Sprawa dotyczyła małżeństwa, w którym mąż rozliczał VAT od sprzedaży owoców. Żona natomiast zarejestrowała działalność gospodarczą w zakresie prowadzenia usług ochrony roślin. Musiała to zrobić, aby dostać dofinansowanie do zakupu ciągnika i opryskiwacza. Następnie złożyła deklarację VAT, w której, w związku z zakupem, wykazała podatek naliczony. Zażądała zwrotu z urzędu skarbowego ponad 45 tys. zł.
Naczelnik urzędu odmówił. Stwierdził, że kobieta, mimo złożonego zgłoszenia rejestracyjnego, nie jest czynnym podatnikiem VAT. Podobnie uznał dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi. Wyjaśnił, że ustawa o VAT przewiduje szczególne rozwiązania dla podatników prowadzących wyłącznie gospodarstwo rolne – tylko jeden z nich może się zarejestrować jako podatnik. Skoro w tej sprawie gospodarstwo było własnością obojga małżonków, a jego reprezentantem był mąż podatniczki, który już wcześniej zarejestrował się dla celów VAT, to ona sama nie mogła tego uczynić.
Jakie są obowiązki dla stosujących kasy rejestrujące
Jakie są obowiązki dla stosujących kasy rejestrujące

Zobacz również
W skardze do sądu pełnomocnik zarzucił dyrektorowi izby pominięcie art. 96 ust. 2 ustawy o VAT. Przepis ten wprawdzie pozwala na złożenie zgłoszenia rejestracyjnego tylko przez jedną z osób fizycznych, na które będą wystawiane faktury przy zakupie towarów i usług i które będą wystawiały faktury przy sprzedaży produktów rolnych. Dotyczy on jednak wyłącznie sprzedaży produktów rolnych, tymczasem kobieta świadczyła usługi. Mogła więc się zarejestrować jako podatnik VAT – twierdził pełnomocnik.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi nie zgodził się z tym, że art. 96 ust. 2 dotyczy wyłącznie sprzedaży produktów rolnych. Ustawa o VAT przewiduje możliwość zarejestrowania tylko przez jedną osobę spośród prowadzących gospodarstwo rolne – orzekł. Dodał, że sam fakt rejestracji dla potrzeb VAT nie ma znaczenia. – Tak jak obowiązek podatkowy w VAT powstaje niezależnie od dokonania rejestracji, tak samo nikt nie nabywa statusu podatnika tylko przez sam fakt zarejestrowania się – tłumaczył sąd.
Tak samo orzekł Naczelny Sąd Administracyjny. – Jeśli gospodarstwo rolne jest współwłasnością małżonków, to podatnikiem może być tylko jedna osoba, która zarejestrowała działalność do celów VAT. W tym wypadku jest to mąż skarżącej – uzasadniała sędzia Danuta Oleś.
Sędzia wyjaśniła, że art. 96 ust. 2 należy rozpatrywać łącznie z art. 15 ust. 4 i 5 oraz art. 2 pkt 15 ustawy o VAT. Wszystkie te przepisy dotyczą działalności rolniczej – obejmującej zarówno sprzedaż produktów rolnych, jak i świadczenie usług.
Wyrok NSA potwierdza to, co wynikało już ze wcześniejszych wyroków (m.in. o sygn. akt I FSK 757/13, I FSK 1006/12, FSK 1211/10).
Podobnie stwierdził wiceminister finansów Jarosław Neneman w odpowiedzi ze stycznia 2015 r. na interpelację poselską nr 30059. Wyjaśnił, że zasada jednego podatnika przy prowadzeniu gospodarstwa rolnego pozwala na przejrzystość rozliczeń. Rolnicy mogą bowiem korzystać z dwóch różnych statusów: podatnika VAT rozliczającego się na zasadach ogólnych i rolnika ryczałtowego, korzystającego z szczególnej procedury opodatkowania. Poza tym małżonkowie mogą razem korzystać z nabywanych towarów i usług (np. sprzętu rolniczego) w pracy we wspólnym gospodarstwie i przy świadczeniu usług – zauważył wiceminister.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 13 maja 2015 r., sygn. akt I FSK 210/14. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia