Usługi dostawy wody, ogrzewania, wywozu śmieci i szamba przez spółdzielnię mieszkaniową na rzecz wspólnot mieszkaniowych nie korzystają ze zwolnienia z VAT – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.
Do opłat eksploatacyjnych mają bowiem zastosowanie przepisy ustawy o własności lokali, a nie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. W konsekwencji spółdzielnia nie wykonuje zadań na podstawie ustawy o spółdzielniach, ale prowadzi działalność gospodarczą. Zgodnie natomiast z art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o VAT (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054) zwalnia się z podatku czynności wykonywane na rzecz m.in. właścicieli lokali mieszkalnych niebędących członkami spółdzielni, za które są pobierane opłaty, zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych.
Skarżącą była spółdzielnia mieszkaniowa, w której nie ma spółdzielczych własnościowych ani lokatorskich praw do lokali mieszkalnych. Większość lokali mieszkalnych jest własnością osób fizycznych, a kilka – Skarbu Państwa. Właściciele mieszkań w poszczególnych budynkach (blokach) tworzą na podstawie ustawy o własności lokali wspólnoty mieszkaniowe. Spółdzielnia właścicielom mieszkań dostarcza z własnych kotłowni energię cieplną, wywozi śmieci i szambo. Skarżąca chciała więc wiedzieć, czy opłaty eksploatacyjne za usługi dostawy wody, ogrzewania, wywozu śmieci i szamba są zwolnione z podatku od towarów i usług.

Zwolnione z VAT są czynności wykonywane na rzecz właścicieli lokali mieszkalnych niebędących członkami spółdzielni, za które są pobierane opłaty na podstawie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych

Dla rozstrzygnięcia sprawy ważna była również zmiana ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Skarżąca podnosiła bowiem jako jeden z argumentów, że znaczenie ma to, czy właściciele są członkami spółdzielni, czy nie. Sąd wyjaśnił, że w stanie prawnym obowiązującym od 31 lipca 2007 r. bez znaczenia jest okoliczność posiadania lub nieposiadania członkostwa przez osoby będące właścicielami lub współwłaścicielami lokali w danej nieruchomości. Okoliczność ta mogłaby mieć znaczenie w stanie prawnych przed 31 lipca 2007 r.
Wtedy można by rozpatrywać, czy zastosowanie znalazłyby przepisy ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych i w efekcie czy nie należy zastosować zwolnienia z VAT. Wyrok jest prawomocny.
Wyrok NSA z 16 listopada 2011 r., sygn. akt I FSK 154/11