzialne za 50 proc. przychodów podatkowych. Według MFW konieczne jest również "zainicjowanie procesu zwiększania kadry przeprowadzającej kontrole w celu osiągnięcia poziomu 25 proc. łącznej liczby pracowników do końca 2015 r."