Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 39 ustawy o CIT (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 74, poz. 397 z późn. zm.) do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się strat z tytułu odpłatnego zbycia wierzytelności, chyba że wierzytelność ta uprzednio, na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy o CIT, została zarachowana jako przychód należny. Z przepisu tego wynika, że strata z tytułu zbycia wierzytelności może zostać zaliczona do kosztów podatkowych tylko wówczas, gdy chodzi o własną wierzytelność handlową podatnika. Obowiązujące przepisy ograniczają natomiast możliwość potrącenia strat dotyczących wierzytelności nabytych przez podatnika.
W wyroku z 27 czerwca 2013 r. (II FSK 2114/11) NSA uznał, że powyższe ograniczenie ma zastosowanie także w przypadku wniesienia nabytych wierzytelności aportem do spółki kapitałowej.
Należy pamiętać, że udziały i akcje nie mogą być obejmowane za aport o wartości niższej niż ich wartość nominalna. Jeżeli między dniem nabycia wierzytelności a dniem wniesienia do spółki doszło do obniżenia ich wartości, np. na skutek pogorszenia sytuacji dłużników, to wartość nominalna obejmowanych udziałów lub akcji, stanowiąca przychód podatnika, będzie niższa niż wydatki na nabycie przedmiotu aportu, które co do zasady stanowią koszt z tytułu objęcia udziałów/akcji.
Jak stwierdził NSA w powołanym wyżej wyroku, wynikająca z tego tytułu strata nie będzie jednak mogła w świetle art. 16 ust. 1 pkt 39 ustawy o CIT stanowić kosztu podatkowego. Przychodem osoby prawnej z tytułu objęcia udziałów lub akcji w zamian za wkład niepieniężny w postaci nabytych wierzytelności będzie w takim przypadku wartość nominalna objętych udziałów (akcji), natomiast kosztem uzyskania przychodów – wydatek faktycznie poniesiony na nabycie wierzytelności, jednakże w wysokości nieprzekraczającej wartości uzyskanego przychodu.

Agnieszka Pokora, radca prawny, Marciniuk i Wspólnicy