Organ może podważyć swoje pierwotne rozstrzygnięcie, jeśli wyszły na jaw nowe okoliczności, wcześniej mu nieznane. Musi jednak podać odpowiednią podstawę prawną – orzekł WSA w Lublinie. Spór w tej sprawie dotyczył tego, kiedy zakończyła się budowa nowego budynku. Burmistrz miasta twierdził, że w 2013 r., a właściciele – że w 2014 r. W pierwotnej decyzji ustalającej podatek na 2014 r. burmistrz nie wziął w ogóle pod uwagę wyburzenia starej nieruchomości i wybudowania nowej. Wtedy jeszcze o tym nie wiedział. Potem jednak zmienił swoje rozstrzygnięcie. Jako podstawę wskazał art. 254 ordynacji podatkowej, który pozwala na zmianę decyzji ostatecznej, jeżeli po jej doręczeniu zmieniły się okoliczności faktyczne mające wpływ na ustalenie wysokości zobowiązania.
Podatnicy nie zgodzili się ze zmianą decyzji. Uważali, że skoro budowa zakończyła się dopiero w 2014 r., to za ten rok nie muszą jeszcze płacić podatku od nowego budynku. Samorządowe Kolegium Odwoławcze podtrzymało jednak decyzję burmistrza, wskutek czego sprawa trafiła do sądu.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie stwierdził nieważność decyzji SKO, ale z innych powodów, niż chcieli podatnicy. Zdaniem sądu burmistrz zastosował błędną podstawę prawną. Powołał się na art. 254 ordynacji, podczas gdy – zdaniem sądu – nie miał do tego podstaw. Organ może zastosować ten przepis wyłącznie wtedy, gdy po doręczeniu decyzji nastąpiła zmiana okoliczności faktycznych. Zdaniem sądu przepis ten miałby zastosowanie, gdyby zmiana okoliczności faktycznych wystąpiła po dacie doręczenia decyzji ostatecznej. Tymczasem zakończenie budowy nastąpiło nie tylko przed doręczeniem decyzji podatkowej, lecz także nawet przed jej wydaniem. Trudno, aby ustawodawca uwzględniał zmianę okoliczności w odniesieniu do sytuacji, w której obowiązek podatkowy dopiero powstaje – stwierdził WSA.
Zdaniem sądu skoro budowa zakończyła się jeszcze przed wydaniem decyzji, a burmistrz o tym nie wiedział, to powinien był sięgnąć po inny nadzwyczajny tryb weryfikacji swojej decyzji – przewidziany w art. 240 par. 1 pkt 5 ordynacji. Przesłanką jego zastosowania jest wyjście na jaw nowych okoliczności istniejących w dacie wydania decyzji, a nieznanych organowi.
WSA wyjaśnił, że zasadą jest ochrona trwałości decyzji ostatecznych. Dlatego oba nadzwyczajne tryby, przewidziane w art. 254 i art. 240 par. 1 pkt 5 ordynacji nie konkurują ze sobą. Każdy z nich jest możliwy do zastosowania tylko w ściśle określonych przepisami prawa sytuacjach. Wyrok jest nieprawomocny.
ORZECZNICTWO
Wyrok WSA w Lublinie z 18 marca 2015 r., sygn. akt I SA/Lu 1113/14.