Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
/>
Od 2006 roku podatnicy budujący, remontujący lub modernizujący dom bądź mieszkanie, a także przystosowujący pomieszczenia na cele mieszkalne mają prawo do odzyskania z budżetu państwa części wydatków poniesionych na materiały budowlane. Preferencja dotyczy tylko wydatków, które przed wejściem Polski do UE podlegały VAT według stawki 8 proc., a po 1 maja 2004 r. podwyższonej 22-proc. stawce daniny (od 2011 r. jest to 23 proc.).
Podatnik, który złoży deklarację VZM-1 i dołączy faktury potwierdzające zakupy, może odzyskać 68,18 proc. kwoty podatku VAT wynikającej z faktur za kupione ze stawką 22-proc. towary, ale nie więcej niż 12,295 proc. iloczynu sum liczonego zgodnie z art. 3 ust. 5 ustawy z 29 sierpnia 2005 r. o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym (Dz.U. nr 177, poz. 1468 z późn. zm.). Od momentu obowiązywania wyższej stawki VAT limity są niższe i określa je art. 11a ustawy. Tak określone udogodnienie podatkowe budzi w praktyce pewne problemy. Jednym z najważniejszych jest możliwość odziedziczenia prawa do zwrotu daniny za materiały budowlane kupione przez zmarłego spadkodawcę.
O sytuację, gdy inwestor budujący dom nabył materiały, ale zmarł przed złożeniem wniosku o zwrot VAT, często pytane są izby skarbowe we wnioskach o interpretacje. Spadkobiercy są zdania, że mogą odzyskać daninę na podstawie faktur imiennych za materiały, które kupował spadkodawca. Nie wszystkie organy podatkowe się z nimi zgadzają. I tak np. łódzki fiskus był zdania, że prawo do zwrotu VAT za materiały jest uprawnieniem osobistym niemającym charakteru majątkowego. W konsekwencji przysługiwało tylko zmarłemu i nie może być odziedziczone przez spadkobiercę. W taki właśnie sposób rozczarowała pytającego podatnika interpretacja z 19 sierpnia 2013 r., nr IPTPB2/415-402/13-2/AKr. Zdaniem fiskusa występując o pieniądze, podatnik powinien udokumentować poniesione wydatki imiennymi fakturami VAT, co jak wskazuje Izabela Ukonu – starszy konsultant w Accreo – nie ma uzasadnienia w brzmieniu przepisów ustawy.
Eksperci jednomyślni
Zdarzają się także korzystne dla inwestorów interpretacje. I tak izby warszawska oraz poznańska zgodziły się, że zwrot VAT należy traktować jako dotyczące określonej kwoty pieniężnej prawo majątkowe, które dziedziczeniu podlega. Takie stanowisko zaprezentowano odpowiednio w interpretacjach z 5 lipca 2013 r., nr IPPB2/415-352/13-2/AK, oraz z 28 lutego 2013 r., nr ILPB2/415-988/09/12-S/ES.
Joanna Ryś-Bednarczyk, doradca podatkowy w MDDP, zwraca uwagę na to, że ustawa zezwalająca na zwrot daniny w swoim art. 7 wprost stanowi, że w sprawach w niej nieuregulowanych stosuje się przepisy ordynacji podatkowej (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.). Oznacza to, że zastosowanie znajdą zasady dotyczące praw i obowiązków następców prawnych określone w jej art. 97. Zdaniem eksperta zwrot określonej kwoty pieniężnej na podstawie złożonego wniosku ma charakter majątkowy niezwiązany z konkretną osobą. Ostrożniejsza jest Izabela Ukonu, która przypomina niejednolite stanowisko organów podatkowych i sugeruje podatnikom występowanie o interpretację indywidualną w swojej sprawie. Ekspert Accreo przypomina jednak wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 20 września 2011 r. (sygn. akt I FSK 1370/10), w którym wbrew stanowisku fiskusa sąd kasacyjny orzekł, że prawo do zwrotu VAT w myśl przepisów o ordynacji podatkowej podlega normalnym zasadom dziedziczenia. Wagę tego wyroku podkreśla także Joanna Ryś-Bednarczyk.
Ministerstwo potwierdza
Zapytane przez nas Ministerstwo Finansów przyznało, że spadkobiercy mogą odziedziczyć prawo do zwrotu VAT za materiały budowlane. Fiskus tak jak eksperci zwrócił uwagę na art. 7 ustawy, z którego wynika, że w sprawach w niej nieuregulowanych stosuje się przepisy art. 97–105 ordynacji podatkowej o zasadach regulowania następstwa prawnego. W związku z tym na podstawie art. 97 par. 1 spadkobierca podatnika przejmuje jego prawa i obowiązki majątkowe.
Przepis ten – jak podkreśla resort – dotyczy także zwrotu VAT w opisywanej sytuacji. Dlatego też w przypadku gdy spadkodawca nabył prawo do otrzymania zwrotu daniny, a złożenie wniosku pomogłoby tylko takie uprawnienie zrealizować, to prawo jego uzyskania przechodzi na spadkobiercę niezależnie od tego, czy wniosek został złożony przez zmarłego spadkodawcę, czy też jego następców prawnych.
