Ostatnia nowelizacja ustawy o CIT może znacząco wpłynąć na stawkę ryczałtu od dochodu, który zapłaci spółka podejmująca uchwałę o wypłacie dywidendy lub zaliczki na jej poczet. Dla części podmiotów będzie to zmiana na niekorzyść, ale niektóre na tym zyskają.

Chodzi o nowelizację z 7 paź dziernika 2022 r. (Dz.U. poz. 2180). Zasadniczo wchodzi ona w życie z początkiem 2023 r., ale część zmian obowiązuje już od 26 października br., w tym również te, które zlikwidowały absurdalne przepisy nakazujące płacić tzw. estoński CIT, zanim jeszcze została podjęta uchwała o wypłacie zysku.

Rozbrojona pułapka

Przypomnijmy, że art. 28t ust. 1 ustawy o CIT w poprzednim brzmieniu nakazywał zapłacić ryczałt od dochodów spółek (zwany estońskim CIT) do 20 lipca roku, w którym podjęto uchwałę o wypłacie zysku. To oznaczało, że spółki, które podjęły ją w drugiej połowie roku, musiały zapłacić podatek wstecz, za okres zanim jeszcze powstał obowiązek podatkowy. To wiązało się z koniecznością zapłaty odsetek od zaległości podatkowych.
Na problem ten zwróciliśmy uwagę m.in. w artykułach „Estońska pułapka na podatników” (DGP nr 93/2022) i „Resort finansów zapowiada, że rozbroi estońską pułapkę jeszcze w tym roku” (DGP nr 150/2022).
Nowelizacją z 7 października br. zmieniono treść art. 28t ust. 1 ustawy o CIT w ten sposób, że ryczałt od wypłaconego zysku należy zapłacić do końca trzeciego miesiąca następnego roku podatkowego.

Uwaga na zmianę stawki

Jednocześnie 26 października br. uchylony został art. 28n ust. 2 ustawy o CIT, który brzmiał: „Podział lub pokrycie wyniku finansowego netto podatnika są dokonywane do końca szóstego miesiąca następującego po ostatnim dniu roku podatkowego, za który sporządzone jest sprawozdanie finansowe. Jeżeli uchwała o podziale lub pokryciu wyniku finansowego netto podjęta zostanie w terminie późniejszym, przyjmuje się, że uchwała ta została podjęta ostatniego dnia tego szóstego miesiąca”.
Nie zmieniła się natomiast zasada, zgodnie z którą podstawę opodatkowania z tytułu wypłaconego zysku ustala się w roku podatkowym, w którym podjęto uchwałę (art. 28n ust. 1 ustawy o CIT).
Przypomnijmy, że mali podatnicy oraz rozpoczynający działalność płacą 10-proc. estoński ryczałt. Pozostałe spółki – 20-proc. podatek.
– Konsekwencje uchylenia art. 28n ust. 2 mogą odczuć niektóre spółki, które podejmą uchwałę o wypłacie zysku zgromadzonego w przeszłości – zwraca uwagę Diana Guzek, doradca podatkowy w kancelarii LTCA. W niektórych sytuacjach mogą one zapłacić wyższy podatek, niż musiałyby na podstawie uchylonego przepisu.
Diana Guzek tłumaczy to na przykładach.
Przykład 1
Spółka miała w 2022 r. status małego podatnika i utraci go w 2023 r. W styczniu 2023 r. podejmie uchwałę o wypłacie zysku zgromadzonego w 2021 r.
Na gruncie uchylonego art. 28n ust. 2 ustawy o CIT należało przyjąć, że uchwałę podjęto 30 czerwca 2022 r., a więc podzielony zysk byłby opodatkowany według stawki 10 proc., która przysługiwała spółce w 2022 r.
Obecnie, po uchyleniu tego przepisu, należy przyjąć stawkę ryczałtu obowiązującą w roku podatkowym, w którym faktycznie podjęto uchwałę, a więc w 2023 r. Spółka, z uwagi na to, że nie będzie już małym podatnikiem, będzie musiała zapłacić 20-proc. ryczałt.
–Możemy też jednak wyobrazić sobie sytuację odwrotną, gdy w spółce niebędącej w 2022 r. małym podatnikiem podjęta zostanie w grudniu 2025 r. uchwała o podziale zysku za 2021 r., z tym że w 2025 r. spółce będzie przysługiwać status małego podatnika – wskazuje Diana Guzek.
Przykład 2
Spółka nie była w 2022 r. małym podatnikiem. W grudniu 2025 r. zostanie podjęta uchwała o podziale zysku za 2021 r. W tym czasie (w 2025 r.) spółce będzie przysługiwać status małego podatnika.
Na gruncie uchylonego art. 28n ust. 2 ustawy o CIT należałoby przyjąć, że uchwała została podjęta 30 czerwca 2022 r. Podzielony zysk byłby więc opodatkowany według stawki 20 proc.
Po uchyleniu tego przepisu obowiązuje przy wypłacie zysku stawka przysługująca spółce w roku, w którym podjęto uchwałę, a więc w tym przypadku 10 proc.
Niezależnie od stawki podatku należnego od wypłaconego zysku trzeba będzie zapłacić estoński CIT do końca trzeciego miesiąca roku następującego po roku, w którym podjęto uchwałę o podziale lub pokryciu wyniku finansowego netto.

Stare wątpliwości nieaktualne

Nowelizacja z 7 października br. powinna za to usunąć wątpliwości, które powstawały na gruncie uchylonego art. 28n ust. 2 ustawy o CIT. Odniósł się do nich dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 27 października 2022 r. (sygn. 0111-KDIB1-2.4010.569.2022.3.AK).
Wydano ją wprawdzie dzień po wejściu w życie zmian w tym zakresie, ale dotyczy ona nieaktualnego już stanu prawnego. Chodziło o spółkę, która planowała przejść na estoński CIT od 2023 r. W 2022 r. wartość jej przychodów brutto ze sprzedaży nie przekroczyłaby równowartości 2 mln euro, a więc jako mały podatnik byłaby ona uprawniona do 10-proc. podatku już w pierwszym roku po przejściu na ryczałt od dochodów spółek.
Limit 2 mln euro przekroczyłaby natomiast w 2023 r, a więc w 2024 r. musiałaby płacić ryczałt według stawki 20 proc.
W 2024 r. ponownie spełniłaby warunki umożliwiające uznanie jej za małego podatnika, a więc w 2025 r. miałaby prawo do 10-proc. stawki ryczałtu. Wtedy też (w 2025 r.) planowała podjąć uchwałę i wypłacić wspólnikom całość lub część zysku osiągniętego w trakcie dwóch poprzednich lat. Uważała, że taka wypłata będzie opodatkowana według 10-proc. stawki ryczałtu.
Nie zgodził się z tym dyrektor KIS. Nawiązał do art. 28n ust. 2 ustawy o CIT, w świetle którego wypłata zysku powstałego w 2023 r. byłaby opodatkowana według stawki 20 proc. obowiązującej spółkę w 2024 r.
Uchylenie tego przepisy sprawia, że interpretacja ta jest już nieaktualna.