Wiążąca informacja stawkowa nie rozstrzyga o możliwości zastosowania zwolnień podatkowych ani nie odnosi się do stanowiska wnioskodawcy - mówi Ewa Łuczak, dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej.
1 lipca wejdą w życie przepisy o matrycy VAT. Tego samego dnia zaczną też obowiązywać wiążące informacje stawkowe. Ile do tej pory podatnicy złożyli wniosków o ich wydanie?
Do 23 czerwca 2020 r. wpłynęły 8434 wnioski.
A ile WIS zostało wydanych?
Wydaliśmy 3253 decyzje. Z uwagi na pandemię COVID-19 część terminów postępowań podatkowych była zawieszona na mocy tarczy antykryzysowej 2.0, jednak w tym czasie Krajowa Informacja Skarbowa nieprzerwanie pracowała i obsługiwała wpływające wnioski.
O co najczęściej pytają podatnicy?
Przede wszystkim o klasyfikację towarów. To 91 proc. wniosków. Wśród nich przeważają wnioski o wskazanie kodu CN i stawki VAT dla produktów spożywczych. Dużą grupę stanowią także wnioski dotyczące herbat, mieszanek herbacianych, przypraw, sosów czy dań gotowych.
Co do usług, to pojawiają się wnioski obejmujące usługi restauracyjne i kateringowe, usługi wstępów i działalności obiektów sportowych, kosmetyczne, utrzymania zieleni, hotelarskie oraz dotyczące świadczeń online, czyli z wykorzystaniem internetu.
Czy zdarzają się błędy we wnioskach?
Tak. Odnośnie do towarów najczęstszym błędem, z jakim się spotykamy, jest niepełny bądź podany w zbyt ogólny sposób skład towarowy. Podatnicy błędnie wnioskują też o klasyfikację towarów według PKWiU zamiast według CN.
Jeśli chodzi o usługi, to podatnicy najwięcej problemów mają ze świadczeniami kompleksowymi. Bardzo często uważają, że ich wniosek dotyczy usługi złożonej, a tak naprawdę mamy do czynienia z usługami odrębnymi, dla których należy złożyć osobne wnioski. Zdarzają się także sytuacje odwrotne – wniosek (WIS-W) dotyczy świadczenia złożonego, a podatnik chce uzyskać WIS na towar albo pojedynczą usługę.
Czy podatnik może liczyć na to, że dyrektor KIS wskaże, która usługa jest dominująca?
Jeżeli mamy do czynienia ze świadczeniem kompleksowym, to organ podatkowy w WIS wskazuje, które ze świadczeń jest główne (dominujące), podaje jego klasyfikację według CN albo PKOB, albo PKWiU oraz właściwą stawkę. W takiej sytuacji świadczenia pomocnicze dzielą los podatkowy świadczenia głównego.
Ilu towarów i usług może dotyczyć wniosek o wydanie WIS?
Wyłącznie jednego towaru albo jednej usługi, albo jednego świadczenia składającego się
z kilku towarów lub usług, które w ocenie wnioskodawcy razem składają się na jedną czynność podlegającą opodatkowaniu (czynność kompleksowa). W tym zakresie również zdarzają się błędy, ponieważ wnioskodawcy w jednym wniosku opisują zbyt wiele towarów lub usług.
Ponadto wnioski o WIS w zakresie usług są opisywane zbyt ogólnie. To zresztą najczęstszy powód wezwań ‒ konieczność uzupełnienia opisu usługi. Zasadne jest załączanie do wniosków umów dotyczących danego świadczenia, ponieważ o to najczęściej prosimy w wezwaniach.
Z kilkumiesięcznej praktyki wydawania WIS dostrzegamy również inny problem.
Jaki?
Wnioskodawcy traktują decyzje WIS podobnie jak interpretacje indywidualne. Nawet w taki sam sposób piszą wnioski. Tymczasem WIS to całkiem inna instytucja prawa podatkowego, w ramach której prowadzone jest specyficzne postępowanie podatkowe, zawężone wyłącznie do dokonania klasyfikacji towaru, usługi lub świadczenia kompleksowego w celu określenia stawki VAT. Dyrektor KIS nie rozstrzyga zatem w decyzji WIS np. o możliwości zastosowania zwolnień podatkowych. Określa jedynie odpowiednie przyporządkowanie usługi lub towaru według Nomenklatury Scalonej, PKOB albo PKWiU i uwarunkowaną takim przyporządkowaniem stawkę VAT (jeżeli przepisy powołują takie symbole). Zdarza się więc, że w zakresie np. usług objętych zwolnieniem przedmiotowym wydawana jest WIS określająca stawkę podatku.
Dlatego decyzja taka zawiera zastrzeżenie, że ustalona w niej stawka VAT ma zastosowanie wyłącznie w przypadku, w którym nie ma zastosowania zwolnienie z opodatkowania. Warto, by wnioskodawcy mieli tego świadomość.
Czy są jeszcze inne różnice między WIS a interpretacją?
W decyzjach WIS nie oceniamy stanowiska wnioskodawcy, jak ma to miejsce w interpretacjach indywidualnych. W prowadzonych postępowaniach analizujemy bowiem szczegółowo nie tylko opis towaru lub usługi zawarty we wniosku, lecz także załączone dokumenty, w tym umowy cywilnoprawne. Wnioskujemy o dostarczenie fotografii, etykiet, planów, schematów, katalogów, atestów, instrukcji, informacji dodatkowych od producenta oraz wszelkich innych umożliwiających dokonanie właściwej klasyfikacji towaru lub usługi. Wzywamy także czasem o dostarczenie próbki towaru, najczęściej w celu wysłania jej do badań laboratoryjnych.
Co w sytuacji, gdy stawka VAT nie zależy od zaklasyfikowania danego towaru lub usługi do odpowiedniej klasyfikacji (CN albo PKOB, albo PKWiU)?
Jeżeli stawka VAT zależy od spełnienia definicji (opisu) zawartej w odpowiednim przepisie ustawy o VAT lub pozycji załącznika do ustawy o VAT, wówczas przedmiotem postępowania zakończonego wydaniem WIS jest ustalenie, czy opisany przez podatnika towar lub usługa spełnia tę definicję.
Czy jeżeli według podatnika towary lub usługi składają się na jedną czynność podlegającą opodatkowaniu, to organ to weryfikuje?
Tak. Organ wydający WIS sprawdza w ramach prowadzonego postępowania, czy towary lub usługi, które w ocenie wnioskodawcy, razem składają się na jedną czynność podlegającą opodatkowaniu, faktycznie taką czynnością są. Często okazuje się bowiem, że ocena wnioskodawcy jest błędna. W takiej sytuacji wydanie WIS nie jest możliwe i wydajemy decyzję o odmowie wydania WIS, szczegółowo ją uzasadniając.
Co w takiej sytuacji ma zrobić podatnik?
Chcąc uzyskać wiążącą informację stawkową, powinien złożyć odrębne wnioski dla każdej usługi lub towaru.
Czy WIS będą chronić nie tylko podatnika, który o taką interpretację wystąpił?
WIS będą mogły posługiwać się również inne podmioty niż ten, dla którego została wydana wiążąca informacja stawkowa. Będzie mógł się nią posługiwać również zamawiający
w rozumieniu prawa zamówień publicznych. Warunkiem będzie, żeby przedmiotem transakcji był towar albo usługa, albo świadczenie kompleksowe tożsame pod każdym względem z tym, który jest przedmiotem WIS (czyli np. towar o identycznym składzie).
Co będzie oznaczać taka ochrona?
Wobec podatników powołujących się na taką ochronę nie będą prowadzone postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe, nie będą naliczane odsetki za zwłokę lub też podatnicy będą zwolnieni z obowiązku zapłaty podatku.
Jednak opublikowane WIS-y są anonimizowane w części dotyczącej składu produktów i ich terminu do spożycia. W praktyce oznacza to, że z WIS nie skorzystają inne osoby, poza kontrahentami, którzy otrzymali taki dokument od podatnika?
WIS wraz z wnioskiem o jej wydanie zostaje zamieszczona w Biuletynie Informacji Publicznej KIS, po uprzednim usunięciu danych identyfikujących podatnika, zamawiającego i inne podmioty wskazane we wniosku, a także danych objętych tajemnicą przedsiębiorstwa.
Tajemnicą przedsiębiorstwa są informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje mające wartość gospodarczą, które jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób, o ile uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności.
Ponadto w poz. 58 wniosku o wydanie wiążącej informacji stawkowej podatnik może podać dane, które chce traktować jako poufne. Nie są one publikowane. To przede wszystkim wnioskodawca decyduje, co chce ujawnić. I to on decyduje, czy poinformuje swoich kontrahentów o pełnej treści otrzymanego rozstrzygnięcia.
Niezależnie od tej decyzji kontrahenci i inne podmioty mogą zapoznać się ze zanonimizowaną treścią wydanej wiążącej informacji stawkowej w Biuletynie Informacji Publicznej KIS. A w razie jakichkolwiek wątpliwości mogą sami wystąpić o taką decyzję.
Podatnicy zgłaszają też problemy z przeszukiwaniem treści wydanych WIS. Dlaczego baza nie została stworzona na wzór tej, która dotyczy interpretacji podatkowych?
Specyfika wydawania WIS jest inna niż interpretacji podatkowych. WIS jest zbliżona charakterem do WIA (wiążącej informacji akcyzowej), wydawanej na potrzeby opodatkowania wyrobu akcyzowego albo samochodu osobowego. W pewnym zakresie jest też podobna do WIT (wiążącej informacji taryfowej) wydawanej na potrzeby importu i eksportu. Przy konstruowaniu przeglądarki wzorowano się zatem na działającej już przeglądarce umożliwiającej wyszukiwanie WIA.
Jednak w związku z dużym zainteresowaniem nową instytucją oraz rosnącą liczbą wydanych WIS rozpoczęto prace nad poprawą funkcjonalności wyszukiwarki WIS, tj. nad zapewnieniem dostępu do wszystkich wydanych WIS.
Obecnie wyszukana lista zawiera maksymalnie 20 po zycji. Czytelnicy zgłaszają, że to zdecydowanie za mało.
Faktycznie wynik wyszukiwania jest obecnie zawężony do 20 pozycji, ale jak powiedziałam, trwają prace nad poprawą funkcjonalności wyszukiwarki WIS i tym samym zapewnieniem dostępu do wszystkich wydanych WIS. Wprowadzając instytucję WIS, nie przewidywano aż tak dużego zainteresowania tą usługą. Wyszukiwarka zostanie więc dostosowana do aktualnych potrzeb użytkowników.
Czytelnicy wskazują, że wiążące informacje stawkowe nie zawierają streszczeń. To utrudnia wyszukiwanie.
Dla WIS ważny jest kod towaru (CN, PKOB) lub usługi (PKWiU), natomiast po wybraniu pozycji i zaznaczeniu „Pokaż szczegóły” pojawia się streszczenie decyzji.
Co się dzieje w sytuacji, gdy WIS straci ważność?
Wiążąca informacja stawkowa wygasa z mocy prawa, jeżeli w wyniku zmiany przepisów staje się niezgodna z tymi przepisami. Wygaśnięcie następuje z dniem wejścia ich w życie. Podatnik może wystąpić z nowym wnioskiem o jej wydanie.
Skąd inni podatnicy będą wiedzieć, że informacja nie jest już aktualna?
W BIP przy publikowanych WIS (decyzjach zmieniających WIS) umieszcza się komentarze o: zmianie lub uchyleniu WIS przez szefa KAS, zmianie WIS przez dyrektora KIS, zmianie WIS lub decyzji zmieniającej przez dyrektora KIS na skutek uwzględnienia skargi, uchyleniu WIS lub decyzji zmieniającej na skutek prawomocnego orzeczenia sądu.
W opisie do komentarza wskazuje się m.in. datę wydania oraz rodzaj pisma, na podstawie którego WIS lub decyzja została zmieniona lub uchylona.
Przewidujemy również podobną funkcjonalność w przypadku zmiany przepisów w zakresie matrycy stawek skutkujących wygaśnięciem wydanych już WIS.