Firma, będąca czynnym podatnikiem VAT, zwróciła się do urzędu skarbowego z wnioskiem o spłatę w ratach VAT za sierpień i zaległości w tym podatku za lipiec. Uzyskała pozytywną decyzję. Jak przebiega ewidencja księgowa spłaty zobowiązania podatkowego w przypadku otrzymania zgody na układ ratalny?
Na podstawie art. 67a par. 1 pkt 1 i 2 ordynacji podatkowej organ podatkowy, na wniosek podatnika, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym, może:
1) odroczyć termin płatności podatku lub rozłożyć zapłatę podatku na raty,
2) odroczyć lub rozłożyć na raty zapłatę zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę lub odsetki od nieuregulowanych w terminie zaliczek na podatek.
To podatnik, który jest zobowiązany do terminowej zapłaty podatku, ma wyjść z inicjatywą, aby rozłożono mu zapłatę tego podatku na raty. Kosztem, który ponosi, w związku takim przedłużeniem terminu płatności poszczególnych rat zobowiązania podatkowego ‒ na podstawie decyzji wydanej przez organ podatkowy ‒ jest opłata prolongacyjna. Jej wysokość jest naliczana od kwoty podatku lub zaległości podatkowej według stawki odpowiadającej obniżonej stawce odsetek za zwłokę obowiązującej w dniu wydania decyzji (art. 57 par. 2 i 3 ordynacji podatkowej). Na podstawie par. 3 i 9 rozporządzenia ministra finansów z 22 sierpnia 2005 r. w sprawie naliczania odsetek za zwłokę oraz opłaty prolongacyjnej, a także zakresu informacji, które muszą być zawarte w rachunkach, opłata prolongacyjna za rozłożenie na raty podatku lub zaległości podatkowej naliczana jest:
  • w przypadku decyzji dotyczącej podatku – za okres od dnia następującego po upływie terminu płatności podatku do upływu terminu zapłaty poszczególnych rat podatku;
  • w przypadku decyzji dotyczącej zaległości podatkowej – za okres od dnia następującego po dniu, w którym złożono podanie w tej sprawie do upływu terminu zapłaty poszczególnych rat zaległości podatkowej (za okres do dnia wniesienia podania są naliczane odsetki za zwłokę w zapłacie zaległości podatkowej).
Warto również mieć na uwadze, że o ile podatkowe odsetki za zwłokę w zapłacie zaległości podatkowej nie będą stanowiły kosztu uzyskania przychodu w podatku dochodowym, o tyle opłata prolongacyjna taki koszt stanowi. Jest to istotny argument przemawiający za złożeniem wniosku o rozłożenie na raty zobowiązania podatkowego w przypadku wystąpienia kłopotów z jego zapłaceniem.
przykład
Po decyzji
Podatnik 1 lipca 2019 r. wniósł do urzędu skarbowego wniosek o rozłożenie na raty zobowiązania z tytułu VAT według deklaracji VAT-7 za maj 2019 r. Termin płatności tego podatku upłynął 25 czerwca 2019 r. Podatnik występował o rozłożenie VAT w kwocie 10 000 zł na 2 raty (po 5000 zł każda) z terminem płatności odpowiednio na 29 sierpnia 2019 r. i 30 września 2019 r.
Urząd skarbowy uwzględnił wniosek podatnika. 15 lipca 2019 r. wydał decyzję*, w której wyszczególnił następujące wysokości opłat:
L.p. Kwota podatku Kwota odsetek za zwłokę Kwota opłaty prolongacyjnej Kwota do zapłaty Termin płatności
1. 5000 zł 6,50 zł 32 zł 5038,50 zł 29.08.2019
2. 5000 zł 6,50 zł 50 zł 5056,50 zł 30.09.2019
* Na dzień wydania decyzji, tj. 15 lipca 2019 r., stawka obniżonych odsetek od zaległości podatkowych wynosiła 4 proc.
Zapisy w księgach rachunkowych lipca:
755 Koszty finansowe (w analityce: Odsetki za zwłokę od zobowiązań podatkowych) 220 Rozrachunki publicznoprawne (w analityce: Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT)
1) 13 10 000 Sp. 13 (1 82 (2
650 Rozliczenia międzyokresowe czynne kosztów finansowych
2) 82
Objaśnienia do schematu:
1. PK – odsetki od zaległości podatkowej naliczone za okres od 26 czerwca do 1 lipca 2019 r.:
Wn konto 755 „Koszty finansowe” (w analityce: „Odsetki za zwłokę od zobowiązań podatkowych”) 13 zł;
Ma konto 220 „Rozrachunki publicznoprawne” (w analityce: „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT”) 13 zł;
2. PK – opłata prolongacyjna naliczona za okres od 2 lipca do upływu terminu zapłaty poszczególnej raty:
Wn konto 650 „Rozliczenia międzyokresowe czynne kosztów finansowych” 82 zł;
Ma konto 220 „Rozrachunki publicznoprawne” (w analityce: „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT”) 82 zł.
Zapisy w księgach rachunkowych sierpnia:
130 Rachunek bankowy 220 Rozrachunki publicznoprawne (w analityce: Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT)
Sp. 100 000 5038,50 (1 1) 5038,50 10 095 Sp.
755 Koszty finansowe (w analityce: Opłata prolongacyjna) 650 Rozliczenia międzyokresowe czynne kosztów finansowych
2) 32 Sp. 82 32 (2
Objaśnienia do schematu:
1. WB – zapłata raty podatku wraz z odsetkami za zwłokę i opłatą prolongacyjną:
Wn konto 220 „Rozrachunki publicznoprawne” (w analityce: „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT”) 5038,50 zł,
Ma konto 130 „Rachunek bankowy” 5038,50 zł.
2. PK – rozliczenie opłaty prolongacyjnej dotyczącej okresu rozliczeniowego:
Wn konto 755 „Koszty finansowe” (w analityce: „Opłata prolongacyjna”) 32 zł,
Ma konto 650 „Rozliczenia międzyokresowe czynne kosztów finansowych” 32 zł.
Zapisy w księgach rachunkowych września:
130 Rachunek bankowy 220 Rozrachunki publicznoprawne (w analityce: Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT)
Sp. 94 961,50 5056,50 (1 1) 5056,50 5056,50 Sp.
755 Koszty finansowe (w analityce: Opłata prolongacyjna) 650 Rozliczenia międzyokresowe czynne kosztów finansowych
2) 50 Sp. 50 50 (2
Objaśnienia do schematu:
1. WB – zapłata raty podatku wraz z odsetkami za zwłokę i opłatą prolongacyjną:
Wn konto 220 „Rozrachunki publicznoprawne” (w analityce: „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT”) 5056,50 zł,
Ma konto 130 „Rachunek bankowy” 5056,50 zł;
2. PK – rozliczenie opłaty prolongacyjnej dotyczącej okresu rozliczeniowego:
Wn konto 755 „Koszty finansowe” (w analityce: „Opłata prolongacyjna”) 50 zł;
Ma konto 650 „Rozliczenia międzyokresowe czynne kosztów finansowych” 50 zł.
Podstawa prawna
Art. 57 par. 2 i 3, art. 67a par. 1 pkt 1 i 2 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 900 ze zm.).
Par. 3 i 9 rozporządzenia ministra finansów z 22 sierpnia 2005 r. w sprawie naliczania odsetek za zwłokę oraz opłaty prolongacyjnej, a także zakresu informacji, które muszą być zawarte w rachunkach (Dz.U. z 2005 r. nr 165, poz. 1373 ze zm.).