Nie każdy nowy przedsiębiorca ma prawo do ryczałtu

Podatnik, który założył firmę, nie może przez dwa lata świadczyć usług wykonywanych wcześniej w ramach stosunku pracy – orzekł NSA

Sprawa dotyczyła podatnika, który po rozpoczęciu działalności gospodarczej wybrał zryczałtowany podatek dochodowy – ryczałt ewidencyjny. Wcześniej pracował jako magazynier w firmie handlującej artykułami reklamowymi. Następnie zwolnił się i założył własną firmę. Jako przedstawiciel handlowy świadczył usługi i sprzedawał te same produkty reklamowe, także swojemu wcześniejszemu pracodawcy. Od sprzedaży towarów płacił ryczałt według stawki 3 proc., a od świadczenia usług – 8,5 proc.

Urząd skarbowy to zakwestionował. Stwierdził, że przedsiębiorca nie ma prawa do ryczałtu i powinien opodatkować swoje dochody na zasadach ogólnych. W jego wypadku oznaczałoby to podatek według stawki 32 proc.

Urząd stwierdził, że aby skorzystać z ryczałtu, podatnik nie mógłby przez dwa pierwsze lata działalności wykonywać czynności, które wcześniej wchodziły w zakres jego obowiązków pracowniczych (art. 8 ust. 1 pkt 6 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. z 1998 r. nr 144, poz. 930 ze zm.).

Ryczałt za służbowy samochód w czwartym pakiecie deregulacji

Przedsiębiorca nie zgadzał się z tymi ustaleniami. Twierdził, że wykonywane przez niego czynności nie są tożsame z tymi, które wykonywał jako magazynier.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi podzielił jednak zdanie organów. Uznał, że czynności świadczone przez mężczyznę w ramach stosunku pracy i te, które wykonuje obecnie, są zbieżne. To wyklucza prawo do ryczałtu.

WSA stwierdził, że nawet gdyby zgodzić się z podatnikiem, iż są to inne czynności, to i tak nie miałby on prawa do ryczałtu. Artykuł 8 ust. 2 ustawy mówi bowiem, że podatnik, który sprzedaje towary, wyroby lub świadczy usługi na rzecz pracodawcy, traci prawo do ryczałtu do końca roku podatkowego. W tej sprawie bez wątpienia tak było, bo przedsiębiorca podpisał sześć umów na dostawy towarów z byłym pracodawcą – zauważył sąd.

Naczelny Sąd Administracyjny był tego samego zdania. Podkreślił, że art. 8 ust. 1 pkt 6 nie mówi o tym, że czynności muszą być tożsame. Wystarczy, że obecne wchodzą w zakres wcześniejszej działalności podatnika. NSA nie miał co do tego wątpliwości.

Sędzia Teresa Randak podkreśliła, że podatnik kupował towar od tych samych osób, znał przewoźników, a jako magazynier faktycznie zajmował się obsługą handlową pracodawcy. Dodała, że o ile można dyskutować, czy czynności przez niego wykonywane miały podobny zakres, to i tak podatnik nie może skorzystać z ryczałtu, bo wyklucza to art. 8 ust. 2. Zdaniem sądu nie ma wątpliwości co do tego, że mężczyzna świadczył usługi na rzecz byłego pracodawcy.

Ryczałt od umów-zleceń do 200 złotych bez PIT

Podatek liniowy i tańszy ZUS

Podobne wymagania ustawodawca stawia nowym przedsiębiorcom, którzy chcą wybrać podatek liniowy albo płacić na początku niższe składki ZUS.

Ustawa o PIT wyklucza prawo do stawki liniowej, gdy podatnik świadczy w ramach firmy, na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, usługi wykonywane w ramach stosunku pracy (art. 9a ust. 3 ustawy o PIT).

Wykluczono również możliwość opłacania niższych składek ZUS (przez pierwsze dwa lata prowadzenia działalności) przez podatników, którzy wykonują na rzecz byłego pracodawcy te same czynności, które świadczyli w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym w ramach stosunku pracy (art. 18a ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).