Kontrahent nie wpisał na fakturze podstawy prawnej dotyczącej zwolnienia z VAT. Czy można to poprawić notą korygującą?
TEMAT: Zwolnienie z VAT
PROBLEM: Podstawa prawna na fakturze
Odpowiedź na tak postawione pytanie zależy od tego, czy kontrahent korzysta ze zwolnienia podmiotowego z uwagi na osiąganie rocznych obrotów niższych niż 200 tys. zł (na podstawie art. 113 ust. 1 i ust. 9 ustawy o VAT), czy ze zwolnienia przedmiotowego (art. 43 ust. 1 ustawy o VAT).
W pierwszym przypadku (art. 113 ust. 1 lub ust. 9 ustawy o VAT) brak wykazania podstawy prawnej nie jest błędem, więc nie trzeba wystawiać dokumentów korygujących.
W drugiej sytuacji nota korygująca może być wymagana.

Zwolnienie podmiotowe

Zasadniczo faktury dokumentujące sprzedaż towarów i usług wystawiają jedynie czynni podatnicy. Zgodnie z art. 106b ust. 2 ustawy o VAT, podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów rozporządzenia.
Co innego jednak, jeżeli nabywca towaru lub usługi zażąda faktury – wtedy, mimo zwolnienia z VAT, trzeba ją wystawić, zgodnie z art. 106b ust. 3. Przepis ten nakazuje wystawić fakturę na żądanie nabywcy, jeśli zostało ono zgłoszone w ciągu 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar, wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.
Zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 19 jednym z elementów takiej faktury powinno być wskazanie podstawy prawnej zwolnienia (czy to przepisu unijnej dyrektywy VAT, polskiej ustawy czy rozporządzenia wykonawczego).
Ale i od tej zasady są wyjątki. W rozporządzeniu z 3 grudnia 2013 r. w sprawie wystawiania faktur (Dz.U. z 2013 r. poz. 1485) minister finansów określił w par. 3 „przypadki, w których faktury mogą zawierać zakres danych węższy niż określony w art. 106e ustawy, oraz zakres tych danych”. Jeden z nich dotyczy podatnika zwolnionego podmiotowo z VAT, czyli na podstawie art. 113 ust. 1 lub ust. 9 ustawy. Wystawiona przez niego faktura nie musi zawierać podstawy prawnej zwolnienia.
Potwierdził to dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 21 marca 2018 r. (sygn. 0115-KDIT1-3.4012.51.2018.1.AT). Wyjaśnił, że jeżeli przedsiębiorca korzysta z podmiotowego zwolnienia z VAT, to na wystawianych przez siebie fakturach może nie umieszczać podstawy prawnej.

Zwolnienie przedmiotowe

Co innego, jeśli fakturę wystawi (na żądanie kontrahenta) przedsiębiorca zwolniony z VAT przedmiotowo, a więc ze względu na świadczenie usług bądź dostawę towarów, o których mowa w art. 43 ustawy. Wówczas, co do zasady, na fakturze musi być podana podstawa prawna zwolnienia, zgodnie ze wspomnianym art. 106e ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT. Wyjątkiem są szeroko pojęte usługi finansowe i ubezpieczeniowe, określone w art. 43 ust. 1 pkt 7, pkt 37–41 – w tym wypadku podstawa prawna nie jest niezbędna.

Można notą

Co jeśli wystawca faktury powinien był umieścić podstawę prawną zwolnienia, a tego nie zrobił? Nabywca może poprawić błąd, wystawiając notę korygującą, a sprzedawca powinien ją zaakceptować. Zgodnie z art. 106k ust. 1 ustawy o VAT, notą nie można poprawiać jedynie błędów co do treści faktury określonych w art. 106e ust. 1 pkt 8–15 ustawy o VAT (np. stawki podatku, ceny towaru itp.). Brak podstawy prawnej zwolnienia nie jest na tyle poważnym błędem, by nie można go było poprawić notą korygującą.
Zakres danych na fakturze
Rodzaj zwolnienia Obowiązkowe elementy faktury
na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT • data wystawienia, • numer kolejny faktury, • imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy, • nazwa (rodzaj) towaru lub usługi, • miara i ilość (liczba) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług, • cena jednostkowa towaru lub usługi, • kwota należności ogółem
na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 7, 37–41 ustawy • data wystawienia, • numer kolejny faktury, • imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług, • nazwa usługi, • kwota, której dotyczy faktura
na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2–6, 8–36 lub przepisów rozporządzenia • data wystawienia, • numer kolejny faktury, • imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy, • nazwa (rodzaj) towaru lub usługi, • miara i ilość (liczba) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług, • cena jednostkowa towaru lub usługi, • kwota należności ogółem, • wskazanie podstawy prawnej zwolnienia (unijna dyrektywa VAT, polska ustawa bądź rozporządzenie)