Odroczenie utraty mocy obowiązującej art. 20 ust. 3 ustawy o PIT oznacza zasadniczo tyle, że przepis ten w aktualnym brzmieniu pozostanie przez 18 miesięcy w krajowym porządku prawnym. Zatem przez 18 miesięcy od ogłoszenia wyroku TK w Dzienniku Ustaw organy podatkowe powinny przestrzegać i stosować w prowadzonych postępowaniach art. 20 ust. 3, mimo że został on uznany za niekonstytucyjny.
Odnośnie do spraw zakończonych ostatecznymi decyzjami podatkowymi lub wyrokami sądów administracyjnych należy zauważyć, że w orzecznictwie trybunału pojawia się pogląd, zgodnie z którym możliwość wznowienia postępowania podatkowego lub sądowo-administracyjnego zaistnieje z upływem terminu odroczenia (chyba że wcześniej ustawodawca zmieni lub uchyli niekonstytucyjny przepis).
Z kolei w odniesieniu do otwartych postępowań sądowoadministracyjnych oznacza to, że – analogicznie do toczących się postępowań podatkowych – także i te powinny być kontynuowane. Przy czym do rozważenia byłoby ich zawieszenie do czasu utraty mocy obowiązującej art. 20 ust. 3, aby następnie sąd mógł uchylić zaskarżone rozstrzygnięcie administracyjne.
Można także wskazać inne podejście, prezentowane np. w wyroku NSA (sygn. akt I FSK 1990/08), zgodnie z którym niecelowe byłoby domaganie się stosowania prawa, co do którego trybunał stwierdził sprzeczność z konstytucją, po to tylko, aby po utracie jego mocy obowiązującej wznawiać postępowanie na podstawie odrębnych procedur.
Mając to wszystko na uwadze, można stwierdzić dwie rzeczy. Z jednej strony należy uznać za pozytywne podzielenie przez trybunał stanowiska zajętego uprzednio w wyroku z 18 lipca 2013 r. (sygn. akt SK 18/09) i stwierdzenie, że wyrażenia użyte w art. 20 ust. 3 są niejasne i nieprecyzyjne i jako takie nie spełniają standardów prawidłowej legislacji. Ale z drugiej strony, z punktu widzenia podatników borykających się z postępowaniami w sprawie dochodów ze źródeł nieujawnionych, czy też tych, wobec których postępowania już się zakończyły, odroczenie utraty mocy obowiązującej art. 20 ust. 3 należy uznać za niekorzystne i mogące budzić poczucie niesprawiedliwości.
Ważne
U podatników borykających się z postępowaniami w sprawie dochodów ze źródeł nieujawnionych czy też tych, wobec których postępowania już się zakończyły, odroczenie utraty mocy obowiązującej art. 20 ust. 3 może budzić poczucie niesprawiedliwości