Od 1 stycznia 2012 r. osoby fizyczne, które nie prowadzą działalności lub nie są zarejestrowanymi podatnikami VAT, nie mają nadawanego numeru identyfikacji podatkowej (NIP). Tacy podatnicy w kontaktach z administracją – nie tylko skarbową – posługują się PESEL-em. Mimo tych uproszczeń, wprowadzonych we wrześniu ubiegłego roku, podatnicy nadal składają do urzędów skarbowych wnioski o nadanie NIP. Urzędnicy takie prośby rozpatrują negatywnie. To wnioski sondy DGP przeprowadzonej we wszystkich izbach skarbowych.

Wnioski podatników

Od momentu wprowadzenia zmian w ustawie o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników urzędy skarbowe starają się jak najszerzej informować podatników o zmianach.
Fiskus żąda NIP przy prywatnych rozliczeniach
Fiskus żąda NIP przy prywatnych rozliczeniach

Zobacz również
– Zamieszczamy komunikaty w internecie, na tablicach ogłoszeń, przeszkoliliśmy pracowników, aby zapewnić aktualność posiadanej przez nich wiedzy oraz poprawność przekazywanych komunikatów. Na bieżąco informacje udzielane są również na stanowiskach obsługi klienta oraz telefonicznie – wymienia Ewa Tarnowska-Wolańska z Izby Skarbowej we Wrocławiu.
Mimo szeroko zakrojonej akcji informacyjnej podatnicy chcieliby mieć NIP i wnioskują o jego nadanie. Przykładowo woj. wielkopolskim wpłynęło 71 takich próśb, w woj. lubelskim i warmińsko-mazurskim po 53, w woj. śląskim 120, w woj. kujawsko-pomorskim, pomorskim i podlaskim były to pojedyncze przypadki.
– Do III US Warszawa-Śródmieście od 2012 r. wpłynęło 155 zgłoszeń identyfikacyjnych złożonych przez osoby fizyczne nieprowadzące działalności lub niebędące podatnikami VAT. Ta liczba uwarunkowana jest specyficzną właściwością urzędu – obsługa obcokrajowców – wyjaśnia Mirosław Kucharczyk z Izby Skarbowej w Warszawie.

Odpowiedź urzędu

Urzędy, które otrzymały od nieuprawnionych podatników prośby o nadanie NIP, odmawiają jego nadania.
– Wielkopolskie urzędy wydały 71 decyzji odmawiających nadania NIP – potwierdza Małgorzata Spychała-Szuszczyńska z Izby Skarbowej w Poznaniu.
Maciej Koniuszewski z Izby Skarbowej w Szczecinie dodaje, że na 46 złożonych wniosków, 13 zostało wycofanych przez podatników, a w 33 przypadkach wydano decyzje odmowne.
Fiskus nakłada mandaty za brak aktualizacji danych podatkowych
Fiskus nakłada mandaty za brak aktualizacji danych podatkowych

Zobacz również
Skarbowcy zwracają też uwagę na liczne pytania podatników w zakresie stosowania identyfikatorów.
– Sztandarowym pytaniem jest: jaki wpisać identyfikator do zeznania – cytują urzędnicy z opolskiej izby skarbowej.
Z informacji Michała Kasprzaka z Izby Skarbowej w Katowicach wynika, że o NIP pyta wiele osób korzystających z Krajowej Informacji Podatkowej.
– Według Urzędu Skarboegoy w Żarach podatnicy nie wiedzą o zmianach w NIP i pracownicy urzędu informują o nowościach – dodaje Andrzej Pieczko z Izby Skarbowej w Zielonej Górze.



Kontrola numerów

Urzędnicy nie wzywają podatników to poprawy zeznań podatkowych lub deklaracji, jeśli tylko został podany niewłaściwy identyfikator podatkowy (NIP zamiast PESEL lub odwrotnie). O takiej praktyce zapewnia nas Konrad Zawada z Izby Skarbowej w Krakowie. Podobnie jest w innych województwach.
– Gdy deklaracja zawiera też inne błędy powodujące konieczność wezwania podatnika do ich skorygowania, wówczas w wezwaniu do korekty zawierana jest też informacja o potrzebie skorygowania identyfikatora – tłumaczy Barbara Szalińska z Izby Skarbowej w Gdańsku.
Jej zdaniem liczba wezwań związanych z korygowaniem identyfikatora z deklaracji jest niewielka.
Maciej Cichański z Izby Skarbowej w Bydgoszczy podkreśla, że deklaracje składane przez podatników osobiście, w siedzibie organów podatkowych, są od razu w obecności podatnika weryfikowane pod kątem poprawności użycia identyfikatora. W przypadku błędów podatnicy proszeni są o naniesienie poprawek.
Wnioski podatników o NIP w 2012 r.
Izba skarbowa Liczba wniosków

Kraków 41
Poznań 71
Warszawa* 176
Szczecin 46
Bydgoszcz pojedyncze przypadki
Opole 44
Katowice 120
Wrocław 44
Gdańsk pojedyncze przypadki
Kielce 25
Zielona Góra* 12
Olsztyn 53
Lublin 53
Białystok pojedyncze przypadki
Rzeszów 20
Łódź pojedyncze przypadki
* dane z wybranych urzędów skarbowych