Subskrybuj nas na Youtube
Usługi opieki nad osobami starszymi oraz osobami niepełnosprawnymi świadczone w miejscu zamieszkania tych osób (w innych państwach UE), będą zwolnione z VAT.
Przedsiębiorca (podatnik VAT czynny) zamierza prowadzić działalność, w ramach której na zlecenie spółki X (podatnik VAT czynny) jako podwykonawca świadczyłby usługi opieki nad osobami starszymi w miejscu ich zamieszkania w innych państwach UE. Usługi opiekuńcze będą świadczone na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Spółka X zawierałaby w swoim imieniu umowy z podopiecznymi, dla których będą wykonywane usługi opiekuńcze, lub z członkami ich rodzin, w przypadku gdy podopieczny sam nie będzie w stanie zawrzeć we własnym imieniu takiej umowy. Przedsiębiorca jako podwykonawca będzie natomiast świadczyć usługi na podstawie umowy zawartej ze spółką X. Ma on własny personel posiadający odpowiednie kwalifikacje oraz doświadczenie w zakresie opieki nad osobami niepełnosprawnymi lub starszymi. Przedsiębiorca nie zawierałby żadnych umów cywilnoprawnych z podopiecznymi ani nie dochodziłoby także pomiędzy nimi do żadnych rozliczeń finansowych. Spółka X jest podatnikiem VAT czynnym posiadającym siedzibę działalności gospodarczej oraz stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej tylko w Polsce. Czy do świadczonych usług opieki przedsiębiorca będzie mógł zastosować zwolnienie przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy o VAT?
W przypadku świadczenia usług istotne dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależeć będzie, czy dana usługa podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie. Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że nabywca tych usług, tj. spółka X, jest zarejestrowanym w Polsce podatnikiem VAT czynnym, a zatem usługi te są świadczone dla podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy o VAT, który to przepis zawiera odrębną definicję podatnika na potrzeby ustalenia miejsca świadczenia usług. Usługi zaś wykonywane przez przedsiębiorcę są świadczone dla siedziby działalności gospodarczej (a zarazem) stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej spółki X znajdującego się w Polsce. A zatem stosownie do zasady określającej miejsce świadczenia usług w przypadku ich świadczenia na rzecz podatników zawartej w art. 28b ust. 1 ustawy o VAT miejscem ich świadczenia jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej. W analizowanej sprawie siedziba działalności gospodarczej nabywcy tych usług, tj. spółki X, znajduje się w Polsce, a zatem usługi te przedsiębiorca powinien objąć podatkiem VAT w Polsce.
Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o VAT zwalnia się od podatku usługi pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej oraz usługi określone w przepisach o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, a także dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, na rzecz beneficjenta tej pomocy, wykonywane przez:
a) regionalne ośrodki polityki społecznej, powiatowe centra pomocy rodzinie, ośrodki pomocy społecznej, rodzinne domy pomocy, ośrodki wsparcia i ośrodki interwencji kryzysowej,
b) wpisane do rejestru prowadzonego przez wojewodę:
– domy pomocy społecznej prowadzone przez podmioty posiadające zezwolenie wojewody,
– placówki opiekuńczo-wychowawcze i ośrodki adopcyjno-opiekuńcze,
c) placówki specjalistycznego poradnictwa,
d) inne niż wymienione w lit. a–c placówki zapewniające całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku na podstawie zezwolenia wojewody, wpisane do rejestru prowadzonego przez wojewodę,
e) specjalistyczne ośrodki wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie.
Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy o VAT zwalnia się od podatku usługi opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub osobami w podeszłym wieku świadczone w miejscu ich zamieszkania przez podmioty inne niż wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o VAT, oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną.
Analizując możliwość zastosowania zwolnienia od podatku VAT dla świadczonych przez dany podmiot usług w zakresie opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub osobami w podeszłym wieku – świadczonych w miejscu ich zamieszkania – należy w pierwszej kolejności zbadać, czy w sprawie zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o VAT. Ponieważ w przypadku zastosowania zwolnienia na tej podstawie brak jest przesłanek do dalszego badania spełnienia bądź nie warunków określonych w przepisie art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy o VAT, gdyż odnosi się on do usług świadczonych przez podmioty inne niż wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o VAT. Z przedstawionego stanu faktycznego wynika jednak, że przedsiębiorca nie kwalifikuje się do korzystania ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o VAT.
Usługi opieki nad osobami starszymi oraz osobami niepełnosprawnymi świadczone w miejscu zamieszkania tych osób (w innych państwach UE), będą zwolnione na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy o VAT. Ze zwolnienia tego mogą bowiem korzystać m.in. usługi opieki nad osobami w podeszłym wieku świadczone w miejscu zamieszkania tych osób. W analizowanej sprawie nie będą miały zastosowania art. 43 ust. 17 i 17a ustawy o VAT, gdyż wykonywane przez przedsiębiorcę usługi będą usługami podstawowymi polegającymi na opiece nad osobami niepełnosprawnymi lub osobami w podeszłym wieku świadczonymi w miejscu zamieszkania tych osób.
Podsumowując, do świadczonych jako podwykonawca usług polegających na opiece nad osobami starszymi oraz osobami niepełnosprawnymi w miejscu zamieszkania tych osób (w innych państwach UE), znajdzie zastosowanie zwolnienie od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy o VAT. Potwierdza to interpretacja indywidualna dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 25 września 2017 r., nr 0112-KDIL2-1.4012.281.2017.2.AP.
Podstawa prawna
Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1221 ze zm.).
