Jak ująć księgach rachunkowych korektę kosztów z tytułu opóźnień w zapłacie faktur za nabywane towary i usługi?
/>
/>
/>
/>
Przepisy nakazujące korektę kosztów w przypadku niezapłacenia w określonym terminie kwoty wynikającej z faktury (rachunku, umowy albo innego dokumentu) obowiązują już od 1 stycznia 2013 r. Nadal jeszcze jednak sprawiają problemy.
Zaliczenie do podatkowych kosztów uzyskania przychodów kwoty wynikającej z faktury i jej nieuregulowanie w ciągu 30 dni od terminu płatności skutkuje tym, że podatnik musi zmniejszyć koszty uzyskania przychodów o wartość faktury. W przypadku gdy termin płatności jest dłuższy niż 60 dni, zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów dokonuje się z upływem 90 dni od daty zaliczenia kwoty faktury do kosztów, o ile nie została ona uregulowana w tym terminie.
Korekty kosztów uzyskania przychodów w przypadku nieuregulowania zobowiązania dotyczą wyłącznie kosztów w ujęciu podatkowym. Dla celów bilansowych obowiązuje zasada memoriału, dlatego jednostki nie wyksięgowują, równolegle do korekty podatkowej, kosztu na kontach bilansowych. Zmniejszenie kosztów podatkowych nie ma wpływu na zmianę wyniku finansowego. Dlatego kwoty korygowanych kosztów podatkowych na skutek niezapłaconych zobowiązań wymagają uwzględnienia przy ustalaniu odroczonego podatku dochodowego.
W celu ustalenia podstawy opodatkowania można zastosować pewne rozwiązania księgowe, które ułatwią korektę kosztów. Najskuteczniejszą metodą dokonywania korekt kosztów podatkowych w związku z nieterminowym opłacaniem zobowiązań jest odpowiednie zorganizowanie ewidencji pozabilansowej grupy kont 9.
Zapisy na kontach pozabilansowych w związku z korektami kosztów podatkowych mogą wyglądać następująco. Po pierwsze księgujemy w momencie upływu 30 dni od daty wymagalności zobowiązania – wyłączenie kosztu z kosztów podatkowych: strona Wn konta „Korekty kosztów podatkowych w związku z brakiem zapłaty”, strona Ma konta „Pozabilansowe konto techniczne. Po drugie ujmujemy opłacenie zaległości i ponowne uwzględnienie kosztu w kosztach podatkowych. Wtedy dokonujemy księgowania wcześniej wskazanego, ale ze znakiem minus.
Przy takim modelu ewidencji koszty podatkowe są ustalane według formuły: koszty bilansowe okresu minus obroty Wn konta „Korekty kosztów podatkowych w związku z brakiem zapłaty za okres”. Jeżeli program umożliwia wprowadzanie zapisów na kontach pozabilansowych zapisem jednostronnym, to konto „Pozabilansowe konto techniczne” nie wystąpi. Konto „Korekty kosztów podatkowych w związku z brakiem zapłaty” może wykazywać saldo Wn, które będzie wyrażało wartość przejściowej różnicy pomiędzy wynikiem brutto a podstawą opodatkowania.
Innym rozwiązaniem może być wprowadzenie kont analitycznych do konkretnych pozycji kosztów (przykładowo do konta przeznaczonego do ewidencji kosztów zużycia materiałów można utworzyć dodatkowe konto analityczne „Zużycie materiałów – NKUP”) i dokonywanie przeksięgowań w ramach kont analitycznych części kosztów podlegających korekcie.
PRZYKŁAD 1
Energia elektryczna do zapłaty
Spółka otrzymała 30 stycznia 2015 r. fakturę za energię elektryczną na kwotę netto 2000 zł plus VAT 460 zł, z terminem płatności 13 lutego 2015 r. Do daty upływu 30 dni od terminu płatności, czyli do 15 marca 2015 r., jednostka nie dokonała zapłaty, więc zobowiązana jest do dokonania korekty kosztów podatkowych w marcu 2015 r.
Spółka stosuje konta pozabilansowe „Korekty kosztów podatkowych w związku z brakiem zapłaty za okres” oraz „Pozabilansowe konto techniczne”.
SCHEMAT
Zapisy w księgach – styczeń 2015 r.
Zapisy w księgach – marzec 2015 r.
Objaśnienie do schematu:
1. FV za energię elektryczną:
a) kwota brutto 2460 zł: strona Ma konta „Rozliczenie zakupu” oraz strona Ma konta „Rozrachunki z dostawcami”;
b) kwota netto 2000 zł: strona Wn konta „Zużycie materiałów i energii” oraz strona Ma konta „Rozliczenie zakupu”;
c) kwota VAT 450 zł: strona Wn konta „VAT naliczony” oraz strona Ma konta „Rozliczenie zakupu”.
2. PK – wyłączenie kosztów podatkowych z kosztów kwota 2000 zł: strona Wn konta pozabilansowe „Korekty kosztów podatkowych w związku z brakiem zapłaty za okres” oraz strona Ma konto „Pozabilansowe konto techniczne”.
PRZYKŁAD 2
Konkretne pozycje
Spółka otrzymała 30 stycznia 2015 r. fakturę za energię elektryczną na kwotę netto 2000 zł plus VAT 460 zł, z terminem płatności 13 lutego 2015 r. Do daty upływu 30 dni od terminu płatności, czyli do 15 marca 2015 r., jednostka nie dokonała zapłaty, więc zobowiązana jest do dokonania korekty kosztów podatkowych w marcu 2015 r.
Dla korekty kosztów podatkowych jednostka wprowadziła konta analityczne do konkretnych pozycji kosztów.
SCHEMAT
Zapisy w księgach – styczeń 2015 r.
Zapisy w księgach – marzec 2015 r.
Objaśnienie do schematu:
1. FV za energię elektryczną:
a) kwota brutto 2460 zł: strona Ma konta „Rozliczenie zakupu” oraz strona Ma konta „Rozrachunki z dostawcami”;
b) kwota netto 2000 zł: strona Wn konta „Zużycie materiałów i energii” oraz strona Ma konta 30 „Rozliczenie zakupu”;
c) kwota VAT 450 zł: strona Wn konta „VAT naliczony” oraz strona Ma konta „Rozliczenie zakupu”.
2. PK – wyłączenie kosztów podatkowych z kosztów kwota 2000 zł: strona Wn konta „Zużycie materiałów i energii (KNKUP)” oraz strona Ma konta „Zużycie materiałów i energii”.
Podstawa prawna
Ustawa z 29 września 1994r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 330 ze zm.). Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 74, poz. 397 ze zm.).