Czy można wystawić pasażerowi bilet imienny bez NIP nabywcy (w formie wydruku z bileterki – kasy fiskalnej), a następnie fakturę gminie, która zleciła przewóz?
To kolejny problem, który wyłonił się na tle przepisów obowiązujących od 1 stycznia 2020 r. Jak wiadomo, od tego dnia faktura uprawniająca do odliczenia VAT może być wystawiona tylko do paragonu zawierającego numer NIP nabywcy. Nie we wszystkich jednak przypadkach taka możliwość istnieje.
Problem może dotyczyć przykładowo podmiotów realizujących przewozy zlecone przez jednostki samorządu terytorialnego, w tym w szczególności przez gminy. W takiej sytuacji formalnym nabywcą biletów, ponoszącym ekonomiczny ciężar wydatku, jest gmina, jednak sam bilet jest wydawany pasażerowi w formie wydruku z kasy fiskalnej. Pasażer nie płaci za przejazd, ponieważ zbiorczo należność reguluje jednostka samorządu na podstawie wystawionej faktury.
Najczęściej w przypadku przewozów zleconych mamy do czynienia z biletami okresowymi imiennymi. Taka sytuacja dotyczy np. (i najczęściej) przewozu uczniów do szkół, które są zlecane prywatnym przewoźnikom przez jednostki samorządu terytorialnego w ramach zadań własnych.
W bardzo wielu przypadkach takie wydawane na rzecz pasażera imienne bilety są drukowane z wykorzystaniem tzw. bileterek, które pełnią też rolę kasy fiskalnej. Tego typu urządzenia najczęściej nie są wyposażone w opcję pozwalającą zamieścić NIP nabywcy na wydruku, o czym pisał DGP w artykule „Kiedy paragon i bilet z NIP klienta? Ustawodawca przeczy sam sobie” (DGP nr 13/2020 r.).
W tym kontekście pojawia się wątpliwość, czy w zgodzie z obecnymi przepisami o VAT można wystawić pasażerowi bilet imienny bez NIP nabywcy (w formie wydruku z bileterki – kasy fiskalnej), a następnie fakturę gminie. Oczywiście nabywcą jest tutaj gmina, nie pasażer.
Z uwagi na krótki okres obowiązywania nowych przepisów trudno określić, w jaki sposób podejdą do tego problemu organy podatkowe. Pewną podpowiedzią mogą być jedynie wydane w przeszłości interpretacje indywidualne w analogicznych stanach faktycznych. Przykładowo w interpretacji z 30 lipca 2013 r. (sygn. ILPP2/443-454/13-4/MR) dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu wskazał, że nie ma obowiązku dołączania paragonów fiskalnych do faktury wystawianej na gminę za realizację usługi przewozów zleconych. Organ wyjaśnił, że jeśli świadczący usługi przewozu nie jest zobowiązany do ewidencjonowania sprzedaży przy zastosowaniu kasy fiskalnej, a tylko wykorzystuje takie rozwiązanie techniczne, to nie ma obowiązku dołączania paragonów fiskalnych do faktury.
Podobne stanowisko zajął dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z 30 maja 2012 r. (sygn. IBPP3/443-177/12/ASz).
Powyższe tezy można przez analogię zastosować obecnie do wystawiania na rzecz gminy faktur dokumentujących przewóz osób na podstawie biletów imiennych. Skoro wydawany bilet nie stanowi dokumentu potwierdzającego sprzedaż zaewidencjonowaną przy zastosowaniu kasy fiskalnej (a to wydają się potwierdzać organy interpretacyjne), to równocześnie nie ma obowiązku podawania na nim NIP nabywcy. W konsekwencji będzie możliwe wystawienie faktury dokumentującej sprzedaż biletów imiennych, mimo że na biletach (wydrukach z kasy fiskalnej) brak będzie numeru NIP gminy.
Z pytaniem w tej sprawie redakcja DGP wystąpiła już do Ministerstwa Finansów. O odpowiedzi poinformujemy na łamach.