Subskrybuj nas na Youtube
Spółka prowadzi działalność gospodarczą w zakresie eksploatacji składowiska. Jak powinna księgować koszty związane z tworzeniem funduszu rekultywacyjnego?
/>
Zgodnie z art. 244 i art. 137 ustawy z 14 grudnia 2012 r. o odpadach (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 21) na zarządzającego składowiskiem odpadów nałożono obowiązek utworzenia funduszu rekultywacyjnego. W ramach tego funduszu należy gromadzić środki pieniężne na realizację obowiązków związanych z zamknięciem, rekultywacją, nadzorem, w tym z monitoringiem. Wynika to z faktu, że prace rekultywacyjne nie mogą być prowadzone równolegle z bieżącą eksploatacją składowiska, lecz dopiero po jego zamknięciu. Obowiązki związane z zamknięciem i rekultywacją wygenerują wydatki, które zostaną poniesione w przyszłości, w fazie poeksploatacyjnej, tj. w okresie, gdy jednostka nie będzie już uzyskiwała przychodów z tytułu eksploatacji składowiska.
Z ustawy o odpadach oraz aktów wykonawczych wynika, że funkcja zarządzającego składowiskiem nie kończy się w momencie zamknięcia składowiska, ale jest rozciągnięta w czasie trwania fazy poeksploatacyjnej. Rozporządzenie ministra środowiska z 9 grudnia 2012 r. w sprawie zakresu, sposobu oraz warunków prowadzenia monitoringu składowisk odpadów (Dz.U. poz. 1858 ze zm.) określa szczegółowo parametry i częstotliwość pomiarów monitoringowych każdej fazy. Ostatnia faza wymaga dokonywania przez specjalistyczne podmioty pomiarów składowiska odpadów w okresie 30 lat od dnia uzyskania decyzji o jego zamknięciu. Wiąże się to z ponoszeniem znacznych nakładów z tego tytułu. I na te cele mają być zarezerwowane środki na kontach funduszu. Środki zgromadzone na funduszu zarządzający składowiskiem będzie mógł przeznaczyć na rekultywację dopiero po uzyskaniu zgody na jego zamknięcie.
Ustalając wysokość odpisu, trzeba wziąć pod uwagę m.in. czas, przez jaki składowisko będzie eksploatowane, i oszacowane koszty związane z zadaniami dotyczącymi poeksploatacyjnego utrzymania. Takimi działaniami są, m.in.:
● rekultywacja główna - wykonanie, plantowanie złoża odpadów, wykonanie niezbędnych warstw izolacyjnych, ułożenie warstw podglebia oraz rozścielenie warstwy ostatecznej, wykonanie rowów opaskowych, czasem też budowa drogi technicznej,
● monitoring środowiskowy składowiska odpadów, zgodnie z rozporządzeniem ministra środowiska z 30 kwietnia 2013 r. w sprawie składowisk odpadów (Dz.U. poz. 523),
● koszty utrzymania rowów opaskowych (czyszczenie i opryski) oraz terenów zielonych (koszenie trawy),
● koszty zrzutu odcieków.
Oszacowane koszty powinny być aktualizowane przez cały okres dokonywania odpisów.
Fundusz rekultywacyjny przeznaczony jest na poeksploatacyjne utrzymanie obiektu, który dziś przynosi spółce podstawowe przychody operacyjne – przychody ze sprzedaży. Oznacza to, że koszty tworzenia odpisu są związane z działalnością operacyjną jednostki. Powinny zatem obciążać Pozostałe koszty rodzajowe. W niektórych podmiotach odpisy na fundusz obciążają pozostałe koszty operacyjne. W polityce rachunkowości argumentowane jest to faktem, że wykorzystanie funduszu nastąpi za kilkanaście, kilkadziesiąt lat po zakończeniu eksploatacji składowiska. Odpis ma jednak związek z dziś prowadzaną działalnością, a ponoszone w przyszłości koszty będą efektem uzyskiwanych dziś przychodów, stąd obciążenie „Pozostałych kosztów rodzajowych”.
PRZYKŁAD
Wyodrębniony rachunek
Spółka prowadząca ewidencję kosztów w zespole 4 i 5 tworzy odpis na fundusz rekultywacyjny w kwocie 250 000 zł rocznie. Środki pieniężne przekazano na wyodrębniony rachunek bankowy.
Objaśnienia do schematu:
1. PK - dokonanie odpisu na fundusz rekultywacyjny w kwocie 250 000 zł;
2. Rozliczenie kosztów w układzie kalkulacyjnym kwota 250 000 zł;
3. WB - przekazanie środków pieniężnych na wyodrębniony rachunek bankowy kwota 250 000 zł.
Podstawa prawna
Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 330 ze zm.).
