Nie tylko cenę kupowanych papierów wartościowych, lecz także opłaty notarialne i podatek związany z transakcją można odliczyć od przychodu dopiero z chwilą ich sprzedaży – orzekł NSA.

Spór dotyczył wykładni art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o CIT. Zgodnie z nim nie uważa się za koszty uzyskania przychodów m.in. wydatków na nabycie udziałów lub akcji. Stają się one kosztem podatkowym z chwilą odpłatnego zbycia akcji.
Sprawa dotyczyła firmy, która nabyła walory innej spółki w celu jej przejęcia. Transakcja pociągnęła za sobą wiele wydatków, w tym m.in. na pomoc prawną, delegacje pracowników, analizy techniczne, przygotowanie oferty, a wreszcie – na zakup akcji, opłaty notarialne oraz podatek od czynności cywilnoprawnych.
Firma chciała zaliczyć wszystkie wydatki (oprócz ceny akcji) do kosztów podatkowych z chwilą ich poniesienia. Uważała, że art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o CIT odnosi się jedynie do ceny akcji i tylko ona powinna być potrącana później – z chwilą sprzedaży akcji.
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach uznał jednak, że w przepisie tym jest mowa o wszystkich wydatkach bezpośrednio związanych z zakupem akcji, a nie tylko o ich cenie. W związku z tym – stwierdził – spółka nie może od razu zaliczyć do kosztów wydatków na opłaty notarialne i podatek od czynności cywilnoprawnych. Natomiast pozostałe koszty – jako niemające bezpośredniego związku z nabyciem akcji, tylko z działalnością gospodarczą spółki – można potrącić od razu w dacie poniesienia – wyjaśnił dyrektor izby.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach był tego samego zdania. Wyjaśnił, że przepis mówi o wszystkich wydatkach bezpośrednio związanych z nabyciem akcji – mogą być potrącane dopiero w dacie odpłatnego zbycia walorów. Sąd powołał się na uchwałę NSA z 24 stycznia 2011 r. (sygn. akt II FPS 6/10), zgodnie z którą do kategorii wydatków, bez których nie jest możliwe podwyższenie kapitału zakładowego spółki akcyjnej, zalicza się m.in. opłaty notarialne, sądowe, podatek od czynności cywilnoprawnych.
Spółka przegrała także przed NSA. Sąd kasacyjny orzekł, że wydatkiem na nabycie akcji jest nie tylko ich cena, lecz także wszystkie koszty, bez których ich zakup nie byłby możliwy. Wszystkie je należy potrącać dopiero z chwilą sprzedaży akcji, bo art. 16 ust. 1 pkt 8 wyraźnie mówi o przesunięciu kosztu w czasie – stwierdził NSA.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 6 maja 2015 r., sygn. akt II FSK 1086/13. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia