Subskrybuj nas na Youtube
Jeżeli przedsiębiorca rozliczający się metodą kasową nie zapłacił za dostawę lub usługę w danym roku podatkowym, to nie może go odliczyć w tym roku od przychodu, nawet gdy ma już fakturę – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.
Sprawa dotyczyła podatnika, który prowadził działalność gospodarczą i rozliczał koszty uzyskania przychodu metodą kasową, czyli potrącał je tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały one poniesione. Jej przeciwieństwem jest zasada memoriałowa polegająca na tym, że koszty są potrącalne tylko w roku podatkowym, którego dotyczą. Tę drugą zasadę stosują podatnicy prowadzący księgi rachunkowe oraz ci, którzy rozliczają się według podatkowej księgi przychodów i rozchodów, pod warunkiem że umożliwia ona wyodrębnienie kosztów odnoszących się tylko do danego roku.
Urząd kontroli skarbowej uznał, że podatnik zawyżył w 2005 r. koszt uzyskania przychodu, zaliczając do nich czynsz wynikający z faktur wystawionych przez zarząd komunalny za najem lokalu użytkowego. Z ustaleń urzędu wynikało, że podatnik wcale go nie opłacił w 2005 r. Nie mógł więc – zdaniem organu – zaliczyć niezapłaconego czynszu do kosztów.
Po bezskutecznym odwołaniu do Izby Skarbowej we Wrocławiu przedsiębiorca zaskarżył jej decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu. Nie zgadzał się z tym, że za datę poniesienia kosztów podatkowych można uznać jedynie dzień zapłaty, a nie dzień wystawienia faktury.
WSA nie przyznał jednak racji podatnikowi. Przychylił się do decyzji izby skarbowej, że zgodnie z ustawą o PIT koszty podatkowe są zasadniczo potrącane w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione. Wyjaśnił, że ustawa dopuszcza wprawdzie możliwość potrącania kosztów podatkowych w tym roku, którego dotyczą. Ta metoda jednak jest zastrzeżona tylko dla podatników prowadzących księgi rachunkowe albo podatkowe księgi przychodów i rozchodów, w sposób umożliwiający wyodrębnienie kosztów odnoszących się jedynie do danego roku podatkowego – wyjaśnił WSA.
Podatnik nie zgodził się z tym wyrokiem i złożył skargę kasacyjną. Twierdził, że ma prawo do zastosowania art. 22 ust. 6b ustawy o PIT, zgodnie z którym za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów uważa się dzień wystawienia faktury (rachunków) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztów.
Naczelny Sąd Administracyjny nie przyznał mu racji. W pierwszej kolejności sędzia Bogdan Lubiński wyjaśnił, że w 2005 r. (którego dotyczyła sprawa) nie obowiązywał jeszcze art. 22 ust. 6b ustawy i dlatego podatnik nie mógł żądać jego zastosowania.
Ponadto art. 22 ust. 1 ustawy mówi wprost o koszcie poniesionym przez podatnika. Skoro przedsiębiorca nie poniósł w 2005 r. wydatku, a rozliczał się metodą kasową, to nie mógł go uznać za koszt podatkowy w tym roku – uznał Naczelny Sąd Administracyjny.
Z podziałem na bezpośrednie i pośrednie
Od 1 stycznia 2007 r. istotnie zmieniły się przepisy o potrącalności kosztów w czasie. Przede wszystkim wprowadzono podział na koszty bezpośrednio i pośrednio związane z przychodami. Określono, co należy uznawać za dzień poniesienia kosztu, z podziałem na podatników prowadzących księgi rachunkowe oraz tych, którzy rozliczają się na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Nadal jednak warunkiem jest, że jest ona prowadzona w sposób umożliwiający wyodrębnienie kosztów odnoszących się tylko do danego roku podatkowego. W przeciwnym razie obowiązuje ogólna zasada, że koszty są potrącane tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione.
ORZECZNICTWO
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 9 lipca 2014 r., sygn. akt II FSK 2709/12. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia