Jakie są skutki podatkowe w PIT wniesienia aportem do spółki z o.o. amortyzowanego w działalności gospodarczej samochodu? Czy przekazanie przez dewelopera jednego z wybudowanych domów na własne potrzeby jest opodatkowane VAT?
Przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą jest jednocześnie wspólnikiem spółki z o.o. Osoba ta zamierza wnieść do spółki aportem samochód, który jest przez nią amortyzowany w ramach działalności gospodarczej. Wartość tego auta to 40 tys. zł, przy czym 35 tys. zł spółka z o.o. przekaże na kapitał zapasowy, a 5000 zł przekaże na kapitał zakładowy. Czy w tej sytuacji u osoby fizycznej powstanie z tego tytułu obowiązek podatkowy w podatku dochodowym?
Jednym ze źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych są kapitały pieniężne (art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o PIT). Na podstawie art. 17, ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT do przychodów tych zalicza się m.in. wartość wkładu niepieniężnego (określoną w statucie lub umowie spółki, a w razie ich braku wartość wkładu określoną w innym dokumencie o podobnym charakterze, z zastrzeżeniem, że jeżeli wartość ta jest niższa od wartości rynkowej tego wkładu albo wartość wkładu nie została określona w statucie, umowie albo innym dokumencie o podobnym charakterze, za przychód uważa się wartość rynkową takiego wkładu określoną na dzień przeniesienia własności przedmiotu wkładu niepieniężnego) wniesionego do spółki (w rozumieniu wskazanym w art. 5a pkt 28 ustawy o PIT), w tym do spółki z o.o. Powoduje to, że w przedstawionej sytuacji u osoby fizycznej powstanie podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym przychód w wysokości wartości przedmiotowego samochodu określonego w umowie o wniesienie aportu lub w wysokości wartości rynkowej tego samochodu (zależnie od tego, która z tych wartości będzie wyższa). Kosztem uzyskania tego przychodu będzie wartość początkowa przedmiotowego samochodu pomniejszona o dokonane od niego odpisy amortyzacyjne (art. 22 ust. 1e pkt 1 ustawy o PIT). Dochód stanowiący różnicę między tym przychodem a kosztem podlegać będzie opodatkowaniu 19-procentowym podatkiem dochodowym w ramach zeznania PIT-38 (art. 30b ust. 1 w zw. z art. 30b ust. 2 pkt 6 ustawy o PIT).
Na wskazane skutki podatkowe bez wpływu pozostaje przy tym to, że większość wartości samochodu zostanie przez spółkę z o.o. przekazana na kapitał zapasowy. W szczególności okoliczność taka nie powoduje powstania u osoby fizycznej niższego od wskazanego przychodu.
Podstawa prawna
art. 5a pkt 28, art. 10 ust. 1 pkt 7, art. 17 ust. 1 pkt 9, art. 22 ust. 1e pkt 1, art. 30b ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1128; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1301)
Osoba fizyczna, która prowadzi działalność deweloperską, chciałaby przekazać jeden z wybudowanych w ramach tej działalności domów na cele osobiste. W związku z budową tego domu przedsiębiorcy, o którym mowa, przysługiwało prawo do odliczania VAT. Czy w tej sytuacji jest on zobowiązany do opodatkowania VAT przekazania domu na cele osobiste? Co w takim przypadku będzie stanowić podstawę opodatkowania?
Opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatne dostawy towarów na terytorium kraju (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). Jak przy tym stanowi art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w tym m.in. przekazanie towarów na cele osobiste podatnika, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
W przedstawionej sytuacji podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia części VAT z tytułu wytworzenia domów. Powoduje to, że na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy o VAT przekazanie jednego z tych domów na cele osobiste będzie podlegało opodatkowaniu VAT jako nieodpłatna dostawa towarów. Jednocześnie należy wskazać, że podstawę opodatkowania nieodpłatnych dostaw towarów stanowi cena nabycia towarów lub towarów podobnych, a gdy nie ma ceny nabycia – koszt wytworzenia, określone w momencie dostawy tych towarów (zob. art. 29a ust. 2 ustawy o VAT). Przepis ten najczęściej interpretuje się w ten sposób, że podstawą opodatkowania jest w przypadku rzeczy nabytych przez podatników jej wartość zaktualizowana (rynkowa), tj. taka, za którą podatnik nabyłby daną lub podobną rzecz na rynku w momencie powstania obowiązku podatkowego (zob. np. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z 9 marca 2010 r., sygn. akt I FSK 2147/08 oraz z 21 lutego 2013 r., sygn. akt I FSK 492/12).
Podobnie wygląda sytuacja w przypadku rzeczy wytworzonych przez podatników. Jak czytamy w interpretacji indywidualnej dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 21 maja 2018 r. (nr 0114-KDIP4.4012.185.2018.1.KR), „Wnioskodawca zamierza przekazać w darowiźnie dziecku/dzieciom lokal wraz z pomieszczeniami przynależnymi, który został przez Niego wybudowany. Wnioskodawca wskazał, że w trakcie prowadzenia robót budowlanych od części wydatków z tym związanych przysługiwało Mu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Natomiast nabycie działek gruntu nastąpiło na podstawie otrzymanej darowizny. Z uwagi na powyższe okoliczności sprawy, należy wskazać, że podstawa opodatkowania w omawianej sytuacji ustalana jest na podstawie art. 29a ust. 2 ustawy, którą jest cena nabycia towarów rozumiana jako cena zaktualizowana na moment dokonania nieodpłatnego przekazania towaru (lokalu wraz z pomieszczeniami przynależnymi), czyli cena jaką Wnioskodawca zapłaciłby za nabycie lub wytworzenie tego towaru w dniu jego nieodpłatnego przekazania”.
Prowadzi to do wniosku, że w przedstawionej w pytaniu sytuacji podstawę opodatkowania stanowić będzie zaktualizowany (na dzień przekazania na cele osobiste) koszt wytworzenia przekazywanego na cele osobiste budynku, tj. koszt, jaki podatnik poniósłby obecnie na wytworzenie tego budynku. ©℗
Podstawa prawna
art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 7 ust. 2, art. 29a ust. 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1301)