Subskrybuj nas na Youtube
Przedsiębiorstwa, które kierują pracowników do pomocy seniorom i niepełnosprawnym, zarówno w Polsce, jak i za granicą, są zwolnione z VAT – potwierdził resort finansów w odpowiedzi na pytanie DGP
/>
Stanowisko MF powinno uspokoić agencje opieki, które mógł zaniepokoić wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 22 listopada 2013 r.(sygn. akt I 1695/12).
Niekorzystny wyrok
Sąd kasacyjny uznał wtedy, że delegowanie opiekunek do pracy w Niemczech jest usługą związaną z zatrudnieniem, która powinna być opodatkowana stawką podstawową 23 proc.
Wprawdzie sprawa dotyczyła roku 2009 ale część przedstawicieli branży obawiała się, że rozstrzygnięcie NSA będzie miało wpływ także na bieżące rozliczenia, a tym samym na ich sytuację finansową.
– Pogorszyłoby to warunki pracy naszego personelu i mogłoby skutkować przejściem takich osób do szarej strefy – mówi Katarzyna Kolba z ComfortMedical24 s.c.
Jej zdaniem wzrost cen byłby nie do zaakceptowania przede wszystkim przez klientów (głównie osoby starsze), dla których już dziś zamówienie usług opiekuńczych to poważny wydatek.
Wiesława Dróżdż, rzecznik prasowy Ministerstwa Finansów, uspokaja, że wyrok NSA odnosi się do nieobowiązującego już stanu prawnego – do przepisów ustawy o VAT, które straciły moc z końcem 2010 r.
Jak było
Do 2011 r. ewentualne zwolnienie z VAT dla usług opieki mogło wynikać jedynie z poz. 9 ówczesnego załącznika nr 4 do ustawy o VAT, gdzie mowa była o usługach w zakresie ochrony zdrowia i opieki społecznej. Taki zapis budził jednak wątpliwości, gdy firma delegowała opiekunkę do pracy za granicą (co jest częstą sytuacją). W takiej sytuacji organy podatkowe uznawały, że nie jest to usługa zwolniona, co oznaczało, że firma musiała doliczać VAT według stawki podstawowej. Potwierdził to wspomniany wyrok z 22 listopada 2013 r.
Jak jest
Od 2011 r. zwolnienie wynika wprost z przepisów art. 43 ust. 1 pkt 22 i pkt 23 ustawy o VAT.
Pierwszy z nich dotyczy usług pomocy społecznej oraz określonych w przepisach o przeciwdziałaniu rodzinie. Zawiera także katalog podmiotów, które mogą skorzystać ze zwolnienia, są to m.in.: regionalne ośrodki pomocy społecznej, rodzinne domy pomocy, ośrodki wsparcia i ośrodki interwencji kryzysowej.
Dla agencji opieki ważniejszy jest jednak art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy o VAT. Wynika z niego preferencja dla usług opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub w podeszłym wieku, świadczonych w miejscu ich zamieszkania, przez podmioty inne niż wymienione w pkt 22.
Dodatkowo, zgodnie z art. 43 ust. 17a, zwolnienie ma również zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi.
Magdalena Chochowska, radca prawny w firmie Promedica 24, zauważa, że przepis nie wprowadza żadnych ograniczeń podmiotowych. W praktyce więc z preferencji może więc korzystać każdy podmiot, który świadczy usługi opiekuńcze.
Korzystne interpretacje
Potwierdzają to także organy podatkowe, np. dyrektor poznańskiej izby skarbowej w interpretacjach: z 5 maja 2014 r. (nr ILPP2/443-130/14-4/JK) oraz 9 kwietnia 2014 r. (nr ILPP2/443-97/14-2/JK).
W pierwszym przypadku chodziło o firmę świadczącą usługi opiekuńcze zarówno w Polsce, jak i w krajach niemieckojęzycznych. Dyrektor izby potwierdził, że może ona korzystać ze zwolnienia. Wyjaśnił, że w odniesieniu do opieki świadczonej za granicą należy brać pod uwagę przepisy ustalające miejsce świadczenia usług – w tym wypadku w Polsce (zgodnie z art. 28c ustawy o VAT).
W drugiej interpretacji dyrektor poznańskiej izby potwierdził prawo do zwolnienia dla usług opiekuńczych w prywatnym domu opieki.
Także refakturowanie
Organy podatkowe przyznają prawo do zwolnienia z VAT także w sytuacji, gdy firma nabywa usługi opiekuńcze od podwykonawców. Potwierdza to interpretacja poznańskiej izby skarbowej z 13 marca 2014 r. (nr ILPP4/443-62/14-2/BA). Chodziło o spółkę, która najpierw zawierała umowy o opiekę ze starszą osobą (np. niemieckim emerytem), potem podzlecała usługę innemu podmiotowi (np. jednoosobowemu przedsiębiorcy). Po ich wykonaniu podwykonawca wystawiał fakturę na spółkę, a ta po doliczeniu swojej marży obciążała ceną klienta.
Organ podatkowy potwierdził, że firma może korzystać z preferencji zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy o VAT. Wynika z niego, że jeśli podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej (np. niemieckiego emeryta), bierze udział w świadczeniu usług, to przyjmuje się, że on sam je otrzymał i wyświadczył. Tym samym on również ma prawo do zwolnienia.
