Problem dotyczył opłat partycypacyjnych pobieranych od najemców przez Towarzystwa Budownictwa Społecznego. Opłaty te są zwracane i to w zwaloryzowanej wysokości, gdy najemca zrezygnuje z mieszkania. Waloryzacja odbywa się na podstawie przepisów ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 255). Spór dotyczy tego, czy taka nadwyżka jest opodatkowana.
Chojnickie Towarzystwo Budownictwa Społecznego uważało, że nie jest to przychód i że w związku z tym nie musi potrącać zaliczek na PIT ani wystawiać PIT-8C. Argumentowało, że wcześniej pobierało od najemców kaucje zabezpieczające pokrycie należności z tytułu najmu i zwracało je na tych samych zasadach, nie traktując nadwyżki jak przychodu.
Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy uznał, że w przypadku opłaty partycypacyjnej jest inaczej. – Partycypacja to wkład w budowę, który daje prawo wynajęcia lokalu z zasobów TBS-u. Natomiast kaucja jest pobierana na zabezpieczenie ewentualnych roszczeń w przypadku niewywiązania się z umowy – tłumaczył. Dodał, że obowiązek obliczenia, pobrania i przekazania podatku do urzędu skarbowego ciąży na TBS, bo jest to przychód z praw majątkowych.
Krempa: Traktat o goleniu owiec
Krempa: Traktat o goleniu owiec

Zobacz również
WSA w Gdańsku zgodził się, że jest to przychód, ale uznał, że z innych źródeł. – W związku z tym TBS nie jest płatnikiem, wystarczy, że wystawi lokatorowi PIT-8C – orzekł WSA.
TBS nadal jednak argumentowało, że waloryzacja zabezpiecza przed utratą siły nabywczej pieniądza i w związku z tym nie można mówić o jakimkolwiek przysporzeniu majątkowym. Tłumaczyło, że lokatorzy TBS traktują wynajęte mieszkania jak swoje własne i w związku z tym powinni mieć te same prawa co lokatorzy spółdzielni mieszkaniowych. Ci drudzy mogą po pięciu latach sprzedać mieszkanie bez PIT, a lokator TBS bez względu na to, kiedy zrezygnuje z mieszkania, zawsze będzie miał przychód – mówił w sądzie pełnomocnik spółki. Sugerował, że sprawą powinien się zająć Trybunał Konstytucyjny.
Jego argumentacja nie przekonała jednak NSA. – Nie ma żadnych wątpliwości, że nadwyżka opłaty partycypacyjnej powinna być opodatkowana, bo każde przysporzenie majątkowe jest przychodem podatnika – wyjaśnił sędzia Wojciech Stachurski.
ORZECZNICTWO
Wyroki NSA z 19 czerwca 2015 r., sygn. akt II FSK 1146/13, II FSK 1147/13. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia