PROBLEM: Będę pomagać przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych spółdzielni. Proszę o informację na temat księgowań związanych ze spółdzielczym funduszem na remonty zasobów mieszkaniowych.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 i 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych celem spółdzielni mieszkaniowej jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych i innych potrzeb członków oraz ich rodzin w drodze dostarczanie członkom samodzielnych lokali mieszkalnych lub domów jednorodzinnych, a także lokali o innym przeznaczeniu.
Przedmiotem działalności spółdzielni może być: budowanie lub nabywanie budynków w celu ustanowienia na rzecz członków spółdzielczych lokatorskich praw do znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych, budowanie lub nabywanie budynków w celu ustanowienia na rzecz członków odrębnej własności znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu (w tym także ułamkowego udziału we współwłasności w garażach wielostanowiskowych), budowanie lub nabywanie domów jednorodzinnych w celu przeniesienia na rzecz członków własności tych domów, udzielanie pomocy członkom w budowie przez nich budynków mieszkalnych lub domów jednorodzinnych, budowanie lub nabywanie budynków w celu wynajmowania lub sprzedaży znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu.
Na członkach spółdzielni będących właścicielami lokali oraz tych, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali, oraz na osobach niebędących członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, ciąży obowiązek uczestniczenia w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni poprzez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu. Również właściciele lokali niebędący członkami spółdzielni są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych. Są oni także zobligowani do uczestniczenia w wydatkach związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni, które są przeznaczone do wspólnego korzystania przez osoby zamieszkujące w określonych budynkach lub osiedlu. Obowiązki te wykonują przez uiszczanie opłat na takich samych zasadach, jak członkowie spółdzielni.
Spółdzielnia tworzy fundusz na remonty zasobów mieszkaniowych. Odpisy na ten fundusz obciążają koszty gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Obowiązek świadczenia na fundusz dotyczy członków spółdzielni, właścicieli lokali niebędących członkami spółdzielni oraz osób niebędących członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali.
Zarząd spółdzielni prowadzi odrębnie dla każdej nieruchomości ewidencję i rozliczenie: przychodów i kosztów oraz wpływów i wydatków funduszu remontowego (przy czym, ewidencja i rozliczenie wpływów i wydatków funduszu remontowego na poszczególne nieruchomości powinny uwzględniać wszystkie wpływy i wydatki funduszu remontowego tych nieruchomości).
Operacje gospodarcze związane ze spółdzielczym funduszem na remonty zasobów mieszkaniowych wymagają następującego ujęcia w księgach rachunkowych:
1. Utworzenie przez spółdzielnię funduszu na remonty zasobów mieszkaniowych:
  • Wn konto 40 „Koszty według rodzajów” lub konto 50 „Koszty gospodarki zasobami mieszkaniowymi”,
  • Ma konto 85 „Fundusze specjalne” (fundusz na remonty zasobów mieszkaniowych).
2. Wyodrębnienie rachunku bankowego środków funduszu na remonty zasobów mieszkaniowych:
  • Wn konto 13 „Rachunki bankowe” (rachunek funduszu na remonty zasobów mieszkaniowych),
  • Ma konto 13 „Rachunki bankowe” (rachunek bieżący).
3. Opłaty uiszczane przez podmioty zobowiązane do uczestniczenia w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości:
  • Wn konto 20 „Rozrachunki z tytułu opłat eksploatacyjnych”,
  • Ma konto 70-0 „Przychody gospodarki zasobami mieszkaniowymi”.
4. Remonty sfinansowane ze środków funduszu na remonty zasobów mieszkaniowych:
– wykonane siłami własnymi spółdzielni (we własnym zakresie):
  • Wn konto 85 „Fundusze specjalne” (fundusz na remonty zasobów mieszkaniowych),
  • Ma różne konta zespołów 1,2,3,5 (np. konto 13 „Rachunki bankowe”; konto 21 „Rozrachunki z dostawcami”; konto 30 „Rozliczenie zakupu”; konto 22 „Rozrachunki publicznoprawne z ZUS”; konto 23 „Rozrachunki z pracownikami”; konto 24 „Pozostałe rozrachunki”; konto 31 „Materiały”; konto 53 „Koszty działalności pomocniczej”).
– remonty wykonane przez zewnętrzne podmioty na zlecenie spółdzielni mieszkaniowej:
  • Wn konto 85 „Fundusze specjalne” (fundusz na remonty zasobów mieszkaniowych),
  • Ma konto 21 „Rozrachunki z dostawcami” lub konto 30 „Rozliczenie zakupu”,
oraz uregulowanie zapłaty za zrealizowaną usługę remontową.
  • Wn konto 21 „Rozrachunki z dostawcami” lub konto 30 „Rozliczenie zakupu”,
  • Ma konto 13 „Rachunki bankowe” (rachunek funduszu na remonty zasobów mieszkaniowych).
Podstawa prawna
• art. 1 ust. 1 i 2 ustawy z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 845; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1309)
• ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 351; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 568)