1 lipca br. wchodzi w życie nowa matryca VAT. Według doradców podatkowych dzięki temu podobne towary będą podlegać jednej stawce, nie będzie więc sytuacji, że musztarda jest opodatkowana inaczej niż sos musztardowy, jak obecnie.

Jak powiedział partner w kancelarii KNDP Andrzej Nikończyk, wejście w życie nowej matrycy VAT niesie za sobą zarówno korzyści jak i wątpliwości, na których rozwianie nie zostało wiele czasu.

"Zmiana będzie korzystna, bowiem lista pozycji towarów i usług, które będą podlegać różnym stawkom zostanie znacznie skrócona. Nie będzie już dochodzić do takich sytuacji, jak mamy obecnie, kiedy sos musztardowy i musztarda są opodatkowane różnymi stawkami" - powiedział doradca podatkowy.

Jak zauważył, stawki na niektóre produkty wzrosną, np. do 23 proc. na owoce morza. Z tym wiążą się wątpliwości, nie do końca bowiem wiadomo, jak będą opodatkowane dania, w których dodatkiem będą krewetki, czy ośmiornice. Inne pytania dotyczą na przykład wyrobów higienicznych z waty - czy wszystkie nadal będą podlegały stawce obniżonej.

"To dla biznesu dość istotne kwestie. Na ich wyjaśnienie nie zostało wiele czasu" - dodał Nikończyk.

Partner w Crido Roman Namysłowski uważa, że wejście w życie zmian będzie korzystne zarówno dla podatników, jak i dla budżetu. W pierwszym przypadku mniejsze będzie ryzyko, że podobne towary zaklasyfikowane będą do grup opodatkowanych różną stawką. Z drugiej strony zostanie ograniczona możliwość manipulowania stawkami, aby zmniejszyć wysokość opodatkowania VAT-em.

Namysłowski zwrócił też uwagę na system Wiążącej Informacji Stawkowej (WIS), który jest powiązany z matrycą. "Dzięki temu podatnik otrzyma interpretację, która będzie go chronić, uzyska pewność, że stosuje prawidłową stawkę" - powiedział doradca podatkowy. Jak dodał system interpretacji wydawanych przez Główny Urząd Statystyczny takiej pewności nie daje.

Trwa ładowanie wpisu

Nowa matryca stawek VAT miała być stosowana od 1 kwietnia 2020 r., jednak termin ten został przesunięty na 1 lipca 2020 r. Zmiana obejmuje m.in. zmianę klasyfikacji towarów i usług na potrzeby VAT, uproszczenie systemu stawek VAT, wprowadzenie Wiążącej Informacji Stawkowej (WIS).

Jak tłumaczy Ministerstwo Finansów, nowa matryca opiera się na następujących założeniach: objęciu jedną stawką w jak największym stopniu całych grup towarowych, generalnym obniżeniu stawek, zrównoważeniu efektu uproszczenia matrycy podwyżkami stawek na wybrane towary. Efektem ma być uproszczenie systemu obniżonych stawek VAT.

Resort podaje przykład pieczywa. Obecnie stawka na nie zależy od daty minimalnej trwałości lub terminu przydatności do spożycia. Jeśli data ta nie przekracza 14 dni to stawka wynosi 5 proc., ale gdy przekracza 14 dni – stosuje się stawkę 8 proc. W nowej matrycy stawek VAT pieczywo (sklasyfikowane w dziale CN 19 Przetwory ze zbóż, mąki, skrobi lub mleka; pieczywa cukiernicze) każdego rodzaju i niezależnie od daty trwałości czy przydatności do spożycia będzie objęte stawką 5 proc.

Innym przykładem są ciastka, gdzie stawka jest zależna od daty minimalnej trwałości lub terminu przydatności do spożycia. Jeśli to mniej niż 45 dni, stawka wynosi 8 proc., gdy przekracza ten termin – wzrasta do 23 proc. W nowej matrycy stawek VAT ciastka (sklasyfikowane w dziale CN 19 Przetwory ze zbóż, mąki, skrobi lub mleka; pieczywa cukiernicze) każdego rodzaju i niezależnie od daty trwałości czy przydatności do spożycia będą objęte stawką 5 proc.

W przypadku owoców większość z nich jest opodatkowana stawką 5 proc., stawka 8 proc. ma zastosowanie do owoców tropikalnych, cytrusowych i podzwrotnikowych. W nowej matrycy stawek VAT wszystkie owoce (sklasyfikowane w dziale CN 08 Owoce i orzechy jadalne; skórki owoców cytrusowych lub melonów) będą objęte stawką 5 proc.

Ministerstwo informuje, że 1 lipca spadnie też stawka na niektóre orzechy (np. migdały, pistacje) - z 8 proc. do 5 proc.; zupy, buliony, żywność homogenizowana – w tym również dietetyczne środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego – z 8 proc. do 5 proc.

W przypadku musztardy, niektórych przypraw przetworzonych (np. pieprzu, gałki muszkatołowej, tymianku) stawka spadnie z 23 proc. do 8 proc. Produkty dla niemowląt i dzieci tj. żywność przeznaczona dla niemowląt i małych dzieci, smoczki, pieluszki oraz foteliki samochodowe będzie opodatkowana stawką 5 proc. (wobec 8 proc. obecnie). Taka sama obniżka ma objąć artykuły higieniczne (podpaski, tampony higieniczne, pieluchy).

Zgodnie z informacją MF na niektóre towary stawki wzrosną. Zaliczają się do nich homary i ośmiornice oraz inne skorupiaki, mięczaki i bezkręgowce wodne (m.in. kraby, langusty, krewetki, ostrygi, małże, ślimaki) oraz przetwory z nich, kawior oraz namiastki kawioru, jak również sprzedawane w różnego rodzaju placówkach gastronomicznych posiłki, których składnikiem są te produkty (podwyżka z 5 proc. i 8 proc. do 23 proc.)

Z 8 proc. na 23 proc. wzrośnie też stawka na lód używany do celów spożywczych i celów chłodniczych oraz drewno opałowe.